Krzywiczki (gmina)
Krzywiczki (do 1874 Chełm) – dawna gmina wiejska istniejąca w latach 187?–1954[2] na Lubelszczyźnie. Siedzibą gminy były Krzywiczki[3] (w latach 1945–54 Pokrówka).
| gmina wiejska | |||
| 1874–1954[1] | |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Województwo |
1919–39: lubelskie (II RP) | ||
| Powiat | |||
| Data powstania |
1874 | ||
| Data likwidacji |
29 września 1954 | ||
| Siedziba | |||
| Szczegółowy podział administracyjny (1952) | |||
| |||
Gmina Krzywiczki powstała w 1874 roku, w Królestwie Polskim, w powiecie chełmskim w guberni lubelskiej z obszaru dotychczasowej gminy Chełm[4][5][6][7]; w latach 1912–1915 jako część guberni chełmskiej[8].
W 1919 roku gmina weszła w skład woj. lubelskiego.
W 1924 roku w skład gminy wchodziły:
- wsie: Bieławin, Depułtycze Królewskie, Depułtycze Ruskie, Koza-Gotówka, Krzywice, Krzywiczki, Okszów, Pokrówka Nowa, Pokrówka Stara, Rożdżałów, Rożdżałów-Łanowe Sołtysy, Rudka, Serebryszcze, Stańków, Strachosław, Strupin Duży, Strupin-Łanowe Sołtysy, Weremowice, Wolwinów, Zagroda Uherska, Zawadówka, Żółtańce
- kolonie: Depułtycze Królewskie-Kolonia, Gotówka, Karolinów, Krzywice-Kolonia, Ludwinów, Okszów-Kolonia, Pokrówka, Rożdżałów-Kolonia, Strupin Mały, Trubakówka, Wojniaki, Wolwinów, Żółtańce,
- osady: Podborcze, Weremowice, Zawadówka,
- osada młyńska: Udalec,
- osada leśna: Wolwinów,
- folwarki: Antonin, Depułtycze Ruskie, Koza-Gotówka, Serebryszcze, Starostwo, Uher,
- leśniczówka: Kumowa Dolina, Posada-Janów, Weresce,
- cegielnia: Okszów[8].
Do 1933 roku ustrój gminy Krzywiczki kształtowało zmodyfikowane prawo zaborcze. Podczas okupacji gmina należała do dystryktu lubelskiego (w Generalnym Gubernatorstwie). W 1945 roku siedzibę gminy przeniesiono z Krzywiczek do Pokrówki[8].
Według stanu z dnia 1 lipca 1952 roku gmina Krzywiczki składała się z 32 gromad[9]. Jednostka została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[10]. Po reaktywowaniu gmin z dniem 1 stycznia 1973 roku gminy Krzywiczki nie przywrócono, a jej dawny obszar wszedł w skład gminy Chełm z siedzibą w Pokrówce[11].
Przypisy edytuj
- ↑ Od 1919 jednostka administracyjna nowo utworzonego polskiego woj. lubelskiego; w czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.
- ↑ do 28 września 1954 roku
- ↑ Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej – podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933
- ↑ Postanowienie z 17 (29) września 1866, ogłoszone 5 (17) stycznia 1867 (Dziennik Praw, rok 1866, tom 66, nr 219, str. 279)
- ↑ Postanowienie z 29 grudnia 1867 (10 stycznia 1868), ogłoszone 8 (20) lutego 1868 (Dziennik Praw, rok 1868, tom 67, nr 228, str. 359)
- ↑ Powiat chełmski, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 556.
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej – Tom IV – Województwo Lubelskie, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1924
- ↑ a b c Akta gminy Krzywiczki w Pokrówce – Archiwum Państwowe w Lublinie Oddział w Chełmie. [dostęp 2008-11-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
- ↑ Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
- ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
- ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312