Krakowska Linia Muzealna

specjalna linia tramwajowa w Krakowie

Krakowska Linia Muzealna — specjalna linia tramwajowa uruchamiana w Krakowie w okresie wakacji obsługiwana zabytkowym taborem tramwajowym. Organizowana jest przez Krakowski Klub Modelarzy Kolejowych, a jej współorganizatorami są Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne S.A. i Zarząd Infrastruktury Komunalnej i Transportu w Krakowie. Linię obsługują pracownicy MPK oraz wolontariusze klubu. Linia kursuje we wszystkie niedziele i święta w miesiącach lipcu i sierpniu. Okazjonalnie kursuje także w innych terminach, a jako dodatkowa atrakcja uruchamiane są także zabytkowe autobusy.

Wagon LH (nr 1076) kursujący na Krakowskiej Linii Muzealnej 8 sierpnia 2010.

Historia edytuj

Pierwsza edycja Krakowskiej Linii Muzealnej odbyła się w roku 2003 i polegała na skierowaniu zabytkowych tramwajów do obsługi linii 2. W ciągu lat zmieniały się linie na których kursowały zabytkowe tramwaje. Od roku 2007 powstała osobna linia o numerze 0.[1] Wydzielenie osobnej linii pozwoliło wypuszczanie na trasę także pojazdów o mniejszej pojemności, co niemożliwe było gdy pojazdy miały zastępować stale kursujące linie[2]. Trasa linii 0 w poszczególnych latach zmieniała się w związku z prowadzonymi remontami. Co roku początek trasy znajduje się na pętli Cichy Kącik położonej w sąsiedztwie Błoń a tramwaje przejeżdżają przez Śródmieście, Kazimierz oraz Stare Podgórze. Od 2009 roku jedna z końcówek zlokalizowana jest na ul. św. Wawrzyńca na Kazimierzu, gdzie znajduje się Muzeum Inżynierii Miejskiej z zabytkową halą zajezdni tramwajowej będącej miejscem stacjonowania zabytkowych wagonów. W 2012 roku po raz pierwszy uruchomiono również kursy wariantowe do Kopca Wandy w Nowej Hucie.

