Książę Baltazar Karol w stroju myśliwskim

obraz Diego Velázquez

Książę Baltazar Karol w stroju myśliwskim (hiszp. El príncipe Baltasar Carlos cazador) – obraz olejny hiszpańskiego malarza Diega Velázqueza (1599–1660) przedstawiający księcia Baltazara Karola (1629–1646), syna i niedoszłego następcę króla Hiszpanii Filipa IV.

Książę Baltazar Karol w stroju myśliwskim
(no. 1189)
Ilustracja
Autor

Diego Velázquez

Data powstania

1635

Medium

olej na płótnie

Wymiary

191 × 103 cm

Miejsce przechowywania
Lokalizacja

Prado

Okoliczności powstania edytuj

W latach 30. XVII w. trwały prace nad myśliwskim pawilonem Torre de la Parada, zlecone przez Filipa IV. Ten niewielki pałacyk znajdował się na królewskich ziemiach łowieckich w okolicy Madrytu i miał służyć jako miejsce odpoczynku w czasie polowań. Choć za dekorację pawilonu odpowiedzialny był Rubens, również Velázquezowi zlecono wykonanie kilku płócien[1]. Oprócz portretu księcia Velázquez namalował jeszcze dwa dzieła o tematyce łowieckiej: Filip IV w stroju myśliwskim i Kardynał infant Ferdynand w stroju myśliwskim. Te trzy obrazy wykazują liczne podobieństwa: postaci przedstawione są w niemal naturalnych rozmiarach, na świeżym powietrzu, w stroju myśliwskim i trzymając w ręce strzelbę. Na każdym obrazie mężczyznom towarzyszy pies myśliwski[2][3].

Książę Baltazar Karol był nadzieją monarchii na następcę tronu, zdrowym dzieckiem pozbawionym wrodzonych wad fizycznych i psychicznych, którymi obarczonych było wielu potomków hiszpańskiej dynastii Habsburgów. Niestety książę zmarł nagle w wieku 17 lat, kiedy zaraził się ospą prawdziwą, pozostawiając Filipa IV bez męskiego dziedzica[4][a].

Opis obrazu edytuj

Portret księcia powstał prawdopodobnie w 1635–1636, gdyż wiadomo, że chłopiec miał wtedy ok. 6 lat[5] – na obrazie widnieje łacińska inskrypcja Anno aetatis suae VI[6]. Krajobraz Sierra de Guadarrama w tle sugeruje, że scena ma miejsce na Monte de El Pardo, niedaleko Madrytu[2]. Motyw monarchy z psem został zapoczątkowany przez Tycjana (Portret Karola V z psem), kontynuowany przez Velázqueza, a następnie Goyę (Karol III w stroju myśliwskim)[7]. Po obu stronach chłopca widać psy, jeden z nich jest czujny, a drugi spokojnie śpi[5]. Na podstawie kopii z warsztatu Velázqueza i badań technicznych wiadomo, że po prawej stronie był namalowany jeszcze jeden pies, ale obraz został przycięty po tym, jak częściowo ucierpiał w pożarze[6].

Proweniencja edytuj

Obraz należał do królewskiej kolekcji sztuki. Po pożarze, który zniszczył pawilon Torre de la Parada, wisiał w różnych salach Pałacu Królewskiego w Madrycie. Obecnie znajduje się w zbiorach Muzeum Prado[2].

Uwagi edytuj

  1. Filip IV doczekał się następcy z drugiego małżeństwa, jednak Karol II okazał się chorowity i bezpłodny.

Przypisy edytuj

  1. arteHistoria: Felipe IV vesitdo de caza. www.artehistoria.com. [dostęp 2020-01-23]. (hiszp.).
  2. a b c El príncipe Baltasar Carlos, cazador. www.museodelprado.es. [dostęp 2020-01-23]. (hiszp.).
  3. Alessandro Bettagno, Christopher Brown, Francisco Calvo Serraller, Francis Haskell, Alfonso E. Pérez Sánchez: Muzeum Prado. Arcydzieła malarstwa. Warszawa: Arkady, 2011, s. 106. ISBN 978-83-213-4421-8.
  4. Juan Granados: Breve historia de los Borbones españoles. Madrid: Ediciones Nowtilus, 2010. ISBN 84-9763-942-1.
  5. a b arteHistoria: El príncipe Baltasar Carlos, de caza. www.artehistoria.com. [dostęp 2020-01-23]. (hiszp.).
  6. a b Miguel Morán Turina, Isabel Sánchez Quevedo: Velázquez. Catálogo completo. Madrid: Ediciones Akal, 1999, s. 162. ISBN 84-4601-349-5.
  7. Joan Sureda: Los mundos de Goya. Madryt: Susaeta Ediciones, 2008, s. 120. ISBN 978-84-9785-512-9.