Kursy Bestużewa
Kursy Bestużewa też Kursy Wyższe Żeńskie im. Bestużewa (ros. Бестужевские курсы) – czteroletnia, największa i najbardziej znana instytucja szkolnictwa wyższego dla kobiet w Imperium Rosyjskim, otwarta oficjalnie w 1878[1] w Petersburgu. Zawieszona w 1886, ponownie działała w latach 1890–1915; umożliwiała kobietom, pozbawionym dostępu do uniwersytetów, zdobycie wyższego wykształcenia[2].
| |
| Data założenia | |
|---|---|
| Data likwidacji | |
| Państwo | |
Położenie na mapie Rosji  | |
| 59,942830°N 30,273080°E/59,942830 30,273080 | |
Historia edytuj
Kursy zostały nazwane na cześć jednego z inicjatorów Konstantina Nikołajewicza Bestużewa-Rumina (1829–1897), historyka i pierwszego dyrektora szkoły[2]. Umożliwiały one kobietom, które nie miały wstępu na uniwersytety, zdobycie wyższego wykształcenia, jak również możliwość późniejszego prowadzenia pensji i wykładania w szkołach średnich dla dziewcząt[2][3]. Wśród słuchaczek było wiele kobiet z Polski, Ukrainy i Rosji. Szacuje się, że kursy ukończyło około 6 tysięcy studentek[4].
Wśród profesorów byli: Jan Niecisław Baudouin de Courtenay, Aleksandr Borodin, Tadeusz Zieliński, Dmitrij Mendelejew, Iwan Sieczenow, Sergiej Płatonow. Na uczelni studiowała m.in. Wiera Popowa, która potem prowadziła też zajęcia z chemii[5].
Absolwentkami kursów były m.in. Nadieżda Krupska, Maria Piłsudska, Antonina Leśniewska[6], Romualda z Bagnickich Baudouin de Courtenay, a późnej także jej córka Cezaria Baudouin de Courtenay.
Kursy mieściły się w specjalnie wybudowanym budynku na Wyspie Wasylewskiej[1].
Po rewolucji rosyjskiej we wrześniu 1919 roku z kursy zostały połączone z Petersburskim Uniwersytetem Państwowym[1].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c Бестужевские курсы. Wayback Machine. [dostęp 2019-03-27]. (ros.).
- ↑ a b c Bestużewskie Kursy, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2022-01-08].
- ↑ Andrzej Szwarc, Kobiety na uniwersytety! Niestety wcale nie było to takie proste [online], www.polityka.pl, 2014 [dostęp 2022-01-09] (pol.).
- ↑ N.K. Gonczarow, Oświata i wychowanie w Rosji na początku drugiej połowy XIX w., [w:] Ł. Kurdybacha (red.), Historia wychowania, t. 2, Wydawnictwo PWN, Warszawa 1967, s. 478.
- ↑ Rayner-Canham i Rayner-Canham 2005 ↓, s. 64.
- ↑ Polski Petersburg [online], www.polskipetersburg.pl [dostęp 2022-01-09].
Bibliografia edytuj
- Marelene F Rayner-Canham, Geoffrey W Rayner-Canham: Women in Chemistry: Their Changing Roles from Alchemical Times to the Mid-Twentieth Century. Philadelphia: Chemical Heritage Foundation, 2005, seria: History of Modern Chemical Sciences. ISBN 978-0941901277. (ang.).
- Mary R.S. Creese, Thomas M. Creese: Ladies in the Laboratory IV: Imperial Russia’s Women in Science, 1800-1900: A Survey of Their Contributions to Research. Lanham: Rowman & Littlefield Publishers, 2015. (ang.).