Trasy kursowania KLM[3] edytuj

nr linii trasa okres kursowania pojazdy uwagi
Trasy linii tramwajowej 0
0 Cichy Kącik - Korona 24.06.2007 - 02.09.2007 SN1 (nr 37), LH (nr 1076), SN2+PN2 (nr 87+530), N+ND (nr 20+538 i 26+538), N (nr 20), 102N (nr 203), 102Na (nr 210), T4+B4 (nr 127+527), T4 (nr 220) [2][4]
0 Cichy Kącik - Poczta Główna - Cichy Kącik 28.06.2008 - 31.08.2008 SN1 (nr 37), LH (nr 1076), N+ND (nr 20+538), N (nr 26), SN2 (nr 87), T4 (nr 220) i 102Na (nr 210) [5][6]
0 Cichy Kącik - Muzeum Inżynierii Miejskiej 28.06.2009 - 30.08.2009 SN1 (nr 37), SN2 (nr 87), SN2+PN2 (nr 87+530), N (nr 26), N+PN2 (nr 26+524), LH (nr 1076), [7][8][9][10][11][12][13]
30 sierpnia 2009 na pokładzie tramwaju odbyła się promocja wystawy Muzeum Historycznego Miasta Krakowa pod nazwą "Kraków – czas okupacji (1939 –1945)"
0 Cichy Kącik - Muzeum Inżynierii Miejskiej 04.07.2010 - 29.08.2010 LH (nr 1076), SN2 (nr 87), SN2+PN2 (nr 87+530), N (nr 20,26), N+ND (nr 26+538), N+ND+PN2 (nr 26+538+524), 102 (nr 203) W dniu 04.07.2010 kursowała na trasie Cichy Kącik - Korona - Cichy Kącik, zaś w dniu 11.07.2010 kursowała na trasie Muzeum Inżynierii Miejskiej - Salwator
0 Cichy Kącik - Muzeum Inżynierii Miejskiej 03.07.2011 - 28.08.2011 LH (nr 1076), SN2 (nr 87), SN2+PN2 (nr 87+530), N+ND (nr 20+538), N (nr 26), 102N (nr 203), T4 (nr 220)
0 Muzeum Inżynierii Miejskiej - Cichy Kącik/Kopiec Wandy 01.07.2012 - 16.09.2012 oraz 22.09.2012 SN1+PN3 (nr 37+555), LH (nr 1076), SN2+PN2 (nr 87+530), N+ND (nr 20+511 oraz 26+538), 102N (nr 203), N+PN2 (nr 26+524)
0 Muzeum Inżynierii Miejskiej - Cichy Kącik/Kopiec Wandy 30.06.2013 - 22.09.2013 SN1+PN3 (nr 37+555), LH (nr 1076), SN2+PN2 (nr 87+530), N+ND (nr 20+511 oraz 26+538), N+ND+ND (nr 20+511+538), 102N (nr 203), T4 (nr 220) [14]
0 Muzeum Inżynierii Miejskiej - Cichy Kącik/Kopiec Wandy 29.06.2014 - 21.09.2014 SN1+PN3 (nr 37+555), LH (nr 1076), SN2+PN2 (nr 87+530), N+ND (nr 20+511 oraz 26+538), N+ND+ND (nr 20+511+538), 102N (nr 203), T4 (nr 220) [15]
Inne linie tramwajowe, na których kursowały zabytkowe tramwaje
2 Salwator - Cmentarz Rakowicki 28.06.2003 - 31.08.2003 N+ND (nr 20+538), 102N (nr 203) [2][16]
2 Salwator - Cmentarz Rakowicki 27.06.2004 - 29.08.2004 N+ND (nr 20+538), T4+B4 (nr 127+527) [17]
2 Cichy Kącik - Cmentarz Rakowicki 29.08.2010 102N (nr 203) Dodatkowa atrakcja na finał KLM w sezonie 2010
7 Krowodrza Górka - Dąbie 28.06.2005 - 28.08.2005 N+ND (nr 20+538), 102Na (nr 210), 102N (nr 203), T4+B4 (nr 127+527) [18]
15 Pleszów - Cichy Kącik 22.07.2009 15.08.2009 30.08.2009 102N (nr 203), 102Na (nr 210) [19][20][11]
16 Mistrzejowice - Kopiec Wandy 21.07.2013 102N (nr 203), GT6 (nr 187) Dodatkowa atrakcja w ramach KLM 2013
16 Mistrzejowice - Kopiec Wandy 15.08.2014 102N (nr 203), GT6 (nr 187), T4 (nr 220) Dodatkowa atrakcja w ramach KLM 2014
17 Os. Piastów - Kopiec Wandy 22.07.2012 102N (nr 203) Dodatkowa atrakcja w ramach KLM 2012
18 Łagiewniki - Cichy Kącik 25.06.2006 - 27.08.2006 LH (nr 1076), SN2+PN2 (nr 87+530), N+PN2 (nr 20+530), N+ND (nr 20+538), N (nr 20), 102N (nr 203), 102Na (nr 210), T4+B4 (nr 127+527), T4 (nr 220) W dniach 13.08.2006, 15.08.2006 oraz 20.08.2006 kursowała na trasie Cichy Kącik - Poczta Główna - Cichy Kącik [21][22]
