Trójjedyne Królestwo Chorwacji, Slawonii i Dalmacji
Ten artykuł od 2017-04 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
Królestwo Chorwacji i Slawonii (chorw. Kraljevina Hrvatska i Slavonija, węg. Horvát-Szlavónia Királyság, niem. Königreich Kroatien und Slawonien) – autonomiczne królestwo istniejące w latach 1868–1918; obok Królestwa Węgier i miasta Rijeki jeden z krajów Korony św. Stefana. Formalna nazwa królestwa to Trójjedyne Królestwo Chorwacji, Slawonii i Dalmacji (Trojedna Kraljevina Hrvatska, Slavonija i Dalmacija, potocznie Trojednica). Mimo tej nazwy, Królestwo Dalmacji pozostało oddzielnym krajem koronnym Cesarstwa Austriackiego (choć symbole Dalmacji znalazły się w herbie autonomicznego królestwa). W Chorwacji i Slawonii jeszcze przez kilka lat istniały wydzielone obszary (tzw. Pogranicze Wojskowe), niebędące pod bezpośrednią administracją Zagrzebia.
1868–1918 | |||||
| |||||
![]() | |||||
Język urzędowy | |||||
---|---|---|---|---|---|
Stolica | |||||
Zależne od | |||||
Powierzchnia • całkowita |
| ||||
Liczba ludności (1910) • całkowita • gęstość zaludnienia • narody i grupy etniczne |
|||||
Waluta | |||||
Ugoda węgiersko-chorwacka | |||||
Wejście w skład Państwa SHS | |||||
Religia dominująca | |||||
Terytoria zależne | |||||
![]() 17. Królestwo Chorwacji-Slawonii |
HistoriaEdytuj
Królestwo Chorwacji-Slawonii powstało w wyniku podpisania w 1868 roku ugody między władzami węgierskimi, a przedstawicielami Chorwatów. Na jej mocy węgierska część cesarsko-królewskiej federacji wydzielała tereny Królestwa Chorwacji, Królestwa Slawonii, a także austriackiej Dalmacji, które złączono w Trójjedyne Królestwo Chorwacji, Slawonii i Dalmacji (chorw. Trojedna kraljevina Hrvatska, Slavonija i Dalmacija lub Trojjediné království dalmatské, chorvatské a slavonské, węg. Horvát-, Szlavon- és Dalmátországok, niem. Dreieiniges Königreich Dalmatien, Kroatien und Slawonien). Tak powstałe państwo miało być autonomiczną jednostką Królestwa Węgier. Jednak już po krótkim czasie władze w Wiedniu zadecydowały o utworzeniu odrębnego Królestwa Dalmacji, które stało się krajem koronnym Cesarstwa Austrii.
UstrójEdytuj
Reprezentantem władz centralnych w Królestwie był ban Królestwa Dalmacji, Chorwacji i Slawonii. Królestwo Chorwacji-Slawonii posiadało własny parlament (Sabor) obradujący w języku chorwackim, pełną autonomię w sprawach oświaty, religii, administracji i sądownictwa. Królestwo posiadało własną armię, podlegającą jednak władzom w Peszcie.
LudnośćEdytuj
Według spisu z 1911 roku w Chorwacji-Slawonii mieszkało 2.621.954 osób:
- Chorwaci: 1.638.354 (62,5%)
- Serbowie: 644.955 (24,5%)
- Niemcy: 133.418
- Węgrzy: 105.047
- Słowacy: 20.884
- pozostali
Najwięcej Niemców i Węgrów mieszkało w komitatach Virovitica i Sremskim.
73% deklarowało się jako katolicy a 24% jako prawosławni
Podział administracyjnyEdytuj
Królestwo Chorwacji i Slawonii dzieliło się na osiem komitatów (županija); w nawiasie podano stolicę komitatu: