Krzycko Małe
Krzycko Małe (niem. Klein Kreutsch[3]) – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie leszczyńskim, w gminie Święciechowa, nad jeziorem Krzycko.
| wieś | |
 Kościół par. Matki Boskiej Śnieżnej | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
392[1] |
| Strefa numeracyjna |
65 |
| Kod pocztowy |
64-117[2] |
| Tablice rejestracyjne |
PLE |
| SIMC |
0376930 |
Położenie na mapie gminy Święciechowa  | |
Położenie na mapie Polski  | |
 51°53′35″N 16°26′54″E/51,893056 16,448333
| |
Historia Edytuj
Miejscowość historycznie należała do Wielkopolski, ma metrykę średniowieczną i jest notowana od XV wieku. Wymieniona została w 1406 po łacinie jako utraqe Crziczsko, 1418 Krziczsko, Krzyczko, 1497 Minus Krzyczko, 1507 Cryczko Minus[4].
Miejscowość była własnością wielkopolskiego rodu szlacheckiego Krzyckich herbu Kotwicz[4]. Urodził się tutaj w 1482 roku Andrzej Krzycki, poeta i prymas[5].
W 1552 miejscowość leżała w powiecie poznańskim, a w 1497 w powiecie wschowskim Korony Królestwa Polskiego. W 1510 należała do dekanatu Wschowa. Wieś miała wówczas 12 łanów osiadłych w tym sołectwo miało jeden łan, a kolejny należał do plebana oprócz tego we wsi pół łana było opuszczonego. Odnotowano także dwa folwarki dziedzica, jezioro oraz dwa lasy. W 1531 pobrano podatki od 3 łanów po wiardunku. W 1563 od 7 i 1/4 łana, 4 komorników, wiatraka dziedzicznego, karczmy. W 1566 z majątku należącego do Krzysztofa Krzyckiego pobrano od 6 i 3/4 łana, zagrodnika, wiatraka dziedzicznego i wiatraka dzierżawionego, karczmy. Natomiast z działu Macieja i Mikołaja Krzyckich pobór odbył się od 3 łanów. W 1564 wieś miała 6,5 łana. W 1579 od 5,5 łana, 2 zagrodników bez roli, 5 komorników bez inwentarza. Od najemnego pracownika zwanego ratajem pobrano 30 groszy od pługa, od rataja z Nowej Wsi 30 groszy. Pobrano także podatki od owczarza mającego 25 owiec[4].
W wyniku II rozbioru Rzeczypospolitej w 1793, miejscowość przeszła w posiadanie Prus i jak cała Wielkopolska znalazła się w zaborze pruskim.
Neogotycki kościół parafialny NMP Śnieżnej zbudowano w roku 1892 według planów Alexisa Langera z Wrocławia[5][6]. W kościele zachowały się m.in. chrzcielnica z 1580 i zabytkowe obrazy[5].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa leszczyńskiego.
-
Widok dworu przed 1912
.jpg)
Zobacz też Edytuj
Przypisy Edytuj
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych, Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 636 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Krzycko Małe, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 792.
- ↑ a b c Chmielewski 1988 ↓, s. 488.
- ↑ a b c Kazimierz Szalewski: Leszno i okolice. Sport i Turystyka, 1981, s. 96. ISBN 83-217-2348-9.
- ↑ Historia parafii. parafiakrzycko.pl. [dostęp 2013-12-07].
Bibliografia Edytuj
- Stefan Chmielewski: Słownik historyczno-geograficzny województwa poznańskiego w średniowieczu, cz. II (I-Ł) z.1, hasło: „Krzycko Małe”. Wrocław: Ossolineum, 1988, s. 188.
Linki zewnętrzne Edytuj
- Krzycko Małe, [w:] Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu [online], Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk, 2010–2014.