Linie autobusowe, na których kursowały zabytkowe pojazdy
100 Rondo Grunwaldzkie - Hotel Pod Kopcem 15.08.2006 oraz 27.08.2006 Jelcz RTO (nr 341) Dodatkowa atrakcja w ramach KLM 2006 [21]
102 Krowodrza Górka - Zakamycze 26.08.2007 Jelcz 272 MEX "Ogórek" Dodatkowa atrakcja na finał KLM w sezonie 2007[2]
103 Bronowice Małe/Mydlniki - Prokocim UJ 15.08.2008 oraz 31.08.2008 Jelcz 272 MEX "Ogórek", SAN H01B (tylko 31.08.2008) W dniu 15.08.2008 kursowała do Bronowic Małych zaś w dniu 31.08.2008 do Mydlnik
105/405 Dworzec Główny Zachód - Prądnik Czerwony / Cmentarz Batowice 02.09.2012 Jelcz 021 - przegubowy "Ogórek", Ikarus 280 Dodatkowa atrakcja w ramach KLM 2012
109 Cracovia - Bielany 30.07.2011 Jelcz 272 MEX "Ogórek" Dodatkowa atrakcja w ramach KLM 2011
110 Aleja Przyjaźni - Węgrzynowice/Wadów Tunel 15.08.2010 Jelcz 272 MEX "Ogórek" Dodatkowa atrakcja w ramach KLM 2010
111 Pleszów - Wolica Most 28.08.2011 Jelcz 272 MEX "Ogórek" Dodatkowa atrakcja na finał KLM w sezonie 2011
122 Zesławice - Aleja Przyjaźni 15.08.2009 30.08.2009 Jelcz 272 MEX "Ogórek" [20][11]
Dodatkowa atrakcja w ramach KLM 2009
127 Powstańców Wielkopolskich - Płaszów Szkoła 15.08.2011 Jelcz 272 MEX "Ogórek", SAN H01B Dodatkowa atrakcja w ramach KLM 2011
132 Nowy Kleparz - Kombinat 22.07.2012 Jelcz 272 MEX "Ogórek", Jelcz 021 - przegubowy "Ogórek", Jelcz PR110M, Ikarus 280 Dodatkowa atrakcja w ramach KLM 2012
142 Os.Na Stoku - Prądnik Czerwony 22.07.2009 Jelcz 272 MEX "Ogórek", SAN H01B [19]
Dodatkowa atrakcja w ramach KLM 2009 i z okazji 60-lecia Nowej Huty
153/453 Prądnik Czerwony / Os. Piastów - Szpital Żeromskiego 15.08.2012 Jelcz 272 MEX "Ogórek"
158 Powstańców Wielkopolskich - Podwierzbie 15.08.2011 Jelcz 272 MEX "Ogórek" Dodatkowa atrakcja w ramach KLM 2011
162 Rondo Grunwaldzkie - Podgórki Tynieckie 29.08.2010 Jelcz 272 MEX "Ogórek" Dodatkowa atrakcja na finał KLM w sezonie 2010
211 Pleszów - Chobot Leśniczówka 28.08.2011 Jelcz 272 MEX "Ogórek" Dodatkowa atrakcja na finał KLM w sezonie 2011
502 Plac Centralny - Cracovia Stadion 01.07.2012 Jelcz 272 MEX "Ogórek" Dodatkowa atrakcja na start KLM w sezonie 2012 [23]
502 Plac Centralny - Cracovia Stadion 29.06.2014 Jelcz 272 MEX "Ogórek", Jelcz 021 - przegubowy "Ogórek", Ikarus 280 Dodatkowa atrakcja na start KLM w sezonie 2014
A Rynek Główny - Kombinat 21.07.2013 Jelcz 272 MEX "Ogórek", Jelcz 021 - przegubowy "Ogórek" Dodatkowa atrakcja w ramach KLM 2013 [24]
B Cracovia Stadion - Kombinat 30.06.2013 Jelcz 272 MEX "Ogórek", Jelcz 021 - przegubowy "Ogórek", Ikarus 280 Dodatkowa atrakcja w ramach KLM 2013 [24]
C Nowy Bieżanów Południe - Azory 15.08.2013 Jelcz 272 MEX "Ogórek", Jelcz 021 - przegubowy "Ogórek", SAN H01B Dodatkowa atrakcja w ramach KLM 2013 [24]
C Nowy Bieżanów Południe - Rynek Główny 15.08.2014 Jelcz 021 - przegubowy "Ogórek", SAN H01B, Ikarus 280 Dodatkowa atrakcja w ramach KLM 2014
D Os. Kurdwanów - Plac Centralny im. R. Reagana 22.09.2013 Jelcz 021 - przegubowy "Ogórek", SAN H01B, Ikarus 280 Dodatkowa atrakcja w ramach KLM 2013
E Mistrzejowice - Rondo Grunwaldzkie 31.08.2013 Jelcz 272 MEX "Ogórek", Ikarus 280 Dodatkowa atrakcja w ramach KLM 2013 [24]

