Książ Wielki (gmina)

gmina miejsko-wiejska w województwie małopolskim

Książ Wielkigmina miejsko-wiejska w województwie małopolskim, w powiecie miechowskim. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie kieleckim.

Książ Wielki
gmina miejsko-wiejska
Herb
Herb
Państwo

 Polska

Województwo

małopolskie

Powiat

miechowski

TERC

1208042

Siedziba

Książ Wielki

Burmistrz

Marek Płonczyński

Powierzchnia

137,8 km²

Populacja (30.06.2016)
• liczba ludności


5181[1]

• gęstość

37,6 os./km²

Nr kierunkowy

41

Tablice rejestracyjne

KMI

Adres urzędu:
ul. Warszawska 17
32-210 Książ Wielki
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw

22

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Książ Wielki”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko górnej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Książ Wielki”
Ziemia50°27′N 20°08′E/50,442222 20,140278
Strona internetowa
Biuletyn Informacji Publicznej

Siedziba gminy to Książ Wielki (dawniej Wielka Wieś[2]).

Według danych z 30 czerwca 2004[3] gminę zamieszkiwały 5604 osoby.

Struktura powierzchni

edytuj

Według danych z roku 2002[4] gmina Książ Wielki ma obszar 137,8 km², w tym:

  • użytki rolne: 67%
  • użytki leśne: 27%

Gmina stanowi 20,36% powierzchni powiatu.

W czasach Królestwa Polskiego gmina leżała w powiecie miechowskim w guberni kieleckiej. 13 stycznia 1870[a] do gminy przyłączono pozbawiony praw miejskich Książ Wielki[5].

Informacje

edytuj

Gmina Książ Wielki położona jest w północnej części województwa małopolskiego w powiecie miechowskim, na pograniczu Wyżyny Miechowskiej i Garbu Wodzisławskiego. Zajmuje obszar 138 km², z czego 67 proc. stanowią użytki rolne, a 27 proc. lasy. Największy kompleks – las „Chrusty” ma powierzchnię 13 km². i znajdują się w nim dwa rezerwaty przyrody: Lipny Dół oraz Kwiatkówka. To nasycenie lasami, pagórkowaty, poprzecinany wąwozami krajobraz i przepływająca z zachodu na wschód doliną rzeka Nidzica – stanowią o dużej atrakcyjności tego terenu. Wielu mieszkańców pobliskich aglomeracji miejskich (głównie z Krakowa i Śląska) buduje tu domki letniskowe i osiedla się na stałe.

Liczba mieszkańców

edytuj

Liczba mieszkańców gminy, liczącej 22 sołectwa, wynosi prawie 5600 osób. Daje to średnią gęstość zaludnienia – 40 osób na km². Głównym źródłem utrzymania jest praca w rolnictwie z nastawieniem na hodowlę trzody chlewnej, uprawę zbóż oraz buraków cukrowych. Rozwojowi rolnictwa sprzyjają dobre ziemie, przeważnie rędziny. We wschodniej części gminy występują także gleby lessowe.

Edukacja

edytuj

W gminie czynne są: przedszkole, trzy szkoły podstawowe oraz Zespół Szkół Rolniczych z siedzibą w zamku „Mirów” w Książu Wielkim (dawna rezydencja Wielopolskich). Działa także Dom Pomocy Społecznej dla osób starszych i samotnych w dawnym pałacu Hallerów w Mianocicach oraz Warsztaty Terapii Zajęciowej w dawnym dworze Zdziechowskich w Rzędowicach.

Gastronomia

edytuj

Wzdłuż przecinającej teren gminy drogi krajowej nr 7, prowadzi działalność siedem lokali gastronomicznych w miejscowościach: Antolka, Książ Wielki i Moczydło, z których dwa (Antolka i Książ Wielki) zapewniają także miejsca noclegowe.

Infrastruktura wodno-kanalizacyjna

edytuj

Cały obszar gminy objęty jest siecią wodociągową oraz telefoniczną. Miejscowości Książ Wielki i Wielka Wieś wyposażone są w sieć kanalizacyjną, odprowadzającą ścieki do oczyszczalni. W najbliższych latach planowana jest rozbudowa tej sieci. W sołectwach oddalonych od oczyszczalni głównej, wybudowano ostatnio, korzystając z dotacji unijnych, szereg oczyszczalni przydomowych. Dzięki temu zlikwidowano większość tzw. szamb, co znacznie zmniejszyło zagrożenie środowiska naturalnego.

Klimat

edytuj

Obszar Gminy Książ Wielki znajduje się w regionie klimatycznym śląsko-małopolskim. Oto statystyki charakteryzujące pogodę na tym terenie:

  • średnia temperatura stycznia: 3,0 °C
  • średnia temperatura lipca: 17,7 °C
  • czas trwania termicznej zimy (liczba dni o średniej temp. poniżej 0 °C): 92 dni
  • czas trwania termicznego lata (liczba dni o średniej temp. powyżej 15 °C): 91 dni
  • liczba dni pogodnych (o najmniejszym zachmurzeniu): 62 dni
  • liczba dni pochmurnych (o najwyższym zachmurzeniu): 122 dni
  • roczny opad atmosferyczny: 610 mm

8 liczba dni z szatą śnieżną: 80 dni

Na terenie gminy przeważają wiatry z kierunku zachodniego.

Demografia

edytuj

Dane z 30 czerwca 2004[3]:

Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
jednostka osób % osób % osób %
populacja 5604 100 2890 51,6 2714 48,4
gęstość zaludnienia
(mieszk./km²)
40,7 21 19,7
  • Piramida wieku mieszkańców gminy Książ Wielki w 2014 roku[1].


 

Sołectwa

edytuj

Antolka, Boczkowice, Cisie, Cisia Wola, Częstoszowice, Giebułtów, Głogowiany-Wrzosy, Głogowiany-Stara Wieś, Konaszówka, Książ Mały, Książ Mały-Kolonia, Książ Wielki, Krzeszówka, Łazy, Mianocice, Małoszów, Moczydło, Rzędowice, Trzonów, Tochołów, Wielka Wieś, Zaryszyn.

Miejscowości bez statusu sołectwa: Cisie-Gajówka, Podlesie.

Sąsiednie gminy

edytuj

Charsznica, Działoszyce, Kozłów, Miechów, Słaboszów, Wodzisław

  1. 1 stycznia 1870 wg kalendarza juliańskiego.

Przypisy

edytuj
  1. a b Gmina Książ Wielki w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-15], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  2. Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej - podział na gminy według stanu z dnia 1 IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933
  3. a b Baza demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
  4. Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
  5. Postanowienie z 7 (19) listopada 1869, ogłoszone 1 (13 stycznia) 1870 (Dziennik Praw, rok 1869, tom 69, nr 239, str. 425)