Kruszyn (województwo dolnośląskie)
Kruszyn (niem. Gross Krauschen) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie bolesławieckim, w gminie Bolesławiec, na Pogórzu Kaczawskim w Sudetach, na pograniczu z Niziną Śląsko-Łużycką (Równiną Chojnowską).
| wieś | |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (III 2011) |
1618[2] |
| Strefa numeracyjna |
75 |
| Kod pocztowy |
59-700[3] |
| Tablice rejestracyjne |
DBL |
| SIMC |
0189138 |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Bolesławiec  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu bolesławieckiego  | |
 51°15′37″N 15°36′52″E/51,260278 15,614444[1]
| |
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa jeleniogórskiego.
Historia edytuj
Najstarsze odkrycia pochodzą tu z czasu neolitu. W roku 1928 odnaleziono toporek kamienny, który do 1945 roku przechowywany był w Muzeum Miejskim w Bolesławcu. Podobnie jak okoliczne miejscowości wieś związana z osadnictwem słowiańskim. Odkryto tutaj (również w 1928 roku) podczas prac archeologicznych cmentarzysko ciałopalne kultury łużyckiej oraz wazy z nacięciami. W dokumencie z 1305 znajduje się wpis o wsi Crusin. W sierpniu 1813 toczyły się tu walki pomiędzy wojskami rosyjskimi i francuskimi. 8 kwietnia 1945 biwakowali tu żołnierze 8 Dywizji Piechoty II Armii Wojska Polskiego[4]. Od 1947 w skład obecnego Kruszyna wchodzą cztery osady (Kruszyn, Kruszynek, Świeborowice oraz Godnów)[5].
Demografia edytuj
Największa wieś gminy Bolesławiec. Według ostatniego Narodowego Spisu Powszechnego liczyła 1618 mieszkańców (31 III 2011 r.).
Zabytki edytuj
Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[6]:
- pałac, ul. Topolowa 12, z XVIII wieku
- dom, Rynek 1, z XVIII wieku, przebudowany w XIX-XX w.
- dom, Rynek 6, z XVIII wieku, przebudowany w XIX-XX w.
- dom, Rynek 20, z XVIII wieku, przebudowany w XIX-XX w.
- dom, Rynek 21, z XVIII wieku, przebudowany w XIX-XX w.
- dom, ul. Lipowa 26 (d. Rynek 25), z XVIII wieku
- dom, Rynek 39, z 1766 roku
- dom, Rynek 46, z 1783 roku
inne zabytki:
- zabytkowy krzyż
Transport edytuj
Drogi edytuj
Przez miejscowość przechodzi droga krajowa nr 94
Autobusy edytuj
W miejscowości znajdowało się pięć przystanków autobusowych należących do MZK Bolesławiec:
- Kruszyn Pętla (linie: 1,3,6)
- Kruszyn Szkoła (linie: 3,6)
- Kruszyn II (linie: 3,6)
- Kruszyn Osiedle (linie: 10,6,3)
- Kruszyn Osiedle – Na żądanie (linie: 6,3)
W związku z wprowadzeniem bezpłatnej komunikacji miejskiej w Bolesławcu linie autobusowe MZK Bolesławiec kończą bieg w granicach miasta, nie dojeżdżając między innymi do Kruszyna[7].
Edukacja edytuj
Znajduje się tu szkoła podstawowa. Szkoła posiada własną bibliotekę. Dodatkowo można rozwijać swoje zainteresowania w Gminnym Ośrodku Kultury i Sportu (GOKiS).
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 62749
- ↑ GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 632 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Waldemar Bena opis do mapy „Bory Dolnośląskie, Przemkowski Park Krajobrazowy” Wydawnictwo Turystyczne Plan, Jelenia Góra 2004 ISBN 83-88049-83-6.
- ↑ Sebastian Zielonka, Krótka historia szkoły w Kruszynie, Istotne.pl.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 1. [dostęp 2012-09-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-29)].
- ↑ Nowoczesne autobusy i bezpłatna komunikacja w Bolesławcu [online], Urząd Miasta Bolesławiec, 23 czerwca 2018 [dostęp 2019-06-02].
Bibliografia edytuj
- Słownik geografii turystycznej Sudetów, tom 7 Pogórze Kaczawskie, red. Marek Staffa, Wydawnictwo I-BiS, Wrocław 2002, ISBN 83-85773-47-9.
- Góry i Pogórze Kaczawskie. Skala 1:40.000. Jelenia Góra: Wydawnictwo Turystyczne Plan, 2004. wyd. II. ISBN 83-88049-02-X.