Tabor edytuj

W ramach krakowskiej Linii Muzealnej wykorzystywane były pojazdy Krakowskiego MPK w większości stanowiące na co dzień element ekspozycji Muzeum Inżynierii Miejskiej w Krakowie[25]:

Tramwaje edytuj

Zdjęcie Typ Numery taborowe Rok produkcji Rok wycofania Rok odbudowy Uwagi
  SN1 + PN3 37+555 1912 1960 1995 Odbudowany na podstawie części z trzech zachowanych egzemplarzy. Doczepka jest repliką norymberskiej PN3 wybudowaną od podstaw w 2009 roku.
SN3 92 1909 1976 2023 Zakupiony w Norymberdze w 1941 roku. Odrestaurowany jako wagon historyczny dla Norymbergi w 1984 r., ponownie odbudowany w stanie krakowskim z 2020 r..
  LH Standard 1076 1924 B.d. 1985, 2006 Wagon sprowadzony z Wrocławia w połowie lat 80.
DWF Ring + KSW 272+126 1930, 1944 B.d. 2017, 2019 Wagon sprowadzony z Gdańska w połowie lat 80, i odrestaurowany w stanie powojennym.

Doczepka pierwotnie zbudowana dla Grazu, przejęta w 2017 przez Museumstramway Mariazell, i odrestaurowana w stanie Gdańska.

  SN2 + PN2 87+530 1939 1971 1991, 1992 Po odstawieniu wagon służył jako pług. Doczepka wyremontowana rok później.
  PN2 524 1939 B.d. 2008 Doczepka doprowadzona do wyglądu z późniejszych lat eksploatacji.
WIwK K 437 1941 B.d. 2019 Zabrany z Warszawy jako pług śnieżny i odrestaurowany w pierwotnym stanie.
SN4 151 1910 1959 2015 Wagony wyprodukowane w fabryce Gottfried Lindner Waggonbau AG Halle w roku 1910 dla Eberswalde, przekazane do Krakowa w 1941 roku. Ze względu na zły stan techniczny odremontowano je i wprowadzono do ruchu dopiero w 1942, jednak po krótkim czasie zostały przekwalifikowane na wagony techniczne.
  Konstal N+ND+ND 26+538+502 1954,1952, 1950 B.d. 1992, 2019 Wagon zakupiony od WPK Katowice w 1989 roku, w latach 1992–2006 znajdował się w muzeum tramwajów w Norymberdze. Obecnie[kiedy?] doprowadzony jest do wyglądu z pierwszych lat eksploatacji.

Doczepka nr. 538 pozostała w Krakowie, i uzyskała kolor czerwono-biały w 2017 roku

Doczepka nr. 502 zrekonstruowana w stanie z pierwszej serii sanockiej

  Konstal N+ND 20+511 1954, 1952, 1988, 1994 2001, 2012 Używany wagon z Warszawy zakupiony w 1969 roku, doprowadzony do wyglądu z okresu modernizacji prowadzonych w latach 70.

Doczepka przebudowana z wagonika silnikowego do reprezentowania stanu z lat 70' (z plastikowymi siedzeniami).

Konstal 4N+4ND1 43+573 1958, 1960 1989, 1983 2021, 2018 Wagon silnikowy zakupiony w 2017 roku z Poznania do reprezentowania wersji dwukierunkowej.

Doczepka zrekonstruowana jako przedstawiciel serii 4ND1 z hamulcami tarczowymi.

  Konstal 102N 203 1969 1997 1994, 2003 W roku 1994 odrestaurowano jeden z pozostałych wagonów 102N i nadano mu pierwotny numer 203. Wagon ten, mimo iż przeznaczony na historyczny, pojawiał się liniowo do 1997 roku.
  Konstal 102Na+Konstal 102NaD 210+155 1970 2001, 1997 2001, 2018 Najstarszy tego typu wagon w Polsce.

Doczepa czynna powstała w wyniku modernizacji tramwaju Konstal 102Na polegającej na usunięciu kabiny motorniczego. Kursowały one w składach z tramwajami 102Na do 1997 roku w liczbie pięciu sztuk.

105N 271+266 1975 1997 2021 Wagon 271 może być wyposażony w drugi pantograf do odladzania sieci trakcyjnej.
105NT 789 1989 2022 Typ 105Na ze sterowaniem tyrystorowym. Zbudowany dla tramwaju, śląskiego, od 2007 roku w Krakowie jako holownik. Może być wyposażony w drugi pantograf do odladzania sieci trakcyjnej.
  T4+B4 127+527 1958 2002 2003 Używany skład z Norymbergi zakupiony przez MPK Kraków w 1994 roku.
  T4 220 1957 2004 Dawny wagon techniczny przysłany z Norymbergi na części dla wagonów typu GT6 w 2004 roku. Dzięki zachowaniu w idealnym stanie został natychmiast przekwalifikowany na muzealny.
  MAN GT6 187 1962 2010 2010 W 2004 roku sprowadzono z Niemiec ostatni wagon MAN GT6. Tramwaj z oryginalnym numerem 327 otrzymał w krakowskim MPK numer 187 i również został pomalowany w oryginalne barwy, z którymi jeździł do końca eksploatacji liniowej.

