Krogulec zmienny
Krogulec zmienny[3] (Accipiter striatus) – gatunek ptaka drapieżnego z rodziny jastrzębiowatych (Accipitridae). Występuje w Ameryce Północnej i Południowej – od Alaski i Kanady po północną Argentynę; populacje z północy zasięgu są wędrowne.
| ||
| Accipiter striatus[1] | ||
| Vieillot, 1808 | ||
| ||
| Systematyka | ||
| Domena | eukarionty | |
| Królestwo | zwierzęta | |
| Podtyp | kręgowce | |
| Gromada | ptaki | |
| Podgromada | Neornithes | |
| Infragromada | ptaki neognatyczne | |
| Rząd | szponiaste | |
| Rodzina | jastrzębiowate | |
| Podrodzina | jastrzębie | |
| Plemię | Accipitrini | |
| Rodzaj | Accipiter | |
| Gatunek | krogulec zmienny | |
| Podgatunki | ||
|
zobacz opis w tekście | ||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | ||
 | ||
| Zasięg występowania | ||
 w sezonie lęgowym występuje przez cały rok zimowiska | ||
Systematyka i zasięg występowaniaEdytuj
Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny (IOC) i autorzy Handbook of the Birds of the World (HBW) wyróżnili 7 podgatunków A. striatus[4][5]:
- A. s. perobscurus Snyder, 1938 – Wyspy Królowej Charlotty (Kolumbia Brytyjska, zachodnia Kanada).
- A. s. velox (A. Wilson, 1812) – Kanada, USA (w tym Alaska). Zimuje na południe od zasięgu letniego – aż po Panamę.
- A. s. suttoni van Rossem, 1939 – południowy Nowy Meksyk (południowo-zachodnie USA) do wschodniego Meksyku.
- A. s. madrensis Storer, 1952 – południowo-zachodni Meksyk.
- A. s. fringilloides Vigors, 1827 – Kuba.
- krogulec zmienny[3] – A. s. striatus Vieillot, 1808 – Hispaniola.
- A. s. venator Wetmore, 1914 – Portoryko.
Inni autorzy do A. striatus wliczają także trzy podgatunki traktowane przez IOC i HBW jako osobne gatunki[3][4]:
- krogulec gwatemalski – A. s. chionogaster (Kaup, 1852) – południowy Meksyk do Nikaragui.
- krogulec andyjski – A. s. ventralis P. L. Sclater, 1866 – Wenezuela do zachodniej Boliwii.
- krogulec brazylijski – A. s. erythronemius (Kaup, 1850) – południowo-wschodnia Boliwia i południowa Brazylia do Paragwaju, Urugwaju i północnej Argentyny.
CharakterystykaEdytuj
Wygląd: Skrzydła krótkie oraz zaokrąglone, ogon długi, zakończony równo lub wcięty. Dorosłe ptaki z wierzchu niebieskoszare, od spodu białe z rudymi prążkami. Tęczówki na samym początku żółtopomarańczowe, z wiekiem robią się czerwone. Podgatunki występujące bardziej na zachód są mniejsze.
Rozmiary: długość ciała samca ok. 26–29 cm, samicy ok. 30–34 cm.
ZachowanieEdytuj
Żywi się głównie ptakami, a także drobnymi ssakami. Buduje gniazdo z patyków wysoko na drzewie, zwykle wśród gęstego listowia. W zniesieniu 2–5 jaj, najczęśćiej 4, są one białe z wyraźnymi brązowymi plamami i kropkami[6].
StatusEdytuj
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje krogulca zmiennego za gatunek najmniejszej troski (LC – least concern) nieprzerwanie od 2006 roku, kiedy to został po raz pierwszy sklasyfikowany w obecnie stosowanym ujęciu systematycznym. Trend liczebności populacji uznaje się za wzrostowy[2]. Populacje podgatunków występujących endemicznie na wyspach Karaibów są zagrożone wyginięciem; np. liczebność podgatunku A. s. venator z Portoryko szacowano w 2006 roku na 154 osobniki[6].
PrzypisyEdytuj
- ↑ Accipiter striatus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
- ↑ a b Accipiter striatus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
- ↑ a b c Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Accipitrini Vigors, 1824 (Wersja: 2019-03-24). W: Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-11-03].
- ↑ a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Hoatzin, New World vultures, Secretarybird, raptors (ang.). IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-11-03].
- ↑ Sharp-shinned Hawk (Accipiter striatus) (ang.). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-17)].
- ↑ a b Species account: Sharp-shinned Hawk Accipiter striatus (ang.). W: Global Raptor Information Network [on-line]. The Peregrine Fund. [dostęp 2020-11-03].
BibliografiaEdytuj
- Andrew Gosler: Atlas ptaków świata. Warszawa: MULTICO Oficyna Wydawnicza, 2000. ISBN 83-7073-059-0.
Linki zewnętrzneEdytuj
- Zdjęcia i nagrania audiowizualne (ang.). W: eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology.
- Sharp-shinned Hawk (ang.). W: All About Birds [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2020-11-03].