Krośniewice

	Krośniewice
	Krośniewice
	; Urząd miasta w Krośniewicach
	Herb
Państwo	Polska
Województwo	łódzkie
Powiat	kutnowski
Gmina	Krośniewice
Prawa miejskie	1442-1870 i od 1926
Burmistrz	Katarzyna Erdman
Powierzchnia	2,96 km²
Populacja (30.06.2016); • liczba ludności; • gęstość	; 4 460; 1 067,0 os./km²
Strefa numeracyjna	+48 24
Kod pocztowy	99-340
Tablice rejestracyjne	EKU
	Położenie na mapie gminy Krośniewice Krośniewice
	Położenie na mapie Polski Krośniewice
	Położenie na mapie województwa łódzkiego Krośniewice
	Położenie na mapie powiatu kutnowskiego Krośniewice
	52°15′13″N 19°10′12″E/52,253611 19,170000
TERC (TERYT)	1002044
SIMC	0969095
	Urząd miejskiul. Poznańska 5; 99-340 Krośniewice
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku
	Strona internetowa

Ten artykuł dotyczy miasta. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa.

Krośniewice – miasto w województwie łódzkim, w powiecie kutnowskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Krośniewice. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. płockiego.

Miasto Krośniewice leży w północno-zachodniej części województwa łódzkiego, 15 km na zachód od stolicy powiatu – Kutna. Stanowi punkt końcowy drogi wojewódzkiej nr 581 z Gostynina.

Prywatne miasto szlacheckie lokowane w 1452 roku położone było w XVI wieku w województwie łęczyckim^[2].

Dawniej Krośniewice były znane z długich zatorów^[3]^[4] spowodowanych skrzyżowaniem ówczesnych dwóch głównych dróg krajowych – nr 1 (część trasy E75) i nr 2 (część trasy E30). Sytuacja uległa częściowej zmianie po oddaniu do użytku autostrady A2 z Konina do Strykowa pod Łodzią. Ostatecznie problem rozwiązano 16 grudnia 2009 roku, oddając do użytku obwodnicę miasta^[5] i wyprowadzając drogi nr 91 oraz nr 92 poza Krośniewice. Przebieg nowej trasy spotkał się z krytyką mieszkańców^[3] oraz władz miejskich^[6].

Spis treści

DemografiaEdytuj

Piramida wieku mieszkańców Krośniewic w 2014 roku^[1].

HistoriaEdytuj

Pałac

Kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny

Nieczynna stacja kolei wąskotorowej

Pierwsza wzmiankach o Krośniewicach jako wsi pochodzi z 1355 roku, o miejscowej parafii zaś z 1388. Dokładna data nadania praw miejskich nie jest znana, nastąpiło to przed 1420. Od momentu powstania do 1945 miejscowość w rękach prywatnych - należała do rodów: Awdańców, Szczawińskich, Włostowskich, Gomolińskich, Opackich i Rembielińskich. Miasto znajdowało się w kluczu dóbr ziemskich z siedzibą w sąsiednim Błoniu, obecnie częściowo dzielnicy miasta, znane głównie jako ośrodek lokalnego rzemiosła.

W 1564 po raz pierwszy wymieniani są tu Żydzi, a przed 1576 znaczną część miejskiej zabudowy strawił pożar. 27 marca 1775 kolejny właściciel Karol Saryusz Gomoliński otrzymuje od króla Stanisława Augusta Poniatowskiego przywilej dla Krośniewic zezwalający na targi tygodniowe w poniedziałek. W 1793 miasto zajęte przez Prusy, później w Królestwie Kongresowym.

W 1870 roku Krośniewice straciły prawa miejskie i zostały siedzibą gminy, które odzyskały w 1926 r. W 1915 wybudowano tu kolejkę wąskotorową rozbudowaną w okresie późniejszym – do dziś istnieje tu stacja i siedziba Krośniewickich Kolei Dojazdowych. Obecnie w mieście działa także przedszkole, szkoła podstawowa, gimnazjum i liceum.

