Krośniewice
Krośniewice – miasto w województwie łódzkim, w powiecie kutnowskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Krośniewice. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. płockiego.
| ||||
| ||||
![]() Urząd miasta w Krośniewicach | ||||
| ||||
Państwo | ![]() | |||
Województwo | ![]() | |||
Powiat | kutnowski | |||
Gmina | Krośniewice | |||
Prawa miejskie | 1442-1870 i od 1926 | |||
Burmistrz | Katarzyna Erdman | |||
Powierzchnia | 2,96 km² | |||
Populacja (30.06.2016) • liczba ludności • gęstość |
4460[1] 1 067,0 os./km² | |||
Strefa numeracyjna | +48 24 | |||
Kod pocztowy | 99-340 | |||
Tablice rejestracyjne | EKU | |||
![]() | ||||
TERC (TERYT) | 1002044 | |||
SIMC | 0969095 | |||
Urząd miejski ul. Poznańska 599-340 Krośniewice | ||||
Strona internetowa |
Miasto Krośniewice leży w północno-zachodniej części województwa łódzkiego, 15 km na zachód od stolicy powiatu – Kutna. Stanowi punkt końcowy drogi wojewódzkiej nr 581 z Gostynina.
Prywatne miasto szlacheckie lokowane w 1452 roku położone było w XVI wieku w województwie łęczyckim[2].
Dawniej Krośniewice były znane z długich zatorów[3][4] spowodowanych skrzyżowaniem ówczesnych dwóch głównych dróg krajowych – nr 1 (część trasy E75) i nr 2 (część trasy E30). Sytuacja uległa częściowej zmianie po oddaniu do użytku autostrady A2 z Konina do Strykowa pod Łodzią. Ostatecznie problem rozwiązano 16 grudnia 2009 roku, oddając do użytku obwodnicę miasta[5] i wyprowadzając drogi nr 91 oraz nr 92 poza Krośniewice. Przebieg nowej trasy spotkał się z krytyką mieszkańców[3] oraz władz miejskich[6].
DemografiaEdytuj
HistoriaEdytuj
Pierwsza wzmiankach o Krośniewicach jako wsi pochodzi z 1355 roku, o miejscowej parafii zaś z 1388. Dokładna data nadania praw miejskich nie jest znana, nastąpiło to przed 1420. Od momentu powstania do 1945 miejscowość w rękach prywatnych - należała do rodów: Awdańców, Szczawińskich, Włostowskich, Gomolińskich, Opackich i Rembielińskich. Miasto znajdowało się w kluczu dóbr ziemskich z siedzibą w sąsiednim Błoniu, obecnie częściowo dzielnicy miasta, znane głównie jako ośrodek lokalnego rzemiosła.
W 1564 po raz pierwszy wymieniani są tu Żydzi, a przed 1576 znaczną część miejskiej zabudowy strawił pożar. 27 marca 1775 kolejny właściciel Karol Saryusz Gomoliński otrzymuje od króla Stanisława Augusta Poniatowskiego przywilej dla Krośniewic zezwalający na targi tygodniowe w poniedziałek. W 1793 miasto zajęte przez Prusy, później w Królestwie Kongresowym.
W 1870 roku Krośniewice straciły prawa miejskie i zostały siedzibą gminy, które odzyskały w 1926 r. W 1915 wybudowano tu kolejkę wąskotorową rozbudowaną w okresie późniejszym – do dziś istnieje tu stacja i siedziba Krośniewickich Kolei Dojazdowych. Obecnie w mieście działa także przedszkole, szkoła podstawowa, gimnazjum i liceum.
W czasie kampanii wrześniowej stacjonował tu III/3 dywizjon myśliwski
16 września 1939 Krośniewice zajęły wojska niemieckie. W tym samym roku miasto włączono do Rzeszy Niemieckiej. 10 maja 1940 administracja niemiecka utworzyła w Krośniewicach getto o powierzchni zaledwie 1 ha, na terenie którego stłoczono ponad 1100 Żydów z miasta i okolic. 15 października 1942 getto zostało zlikwidowane, a wszystkich jego mieszkańców wywieziono do obozu zagłady w Chełmnie nad Nerem i wymordowano. W 1943 administracja niemiecka zgermanizowała nazwę miasta do formy Kroßwitz.
ZabytkiEdytuj
- muzeum im. Jerzego Dunina-Borkowskiego w dawnym klasycystycznym zajeździe, pierwszym murowanym budynku miasta, państwowe muzeum od 1978;
- zespół pałacowo-parkowy Rembielińskich, 2 poł. XIX wieku;
- pomnik Księcia Józefa Poniatowskiego z 1814 roku;
- kościół parafialny w stylu neogotyckim, pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny (1866–1872)[7];
- synagoga w Krośniewicach, 1 poł. XIX wieku;
- budynek rządcówki (2 poł. XIX w.) – miejsce urodzin gen. broni Władysława Andersa[8]
Zobacz teżEdytuj
PrzypisyEdytuj
- ↑ a b http://www.polskawliczbach.pl/Krosniewice, w oparciu o dane GUS.
- ↑ Zenon Guldon, Jacek Wijaczka, Skupiska i gminy żydowskie w Polsce do końca XVI wieku, w: Czasy Nowożytne, 21, 2008, s. 181.
- ↑ a b Michał Frąk: W tym miasteczku nie chcą obwodnicy. "Dla nas to będzie koniec" (pol.). W: Gazeta Wyborcza [on-line]. 2015-03-25. [dostęp 2019-04-13].
- ↑ Dariusz Koźlenko: Życie w cieniu autostrady (pol.). W: Polityka [on-line]. 2013-04-02. [dostęp 2019-04-13].
- ↑ Dorota Grąbczewska: Krośniewice: Obwodnicą wreszcie można jechać (pol.). Gazeta Krakowska, 2009-12-16. [dostęp 2017-06-26].
- ↑ Dorota Grąbczewska: Kto wymyślił taką obwodnicę Krośniewic (pol.). W: Dziennik Łódzki [on-line]. 2009-09-01. [dostęp 2019-04-13].
- ↑ Krośniewice. W: Strona Diecezji Łowickiej [on-line]. [dostęp 2017-07-23].
- ↑ "Andersówka". W: Polska Niezwykła [on-line]. [dostęp 2017-07-23].
Linki zewnętrzneEdytuj
- Muzeum im. Jerzego Dunin Borkowskiego
- Krośniewice w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. T. IV: Kęs – Kutno. Warszawa 1883.