Krzysztof Zenowicz (wojewoda brzeskolitewski)
Krzysztof Juriewicz Zienowicz (Krzysztof Zenowicz, Криштоф Юрьевич Зенович, herbu Zenowicz, zm. 1614 r.) – kasztelan brzeskolitewski (1585-1588), wojewoda brzeskolitewski (1588-1614), ewangelik reformowany, fundator zboru kalwińskiego w Smorgoniach (l. 1552-53)[2]; bibliofil, założyciel fabryki papieru w Smorgoniach.
 Zenowicz (Deszpot) | |
| Rodzina | |
|---|---|
| Data śmierci | |
| Ojciec | |
| Matka |
Anna Słucka[potrzebny przypis][1] |
| Żona | |
| Dzieci |
Zofia Zenowiczówna, Mikołaj Bogusław Zenowicz |
Działalność polityczna edytuj
W okresie trzeciego bezkrólewia należał do fakcji kanclerza Ostafiego Wołłowicza, skupiającej zwolenników poprawnych stosunków z Koroną i kandydatury Zygmunta Wazy. W 1588 r. Zenowicz uczestniczył w negocjacjach w Będzinie i w Bytomiu w sprawie rezygnacji arcyksięcia Maksymiliana z korony polskiej, był sygnatariuszem traktatu bytomsko-będzińskiego 1589 roku[3], a w 1609 r. podejmował Zygmunta III w Smorgoniach.
W 1599 r. podpisał akt zawartej w Wilnie konfederacji szlachty prawosławnej i protestanckiej o wzajemnej współpracy przeciwko unii brzeskiej, postępom kontrreformacji i ekspansji katolicyzmu[4].
W 1613 roku został wyznaczony do Trybunału Skarbowego Wielkiego Księstwa Litewskiego[5].
Krzysztof Zenowicz jest także autorem traktatu o sporach politycznych i gospodarczych pomiędzy wojewodą wileńskim Mikołajem Krzysztofem Radziwiłłem a wileńskim kasztelanem Hieronimem Chodkiewiczem: "Tragedia albo początek upadku znacznego w W. Ks. Litewskim" (wyd. "Athenaeum", 1846, z. 3, s. 9-10).
W sporze tym, zakończonym małżeństwem Zofii z Olelkowiczów-Słuckich i Janusza Radziwiłła, Zenowicz był mediatorem ze strony Radziwiłłów.
Rodzina edytuj
Był ożeniony z Fedorą z Wołłowiczów 1 voto Tyszkiewicz która go przeżyła. Miał z nią dwójkę dzieci:
- Zofię Konstancję, żonę najpierw Stanisława Kiszki, a po jego przejściu na katolicyzm, anulowaniu małżeństwa i zostaniu biskupem żmudzkim, żonę Aleksandra Słuszki, z razem z którym przeszła na katolicyzm około 1620 roku.
- Mikołaja Bogusława, kasztelana połockiego
Pomimo dramatycznych wezwań w testamencie, po jego śmierci cała jego rodzina porzuciła kalwinizm: wdowa przeszła na unityzm, a dzieci na katolicyzm około 1620 roku. Wtedy też zbór w Smorgoniach przeszedł w posiadanie katolików.
Przypisy edytuj
- ↑ Nie jest pewne, czy był synem tej żony swojego ojca.
- ↑ Kościół katolicki pw. św. Michała w Smorgoniach [online] [dostęp 2007-05-23] [zarchiwizowane z adresu 2013-10-05].
- ↑ Codex diplomaticus Regni Poloniae et Magni Ducatus Lituaniae, wydał Maciej Dogiel, t. I, Wilno 1758, s. 232.
- ↑ 1599 г. — Акт конфедерации, заключенной в Вильно, шляхетством Речи Посполитой православного и протестантского исповеданий для взаимной защиты от гонений со стороны католического духовенства. [online] [dostęp 2007-05-23] [zarchiwizowane z adresu 2007-09-27].
- ↑ Volumina Legum, t. 3, Petersburg 1859, s. 120.