Krzesimir
Krzesimir – staropolskie imię męskie, złożone z członów Krzesi- ("wskrzeszać, przywracać do życia, podnosić") i -mir ("pokój, spokój, dobro")[1]. Znaczenie imienia: "odnawiający pokój".
W dawnych zapisach zachowało się jedynie w zniemczonych formach[1] Gresmar (1295)[2] i Gresmir (1304)[3] na Pomorzu. Możliwe staropolskie zdrobnienia: Krzesim, Krzech, Krzeszel, Krzeszka (m.), Krzeszko[1].
Krzesimir imieniny obchodzi 11 stycznia[4] i 24 lipca[5].
W Polsce imię Krzesimir jest łączone z chorwackim imieniem Krešimir[6] lub hipokorystycznie Krešo, o podobnym lub takim samym pochodzeniu: od kres- ("iskra, płomień, światło, ognisko")[7][8][9]. Niekiedy jednak przypisuje się mu nieco inną etymologię: od kresiti, czyli krasiti: 'ozdabiać, stroić'. W sensie przenośnym imię miało wyrażać życzenie rodziców, aby dziecko było spokojne, opanowane, zadowolone i cieszyło się pokojem[10]. Czasem czasownik krešati tłumaczy się jako walczyć, a znaczenie całego imienia jako 'wojownik i władca'[11]. Jeszcze indziej imię wiążę się z kultem świętego Krševana[12] (por. Krševan Santini, Chryzogon).
Imię należy do 500 najpopularniejszych w Chorwacji[13]. Imieniny obchodzone są 29 czerwca[14].
Znane osoby noszące imię Krzesimir:
- Krzesimir Dębski – polski kompozytor muzyki pop i muzyki filmowej
- Krzesimir I – król Chorwacji w latach 935–945
- Michał Krzesimir II – król Chorwacji w latach 949–969
- Krzesimir III – król Chorwacji w latach 1000–1030
- Piotr Krzesimir IV zwany Wielkim – król Chorwacji w latach 1058–1074
Znane osoby noszące imię Krešimir lub Krešo:
- Krešimir Baranović – chorwacki kompozytor, dyrygent i pedagog
- Krešimir Crnković – chorwacki biathlonista i biegacz narciarski
- Krešimir Čač – chorwacki pływak
- Krešimir Ćosić – jugosłowiański koszykarz, olimpijczyk
- Krešimir Franić – chorwacki zapaśnik
- Krešimir Georgijević – chorwacki tłumacz
- Krešimir Krizmanić – chorwacki piłkarz
- Krešimir Mišak – chorwacki dziennikarz
- Krešimir Lončar – chorwacki koszykarz
- Krešimir Zubak – bośniacki prawnik i polityk narodowości chorwackiej
- Krešo Ljubičić – chorwacki piłkarz
Przypisy
edytuj- ↑ a b c A.Cieślikowa (red.), Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych, t.1, Kraków 2000, ISBN 83-87623-23-7
- ↑ Witold Taszycki [red.]: Słownik staropolskich nazw osobowych, t. II, z. 2, Grabowski–Jagiełło. Wrocław – Warszawa – Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1969.
- ↑ W. Taszycki (red.), Słownik staropolskich nazw osobowych. T. 3 z. 1, Klamąt-Kunisz. Wrocław•Warszawa•Kraków•Gdańsk 1971
- ↑ Bogdan Kupis, Nasze imiona, Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 1991, ISBN 83-204-1410-5, OCLC 830056930.
- ↑ Józef Bubak, Księga naszych imion, Wrocław: Ossolineum, 1993, ISBN 83-04-03860-9, OCLC 30512533.
- ↑ Anna Bilska, Edward Gardasiewicz, Krzesimir– imię. Pochodzenie, znaczenie, imieniny, znane osoby [online], parenting.pl, 13 czerwca 2019 [dostęp 2025-03-21].
- ↑ Starohrvatska imena i njihova značenja: Popis najljepših hrvatskih imena Mnoga od njih imaju drevne korijene i duboka značenja [online], telegram.hr [dostęp 2025-03-21] (chorw.).
- ↑ Krešo [online], imenazadjecu.net [dostęp 2025-03-21] (chorw.).
- ↑ Krešimir [online], imenazadjecu.net [dostęp 2025-03-21] (chorw.).
- ↑ Značenje imena Krešimir [online] [dostęp 2025-03-21] (chorw.).
- ↑ Značenje i porijeklo imena Krešimir [online], arz.hr [dostęp 2025-03-21] (chorw.).
- ↑ O imenu Krešimir [online], croris.hr [dostęp 2025-03-21] (chorw.).
- ↑ Ime Krešimir, [w:] Acta Croatica [online] [dostęp 2025-03-21].
- ↑ Danas je njihov dan. Imendan slave osobe imena Petar, Petra, Krešimir, Krešo i Pavao [online], eMedjimurje.hr [dostęp 2025-03-21] (chorw.).