Krośnica – potok, dopływ Dunajca[1]. Spływa głęboką doliną pomiędzy Pieninami a Gorcami. Potok wypływa pod szczytem Lubania w Gorcach na wysokości około 1053 m, uchodzi do Dunajca w Krościenku na wysokości ok. 415 m. Ma długość 12 km i średni spadek 48 m/km. Łączna powierzchnia jego zlewni wynosi 37,4 km². Większą część zlewni tworzą lewobrzeżne dopływy z Gorców. Są to: Glebiorz, Podłazie, Lubański Potok, Czarna Krośnica[2] i Międzygórski Potok[3]. Z większych potoków pienińskich zasilają ją: Hałuszowski Potok, Potoczyny, Biały Potok i Łanny Potok[2]. Krośnica przepływa przez miejscowości: Krośnica, Hałuszowa, Grywałd i Krościenko. Lewym brzegiem rzeki poprowadzona jest droga wojewódzka nr 969[3].

Krośnica
Ilustracja
Krośnica w Hałuszowej
Kontynent

Europa

Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Lokalizacja

gmina Krościenko

Potok 3 rzędu
Długość 12,5 km
Źródło
Miejsce pod Lubaniem
Wysokość

1053 m n.p.m.

Współrzędne

49°29′05,1″N 20°20′14,9″E/49,484755 20,337470

Ujście
Recypient Dunajec
Miejsce

Krościenko nad Dunajcem

Wysokość

415,5 m n.p.m.

Współrzędne

49°26′34″N 20°25′42″E/49,442778 20,428333

Położenie na mapie gminy Krościenko nad Dunajcem
Mapa konturowa gminy Krościenko nad Dunajcem, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „źródło”, poniżej na prawo znajduje się również punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „źródło”, poniżej na prawo znajduje się również punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie powiatu nowotarskiego
Mapa konturowa powiatu nowotarskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „ujście”

Wyrzeźbiona we fliszu magurskim dolina Krośnicy oddzielająca Pieniny od Gorców jest pochodzenia denudacyjnego. W latach 1938–1939 prowadzono w niej badania paleontologiczne, podczas których odkryto tutaj pozostałości bogatej flory z przedlodowcowego okresu pliocenu i paleocenu. Dzięki tym badaniom wiemy, że m.in. rosły tutaj wówczas magnolie, tulipanowce i platany. W rzece dawniej licznie występował rak szlachetny i lipienie[4].

Pod nazwą rzeka Chrostnicza potok wymieniany był w dokumencie z 1348 roku. Na dużej części swojego biegu Krośnica jest hydrotechnicznie uregulowana. Pierwsze prace w tym zakresie wykonano w 1936 r.[4]

Przypisy

edytuj
  1. Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 1. Wody płynące, źródła, wodospady, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 126, ISBN 83-239-9607-5.
  2. a b Geoportal. Mapa topograficzna i satelitarna [online] [dostęp 2021-10-25].
  3. a b Pieniny polskie i słowackie. Mapa turystyczna 1:25 000, Piwniczna: Agencja Wydawnicza „WiT” s.c., 2008.
  4. a b Józef Nyka, Pieniny, wyd. IX, Latchorzew: Wyd. Trawers, 2006, ISBN 83-915859-4-8.
 
Pieniny, dolina Krośnicy i miejscowość Krośnica. Widok z góry Wdżar

Linki zewnętrzne

edytuj