Książ Śląski

wieś w województwie lubuskim

Książ Śląski (niem. Fürstenau[3]) – wieś w Polsce, położona w województwie lubuskim, w powiecie nowosolskim, w gminie Kożuchów. Miejscowość ma charakter łańcuchówki.

Książ Śląski
wieś
Ilustracja
Widok na dwór i przystanek autobusowy
Państwo

 Polska

Województwo

 lubuskie

Powiat

nowosolski

Gmina

Kożuchów

Liczba ludności (2022)

407[2]

Strefa numeracyjna

68

Kod pocztowy

67-128

Tablice rejestracyjne

FNW

SIMC

0910357

Położenie na mapie gminy Kożuchów
Mapa konturowa gminy Kożuchów, u góry znajduje się punkt z opisem „Książ Śląski”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się punkt z opisem „Książ Śląski”
Położenie na mapie województwa lubuskiego
Mapa konturowa województwa lubuskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Książ Śląski”
Położenie na mapie powiatu nowosolskiego
Mapa konturowa powiatu nowosolskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Książ Śląski”
Ziemia51°49′44″N 15°33′25″E/51,828889 15,556944[1]

W Książu Śląskim wydawana jest niezależna gazeta „Goniec Lokalny”[4]. Opisuje ona wydarzenia i problemy, z którymi borykają się mieszkańcy gminy Kożuchów.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa zielonogórskiego.

12 listopada 1946 r. nadano miejscowości polską nazwę Książ Śląski[3].

Historia

edytuj

Miejscowość o rodowodzie średniowiecznym, pierwsze wzmianki z roku 1295. Pierwszy kościół (pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny) istniał tu od XIV do XIX wieku. Pozostałością jest średniowieczny mur kamienny okalający dawny teren przy południowym wjeździe do wsi. Obecna kaplica istnieje od 1990 roku.

Udział mieszkańców wsi w I wojnie światowej upamiętnia kamienny krzyż z nazwiskami poległych ustawiony w pobliżu bramy dawnego kościoła.

 
Dawny dwór
 
Pomnik poległych w I Wojnie Światowej

W roku 1945, w klasycystycznym dworze z przełomu XVIII i XIX wieku, funkcjonującym dotychczas jako karczma oraz siedziba sołtysa, urządzono PGR. Wydzielono wówczas pomieszczenia na biura i mieszkania. Obecnie cały obszar budynku przeznaczony jest na cele mieszkaniowe.

W 1933 r.[5] w miejscowości mieszkały 294 osoby, a w 1939 r.[6] – 281 osób[7].

W 2005 r. w Książu Śląskim mieszkało 340 osób. Od 2007 r. następuje napływ nowych mieszkańców do miejscowości; trwa budowa drugiego osiedla.

Zabytki

edytuj

Do rejestru zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa wpisane są[8]:

  • klasycystyczny dwór z początku XIX wieku, piętrowy kryty dachem czterospadowym, z oryginalną klatką schodową i stolarką drzwiową
  • stodoła w zagrodzie nr 20.

Demografia

edytuj

Liczba mieszkańców miejscowości w poszczególnych latach[9]:

Rok Liczba mieszkańców
1998 291
2002 318
2009 370
2011 377
2021 407

Od roku 1998 do roku 2021 liczba osób żyjących we wsi zwiększyła się o 39,9%.

Atrakcje

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 64153
  2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
  3. a b Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262).
  4. Marcin Jelinek: Goniec Lokalny. maryag 2010. [dostęp 2013-03-08]. (pol.).
  5. Stan na 16 czerwca.
  6. Stan na 17 maja.
  7. Michael Rademacher: Deutsche Verwaltungsgeschichte Schlesien, Kreis Freystadt. 2006. [dostęp 2013-03-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-10-09)]. (niem.).
  8. ED: Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków – stan na 31 grudnia 2012 r. – woj. lubuskie. Narodowy Instytut Dziedzictwa, 2013-01-07. s. 44. [dostęp 2013-03-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-22)]. (pol.).
  9. Wieś Książ Śląski (lubuskie) » mapy, GUS, nieruchomości, regon, kod pocztowy, atrakcje, wypadki drogowe, kierunkowy, edukacja, demografia, tabele, zabytki, statystyki, linie kolejowe, liczba ludności [online], Polska w liczbach [dostęp 2022-12-07] (pol.).