Kotów (województwo podkarpackie)
Kotów – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie przemyskim, w gminie Bircza[5][6]. Leży na Pogórzu Przemyskim, w dolinie bezimiennego potoku, wypływającego spod góry o nazwie Bosaczka (454 m.) i uchodzącego do Stupnicy w Starej Birczy.
| wieś | |
.jpg) Cerkiew (2018) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2011) | |
| Strefa numeracyjna |
16 |
| Kod pocztowy |
37-740[4] |
| Tablice rejestracyjne |
RPR |
| SIMC |
0599304[5] |
Położenie na mapie gminy Bircza  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego  | |
Położenie na mapie powiatu przemyskiego  | |
 49°43′48″N 22°24′17″E/49,730000 22,404722[1]
| |
W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie przemyskim.
Historia
edytujKotów powstał w XV wieku na terenie dóbr birczańskich Jerzego Matiaszowicza herbu Gozdawa. Niektóre popularne opracowania podają, że we wsi pozyskiwana była sól z występujących tu źródeł solnych, błędnie lokując istnienie we wsi żupy solnej kotowskiej[7]. Nazwa ta odnosi się jednak do miejscowości Kotów w dawnym powiecie drohobyckim, później znanej pod nazwą Bania Kotowska, a obecnie stanowiącej część Borysławia[8].
W XIX wieku właścicielem był Stanisław Schmidt. W połowie XIX wieku właścicielem posiadłości tabularnej w Kotowie byli Jerzy i Wiktoria Porębalscy[9] (także Porembalscy). Działała tu też wtedy huta szkła butelkowego.
W 1785 Kotów miał powierzchnię 6,76 km² i miał 158 mieszkańców (145 unitów i 13 rzymskich katolików), w 1921 - liczył 83 domy i 481 mieszkańców (360 wyznania gr-kat., 110 rz-kat., 10 mojż.) Większość ukraińskich mieszkańców została przesiedlona na Ukrainę w roku 1946 na mocy polsko-ukraińskiego porozumienia o wymianie ludności.
Na przełomie XIX i XX wieku właścicielami Kotowa oraz pobliskiej Rudawki była rodzina Porembalskich, a następnie Henryk Kapiszewski.
W II Rzeczypospolitej wieś położona powiecie dobromilskim województwa lwowskiego. 29 września 1945 nacjonaliści ukraińscy z OUN-UPA spalili wszystkie zabudowania po wysiedlonych Ukraińcach, mordując tu 3 Polaków. Po wojnie wieś została częściowo rozebrana[10].
We wsi znajduje się kilka domów prywatnych, budynki po zlikwidowanym PGR oraz resztki cerkwi. Drewniana cerkiew greckokatolicka pw. św. Anny (Conception of St. Anna) zbudowana była w 1925 w miejscu wcześniejszej cerkwi pod tym samym wezwaniem. Cerkiew konstrukcji zrębowej zbudowana jest na planie krzyża z centralną kopułą na ośmiobocznym bębnie. Po wojnie użytkowana była przez PGR jako magazyn, obecnie w ruinie.
Zabytki
edytujKotów w roku 1929
edytuj- Właściciele ziemscy: Schieber Stef. i Kertos S. (182 ha), Spelt Jakób i Garski Norbert (106 ha)
- Lasy - eksploatacja: Intrator P.
- Różne towary: Hadyniak D.
- Tytoniowe wyroby: Kasprzyk A.
- Wyszynk trunków: Gromot Ił.
Źródło: "Księga adresowa Polski z 1929 roku"
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 9 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 59804
- ↑ Wieś Kotów w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2018-04-07], liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2018-04-07].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 523 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Aleksander Jabłonowski, Ziemie ruskie. Ruś Czerwona. W: Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym. T. VII. Cz. II-a. Warszawa, 1903, s. 461.
- ↑ Grzegorz Wrona, Problematyka żup solnych w kontraktach skarbowych na dobra ekonomii samborskiej z drugiej połowy XVII i XVIII wieku, „Wschodni Rocznik Humanistyczny”, 2019, DOI: 10.36121/gwrona.16.2019.2.219.
- ↑ Skorowidz wszystkich miejscowości położonych w królestwie Galicyi i Lodomeryi jakoteż w wielkim księstwie Krakowskiem i księstwie Bukowińskiem, pod względem politycznej i sądowej organizacyi kraju wraz z dokładnem oznaczeniem parafii, poczt i właścicieli tabularnych, ułożony porządkiem abecadłowym. Lwów: Karol Wild, 1855, s. 97.
- ↑ Szczepan Siekierka, Henryk Komański, Krzysztof Bulzacki, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie lwowskim 1939–1947, Wrocław: Stowarzyszenie Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów, 2006, s. 131, ISBN 83-85865-17-9, OCLC 77512897.
Linki zewnętrzne
edytuj- Kotów 4, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 496.
- Portal o Pogórzu Przemyskim i Górach Sanocko Turczańskich
- Gmina Bircza