16 września 1939 Krośniewice zajęły wojska niemieckie. W tym samym roku miasto włączono do Rzeszy Niemieckiej. 10 maja 1940 administracja niemiecka utworzyła w Krośniewicach getto o powierzchni zaledwie 1 ha, na terenie którego stłoczono ponad 1100 Żydów z miasta i okolic. 15 października 1942 getto zostało zlikwidowane, a wszystkich jego mieszkańców wywieziono do obozu zagłady w Chełmnie nad Nerem i wymordowano. W 1943 administracja niemiecka zgermanizowała nazwę miasta do formy Kroßwitz.

ZabytkiEdytuj

Muzeum im. Jerzego Dunin-Borkowskiego

muzeum im. Jerzego Dunina-Borkowskiego w dawnym klasycystycznym zajeździe, pierwszym murowanym budynku miasta, państwowe muzeum od 1978;
zespół pałacowo-parkowy Rembielińskich, 2 poł. XIX wieku;
pomnik Księcia Józefa Poniatowskiego z 1814 roku;
kościół parafialny w stylu neogotyckim, pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny (1866–1872)^[7];
synagoga w Krośniewicach, 1 poł. XIX wieku;
budynek rządcówki (2 poł. XIX w.) – miejsce urodzin gen. broni Władysława Andersa^[8]

Zobacz teżEdytuj

PrzypisyEdytuj

↑ ^a ^b http://www.polskawliczbach.pl/Krosniewice, w oparciu o dane GUS.
↑ Zenon Guldon, Jacek Wijaczka, Skupiska i gminy żydowskie w Polsce do końca XVI wieku, w: Czasy Nowożytne, 21, 2008, s. 181.
↑ ^a ^b Michał Frąk: W tym miasteczku nie chcą obwodnicy. "Dla nas to będzie koniec" (pol.). W: Gazeta Wyborcza [on-line]. 2015-03-25. [dostęp 2019-04-13].
↑ Dariusz Koźlenko: Życie w cieniu autostrady (pol.). W: Polityka [on-line]. 2013-04-02. [dostęp 2019-04-13].
↑ Dorota Grąbczewska: Krośniewice: Obwodnicą wreszcie można jechać (pol.). Gazeta Krakowska, 2009-12-16. [dostęp 2017-06-26].
↑ Dorota Grąbczewska: Kto wymyślił taką obwodnicę Krośniewic (pol.). W: Dziennik Łódzki [on-line]. 2009-09-01. [dostęp 2019-04-13].
↑ Krośniewice. W: Strona Diecezji Łowickiej [on-line]. [dostęp 2017-07-23].
↑ "Andersówka". W: Polska Niezwykła [on-line]. [dostęp 2017-07-23].

Linki zewnętrzneEdytuj

Muzeum im. Jerzego Dunin Borkowskiego
Krośniewice w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. T. IV: Kęs – Kutno. Warszawa 1883.

[populacja2016-1] ttp://www.polskawliczbach.pl/Krosniewice, w oparciu o dane GUS.

[2] Zenon Guldon, Jacek Wijaczka, Skupiska i gminy żydowskie w Polsce do końca XVI wieku, w: Czasy Nowożytne, 21, 2008, s. 181.

[wyborcza-3] Michał Frąk: W tym miasteczku nie chcą obwodnicy. "Dla nas to będzie koniec" (pol.). W: Gazeta Wyborcza [on-line]. 2015-03-25. [dostęp 2019-04-13].

[polityka-4] Dariusz Koźlenko: Życie w cieniu autostrady (pol.). W: Polityka [on-line]. 2013-04-02. [dostęp 2019-04-13].

[5] Dorota Grąbczewska: Krośniewice: Obwodnicą wreszcie można jechać (pol.). Gazeta Krakowska, 2009-12-16. [dostęp 2017-06-26].

[dzienniklodzki-6] Dorota Grąbczewska: Kto wymyślił taką obwodnicę Krośniewic (pol.). W: Dziennik Łódzki [on-line]. 2009-09-01. [dostęp 2019-04-13].

[7] Krośniewice. W: Strona Diecezji Łowickiej [on-line]. [dostęp 2017-07-23].

[8] "Andersówka". W: Polska Niezwykła [on-line]. [dostęp 2017-07-23].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]