Ksi Boötis

Ksi Boötis B
	ξ Boo B
	Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór	Wolarz
Rektascensja	14h 51m 23,044s
Deklinacja	+19° 06′ 06,88″
Paralaksa (π)	0,12018 ± 0,00048″
Odległość	27,14 ± 0,11 ly; 8,321 ± 0,033 pc
Wielkość obserwowana	6,816 ± 0,015m
Ruch własny (RA)	132,684 ± 0,069 mas/rok
Ruch własny (DEC)	−181,616 ± 0,104 mas/rok
Prędkość radialna	2,29 ± 0,18 km/s
	Charakterystyka fizyczna
Rodzaj gwiazdy	pomarańczowy karzeł
Typ widmowy	K5 Ve
Masa	0,7 M☉
Promień	0,5 R☉
Wielkość absolutna	7,670 ± 0,015m
Jasność	0,1 L☉
Temperatura	4600 K
	Charakterystyka orbitalna
Krąży wokół	Ksi Boötis A
Półoś wielka	33,5 au
Okres orbitalny	151,6 lat
Mimośród	0,51

Ksi Boötis A
	ξ Boo A
	Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór	Wolarz
Rektascensja	14h 51m 23,388s
Deklinacja	+19° 06′ 01,64″
Paralaksa (π)	0,14852 ± 0,00024″
Odległość	21,961 ± 0,036 ly; 6,733 ± 0,011 pc
Wielkość obserwowana	4,675 ± 0,009m
Ruch własny (RA)	128,21 ± 0,40 mas/rok
Ruch własny (DEC)	−42,06 ± 0,52 mas/rok
Prędkość radialna	1,49 ± 0,17 km/s
	Charakterystyka fizyczna
Rodzaj gwiazdy	żółty karzeł
Typ widmowy	G7 Ve
Masa	0,9 M☉
Promień	0,75 R☉
Metaliczność [Fe/H]	−0,14
Wielkość absolutna	5,534 ± 0,013m
Jasność	0,5 L☉
Okres obrotu	6,4 d
Temperatura	5550 K
	Charakterystyka orbitalna
Krąży wokół	Centrum Galaktyki
Półoś wielka	8943 pc
Mimośród	0,1913
Alternatywne oznaczenia
	Oznaczenie Flamsteeda: 37 Boo
	2MASS: AB: J14512328+1906034
	Bonner Durchmusterung: BD AB: BD +19 2870
	Boss General Catalogue: GC AB: GC 19991
	Katalog Gliesego: GJ AB: GJ 566
	Katalog Henry’ego Drapera: HD AB: HD 131156
	Katalog Hipparcosa: HIP AB: HIP 72659
	Katalog jasnych gwiazd: HR AB: HR 5544
	SAO Star Catalog: SAO AB: SAO 101250

Ksi Boötis – gwiazda w gwiazdozbiorze Wolarza. Jest odległa od Słońca o 22 lata świetlne.

Charakterystyka obserwacyjna edytuj

Ksi Boötis ma wielkość obserwowaną ok. 4,6^m, co pozwala dojrzeć ją nieuzbrojonym okiem^[6]. Znajduje się w południowo-wschodniej części konstelacji^[5], około 9° na wschód od Arktura, poza klasycznym rysunkiem gwiazdozbioru^[2]. Jest to gwiazda podwójna, której składniki dzieli odległość 5,2 sekundy kątowej (w 2019 roku)^[7]. Jej podwójność odkrył w 1780 roku William Herschel; efekt kontrastu sprawia, że wydają się mieć bardzo różne kolory, opisywane jako żółty i czerwonofioletowy^[5]. Cztery inne obiekty widoczne w pobliżu tej pary (bliżej niż 5′) są niezwiązanymi gwiazdami tła^[2]^[7].

Charakterystyka fizyczna edytuj

Główny składnik Ksi Boötis A jest żółtym karłem^[5], gwiazdą ciągu głównego należącą do typu widmowego G7^[1]. Ma jasność równą połowie jasności Słońca i temperaturę 5550 K^[2]. Ma masę ok. 90% masy Słońca, a jej promień jest równy 75% R_☉^[2].

Słabszy składnik układu to pomarańczowy karzeł^[5], zaliczony do typu widmowego K5^[4]. Ta gwiazda ma niższą temperaturę 4600 K i jasność dziesięciokrotnie mniejszą niż Słońce^[2]. Jej promień to około 0,5 promienia Słońca, a masa jest oceniana na 0,7 M_☉^[2].

Gwiazdy okrążają wspólny środek masy po ekscentrycznych orbitach o mimośrodzie 0,51 w okresie 151,6 lat, średnio będąc odległe o 33,5 au (zbliżają się na 16,4 au i oddalają na 50,5 au)^[2]. Z perspektywy obserwatora na Ziemi orbita jest nachylona pod kątem 41°^[2]. Gwiazdy były najbliżej w 1909 roku, ponownie znajdą się w minimalnej odległości w 2054 roku^[2].

Obie gwiazdy wykazują aktywność magnetyczną, podobną do cyklu słonecznego^[2]. Składnik A wykazuje główny cykl zmienności o długości 2–4 lat i dłuższy cykl, trwający 25–30 lat; ma gorącą koronę analogiczną do korony słonecznej, o temperaturze 10 milionów kelwinów^[2].

Zobacz też edytuj

Lista gwiazd w gwiazdozbiorze Wolarza

Uwagi edytuj

↑ ^a ^b Obliczona na podstawie paralaksy i wielkości obserwowanej. Błąd 0,009^m wynika z błędu pomiaru wielkości obserwowanej, a 0,004^m z błędu pomiaru paralaksy, co daje razem 0,013^m.

Przypisy edytuj

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ksi Boo A w bazie SIMBAD (ang.)
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s ^t ^u ^v Jim Kaler: Xi Bootis. STARS, 2008-08-22. [dostęp 2021-02-04]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c Anderson, E., Francis, C.: HIP 72659. [w:] Extended Hipparcos Compilation (XHIP) [on-line]. VizieR, 2012. [dostęp 2021-02-04]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ksi Boo B w bazie SIMBAD (ang.)
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Xi Boötis 2. SolStation. [dostęp 2021-02-04]. (ang.).
↑ ksi Boo w bazie SIMBAD (ang.)
↑ ^a ^b Mason et al.: WDS J14514+1906AB. [w:] The Washington Double Star Catalog [on-line]. VizieR, 2014.

[obl-4] Obliczona na podstawie paralaksy i wielkości obserwowanej. Błąd 0,009^m wynika z błędu pomiaru wielkości obserwowanej, a 0,004^m z błędu pomiaru paralaksy, co daje razem 0,013^m.

[simbadA-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ksi Boo A w bazie SIMBAD (ang.)

[kaler-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s ^t ^u ^v Jim Kaler: Xi Bootis. STARS, 2008-08-22. [dostęp 2021-02-04]. (ang.).

[xhip-3] Anderson, E., Francis, C.: HIP 72659. [w:] Extended Hipparcos Compilation (XHIP) [on-line]. VizieR, 2012. [dostęp 2021-02-04]. (ang.).

[simbadB-5] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ksi Boo B w bazie SIMBAD (ang.)

[solstation-6] Xi Boötis 2. SolStation. [dostęp 2021-02-04]. (ang.).

[simbad-7] si Boo w bazie SIMBAD (ang.)

[WDS-8] Mason et al.: WDS J14514+1906AB. [w:] The Washington Double Star Catalog [on-line]. VizieR, 2014.

[1]

[2]

[3]

[a]

[4]

[5]

[6]

[7]