Kuldoskopia

medyczny zabieg diagnostyczny

Kuldoskopia (ang. skrót THL od transvaginal hydrolaparoskopy) – jeden z zabiegów wykonywany w diagnostyce. Obecnie głównie wyparty przez badanie ultrasonograficzne, oraz laparoskopię, choć niektórzy autorzy zalecają wykonywanie kuldoskopii, gdy przeciwwskazaniem wykonania laparoskopii jest otyłość pacjentki[1].

Przekrój przez podbrzusze i miednicę żeńską, z zaznaczonymi zachyłkami dolnej ściany jamy otrzewnowej.

Kuldoskopia polega na wprowadzeniu endoskopu do jamy otrzewnej przez tylne sklepienie pochwy[1], konkretnie do zatoki Douglasa. W 2001 roku opisano możliwość wykonania kuldoskopii, oceniając wprowadzanie endoskopu przy pomocy kamery[2].

Zabieg wykonywany jest głównie przy podejrzeniu krwawienia do jamy otrzewnej, mogącego być wynikiem np. ciąży ektopowej[3]. Ze względu na kierowanie igły w okolicy narządów płciowych kobiety, kuldoskopia jest elementem badania ginekologicznego[1]).

Zaletami metody są minimalizacja dostawania się powietrza do jamy otrzewnej, ograniczona inwazyjność, oraz stosunkowo niewielka ilość wymaganego sprzętu[4]. Często podaje się także mniejsze obciążenie psychiczne pacjenta oraz brak nieestetycznych znaków na skórze po zabiegu[5].

Historia edytuj

Zabieg kuldoskopii został opracowany przez amerykańskiego chirurga Alberta Deckera w 1942 roku, jako efekt jego prac, prowadzonych jeszcze od lat 20[6].

W Polsce pierwszą kuldoskopię wykonał prof. Wojciech Gromadzki z Akademii Medycznej w Gdańsku, 4 maja 1961 roku[7].

W latach 60. zabieg zaczął być wypierany przez laparoskopię[4], a potem USG. Od lat 80. jest już rzadko stosowany[4].

Obecnie kuldoskopię stosuje się głównie w państwach angielskojęzycznych[4], jako asystę przy laparoskopii (badania te dokonuje się niejako jednocześnie – jest to tzw. kuldolaparoskopia), przy wykonywaniu zabiegów chirurgicznych, np. przy miomektomii[5].

Przypisy edytuj

  1. a b c Hart i inni, Ginekologia ilustrowana, LibraMed, ISBN 83-901361-0-4, OCLC 749770079.
  2. Peter Scott, Adam Magos, Culdoscopy using an optical cannula, „Fertility and Sterility”, Vol. 78(3), 2002, s. 625–627, ISSN 0015-0282, PMID12215344.
  3. V.G. Nazarov, [Culdoscopy in the diagnosis of extrauterine pregnancy], „Akusherstvo I Ginekologiia”, Vol. 49(4), 1973, s. 69–70, ISSN 0300-9092, PMID4805277.
  4. a b c d Grzegorz S. Litynski, Hans Frangenheim - Culdoscopy vs. Laparoscopy, the First Book on Gynecological Endoscopy, and "Cold light", „JSLS : Journal of the Society of Laparoendoscopic Surgeons”, Vol. 1(4), 1997, s. 357–361, ISSN 1086-8089, PMID9876704, PMCIDPMC3016753.
  5. a b Jacob Christian i inni, Culdoscopy: a foundation for natural orifice surgery--past, present, and future, „Journal of the American College of Surgeons”, Vol. 207(3), 2008, s. 417–422, DOI10.1016/j.jamcollsurg.2008.01.032, ISSN 1879-1190, PMID18722948.
  6. Camran Nezhat, Nezhat's History of Endoscopy: A Historical Analysis of Endoscopy's Ascension Since Antiquity, CNezhatMD, 2011, ISBN 978-3-89756-916-4 (ang.).
  7. Janusz Emerich, Nowe techniki laparokopowe w ginekologii, „Gazeta AMG”, Gdańsk.