Wagony gościnne edytuj

Autobusy edytuj

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Historia Klubu [online], Krakowski Klub Modelarzy Kolejowych [dostęp 2021-01-24] (pol.).
  2. a b c d Michał Wojtaszek: Krakowska Linia Muzealna - Aktualności 2007. muzealna.org, 17.06.2007 - 22.08.2007. [dostęp 2010-08-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-07-06)]. (pol.).
  3. KMK Linie tramwajowe i autobusowe Krakowska Linia Muzealna. kmk.krakow.pl. [dostęp 2013-08-05]. (pol.).
  4. Michał Wojtaszek: Krakowska Linia Muzealna 2007. psmkms.krakow.pl. [dostęp 2012-07-14]. (pol.).
  5. KRAKOWSKI INFOEXPRESS 2008. kmkkm.tk.krakow.pl, 29-06-2008. [dostęp 2010-08-23]. (pol.).
  6. Michał Wojtaszek: Krakowska Linia Muzealna 2007. psmkms.krakow.pl. [dostęp 2012-07-14]. (pol.).
  7. KRAKOWSKA LINIA MUZEALNA - AKTUALNOŚCI. muzealna.org, 26-06-2009. [dostęp 2010-08-23]. (pol.).
  8. KRAKOWSKA LINIA MUZEALNA - AKTUALNOŚCI. muzealna.org, 14-07-2009. [dostęp 2010-08-23]. (pol.).
  9. KRAKOWSKA LINIA MUZEALNA - AKTUALNOŚCI. muzealna.org, 24-07-2009. [dostęp 2010-08-23]. (pol.).
  10. KRAKOWSKA LINIA MUZEALNA - AKTUALNOŚCI. muzealna.org, 07-08-2009. [dostęp 2010-08-23]. (pol.).
  11. a b c KRAKOWSKA LINIA MUZEALNA - AKTUALNOŚCI. muzealna.org, 26-08-2009. [dostęp 2010-08-23]. (pol.).
  12. Konstal N+PN2 #26+524. fotozajezdnia.pl. [dostęp 2012-07-14]. (pol.).
  13. Sanok SN2+PN2 #87+530. fotozajezdnia.pl. [dostęp 2012-07-14]. (pol.).
  14. Krakowska Linia Muzealna. muzealna.org. [dostęp 2013-08-05]. (pol.).
  15. Krakowska Linia Muzealna. muzealna.org. [dostęp 2014-09-21]. (pol.).
  16. Infoexpress 2003. kmkkm.tk.krakow.pl. [dostęp 2012-07-14]. (pol.).
  17. Michał Wojtaszek: Krakowska Linia Muzealna 2004. psmkms.krakow.pl. [dostęp 2010-09-06]. (pol.).
  18. Krakowska Linia Muzealna - Aktrualności 2005. muzealna.org, 25.06.2005 - 20.08.2005. [dostęp 2010-08-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-07-06)]. (pol.).
  19. a b KRAKOWSKA LINIA MUZEALNA - AKTUALNOŚCI. muzealna.org, 17-07-2009. [dostęp 2010-08-23]. (pol.).
  20. a b KRAKOWSKA LINIA MUZEALNA - AKTUALNOŚCI. muzealna.org, 10-08-2009. [dostęp 2010-08-23]. (pol.).
  21. a b Krakowska Linia Muzealna - Aktrualności 2006. muzealna.org, 20.06.2006 - 24.08.2006. [dostęp 2010-08-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-07-06)]. (pol.).
  22. Michał Wojtaszek: Krakowska Linia Muzealna 2006. psmkms.krakow.pl. [dostęp 2012-07-14]. (pol.).
  23. Krakowska Linia Muzealna kursuje w wakacje. mpk.krakow.pl, 28-06-2012. [dostęp 2012-07-03]. (pol.).
  24. a b c d Krakowska Linia Muzealna - Autobusy. muzealna.org. [dostęp 2013-08-28]. (pol.).
  25. Krakowska Linia Muzealna - Wagony. muzealna.org. [dostęp 2010-08-23]. (pol.).

Linki zewnętrzne edytuj