Krak (syn Kraka)

Krak (łac. Gracchus) – według Jana Długosza starszy z dwóch synów legendarnego Kraka. W kronice Wincentego Kadłubka nie ma własnego imienia.

Krak i jego młodszy brat Lech

Relacja Kadłubka

Wincenty Kadłubek, przytaczając legendę o smoku wawelskim, pisze że nie potrafiąc opanować sytuacji Krak postanowił wysłać przeciw potworowi swoich dwóch synów, którzy z entuzjazmem odnieśli się do możliwości zdobycia sławy. Po niepowodzeniach w otwartej walce bracia uciekli się do podstępu. Podali potworowi skóry bydlęce wypchane siarką, czym udusili potwora. Po zabiciu bestii Krak młodszy (Gracchus junior) rzucił się na starszego brata i go zabił, ojcu natomiast skłamał, że to potwór zabił brata.

Relacja Długosza

Według Długosza do morderstwa doszło już po zabiciu smoka przez Kraka ojca. Po śmierci ojca młodszy z synów, który u Długosza nosi imię Lech z żądzy władzy i z zazdrości zabił swojego starszego brata, noszącego po ojcu imię Kraka. Dokonać miał tego w czasie polowania, a dla ukrycia zbrodni porąbał ciało na części i zasypał w piasku.

Według późniejszej wersji legendy, przytoczonej przez Jana Długosza, to Krak II był starszy i zginął zamordowany przez swojego młodszego brata, Lecha. Całe wydarzenie miało mieć już miejsce po śmierci ojca, a smoka według Długosza zgładził sam Krak.

Reminiscencje literackie

Postaci Kraka poświęcił Cyprian Kamil Norwid misterium Krakus. Książę nieznany. U Norwida książę krakowski Krak ma dwóch synów Krakusa i Rakuza i jest dalekim potomkiem Wandy. Do walki ze smokiem staje samotnie Krakus i to on zabija potwora. Rakuz doprowadza przewrotnie do jego śmierci. Gdy potem chce po kryjomu zakopać ciało brata, okazuje się, że wdzięczni mieszkańcy grodu usypali swemu wybawcy kopiec, w którym pochowali jego ciało. Dla odróżnienia go od ojca Kraka, Norwid konsekwentnie nazywa go Krakusem

Bibliografia

• Wincenty Kadłubek: Kronika Polska. Wrocław: Rebis, 2003, s. 13-15. ISBN 83-04-04613-X.
• Jerzy Strzelczyk: Mity, podania i wierzenia dawnych Słowian. Poznań: Rebis, 2007. ISBN 978-83-7301-973-7.brak strony w książce
• Jan Długosz, Roczniki, czyli kroniki sławnego Królestwa Polskiego, ks 1 - 2, Warszawa 1961, s. 191 - 192.
• A. Semkowicz, Krytyczny rozbiór Dziejów Polski Jana Długosza (do roku 1384), Kraków 1887.