Lachowicze

Lachowicze
Ляхавічы
	; Rynek w Lachowiczach, po lewej wieża zegarowa, 2018
	Herb
Państwo	Białoruś
Obwód	brzeski
Rejon	lachowicki
Wysokość	188 m n.p.m.
Populacja (2010); • liczba ludności	; 11 000
Nr kierunkowy	1633
Kod pocztowy	225372
	Położenie na mapie obwodu brzeskiego Lachowicze
	Położenie na mapie Białorusi Lachowicze
	53°02′N 26°16′E/53,033333 26,266667
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa

Lachowicze (biał. Ляхавічы/Lachavičy, ros. Ляховичи) – miasto na Białorusi, w obwodzie brzeskim, siedziba rejonu. Położone nad rzeką Wiedźmą, przy drodze R4, 225 km od Brześcia. Stacja kolejowa na linii Baranowicze – Łuniniec. Liczy 11,0 tys. mieszkańców (2010).

Historia edytuj

Nazwa miejscowości wzięła się zapewne od Lachów – staroruskiego egzonimu Polaków. Pierwsze wzmianki o osadzie pochodzą z XV w. jako osiedlu wojskowym^[2]. W okresie staropolskim znajdowała się w powiecie nowogródzkim, początkowo w województwie trockim, zaś od 1507 nowogródzkim^[3]. W XVI w. wieś weszła w posiadanie rodu Gasztołdów, należąc następnie do wdowy po ostatnim z nich, Barbary Radziwiłłówny (1542–1551); z kolei po jej śmierci została włączona do dóbr hospodarskich. 10 kwietnia 1572 wielki książę Zygmunt August odstąpił miejscowość Janowi Hieronimowiczowi Chodkiewiczowi.

W 1595 podczas powstania Nalewajki miasto bezskutecznie oblegali kozacy. W 1607–1612 z polecenia Jana Karola Chodkiewicza znacznie rozbudowane i ufortyfikowane, stało się największą twierdzą ówczesnej Rzeczypospolitej Obojga Narodów.

W Lachowiczach 10 kwietnia 1635 zmarł marszałek wielki litewski Jan Stanisław Sapieha.

W czasie wojny z Rosją w 1655 przeniesiono tu obraz Matki Boskiej z Białynicz.

Osobny artykuł: Oblężenie Lachowicz.

W 1660 twierdza dowodzona przez generała artylerii litewskiej Mikołaja Judyckiego wytrzymała cztery ataki Rosjan podczas trzymiesięcznego oblężenia, co współcześni przypisywali interwencji Maryi i z tego powodu została nazwana „litewską Jasną Górą”. Forteca ta jako jedyna na Litwie pozostała niezdobyta aż do końca wojny. W czasie III wojny północnej w 1706 twierdzę zdobyli Szwedzi, a w 1709 odbił ją hetman polny litewski Grzegorz Antoni Ogiński.

Podczas okupacji hitlerowskiej, w październiku 1941 roku Niemcy utworzyli getto dla żydowskich mieszkańców. Przebywało w nim około 3500 osób. 25 czerwca 1942 roku Niemcy zlikwidowali getto, a Żydów zamordowano^[4].

Zabytki edytuj

Obiekty zachowane:

kościół św. Józefa – zbudowany w 1907–1910 w stylu neogotyckim. Przebudowany w 40.–50. XX w. utracił wieżę, sygnaturki i charakterystyczne, stylowe lizeny. Zaadaptowany na ambulatorium. Odbudowywany od 2008 z przeznaczeniem na wypełnienie pierwotnej funkcji.
ruiny kaplicy grobowej Dominika Reytana – zbudowana w XIX w. w stylu klasycyzmu warszawskiego. Zniszczona, nieudolnie rozbierana, zabezpieczona na pocz. XXI w.
zamek – wybudowany w 1607–1612 na polecenie Jana Karola Chodkiewicza. Rozszerzony następnie o fortyfikacje miejskie. Był największą twierdzą w XVII-wiecznej Rzeczypospolitej Obojga Narodów, mając mury o długości 1 km.

Obiekty zniszczone, znane ze źródeł:

kościół Podwyższenia Krzyża Świętego – ufundowany przez Jana Karola Chodkiewicza w 1602. Po pożarze w XVIII w. odbudowany w stylu klasycystycznym ze środków Michała Józefa Massalskiego. W 1780 umieszczono w jego wnętrzu epitafium dla Tadeusza Reytana. W 1864 przebudowany w stylu noworosyjskim i zmieniony w cerkiew prawosławną. W 1945 zamknięty, zburzony w 60. XX w.
synagoga –

Osobistości edytuj

Lachowiccy muzycy, 1913 rok

Piotr Morzkowski – działacz reformacyjny, duchowny braci polskich, w 1619 nauczał katechizmu w zborze w Lachowiczach, w 1625 został ordynowany duchownym tego zboru,
Franciszek Ksawery Niesiołowski – polski generał powstania kościuszkowskiego, generał brygady armii Księstwa Warszawskiego, generał brygady Królestwa Polskiego, generał brygady powstania listopadowego, senator-kasztelan Królestwa Polskiego, urodzony w Lachowiczach,
Sergiusz Piasecki – polski pisarz, publicysta polityczny, oficer wywiadu, żołnierz Armii Krajowej, urodzony w Lachowiczach,
Jan Stanisław Sapieha – litewski dyplomata i urzędnik ziemski, marszałek wielki litewski, zmarł w Lachowiczach.
Jakub Szynkiewicz – wielki mufti polskich muzułmanów.

Przypisy edytuj

↑ Численность населения по Республике Беларусь, областям и г. Минску (тысяч человек) на 1 января 2010 года. belstat.gov.by. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-09-18)]. (ros.).
↑ Г.П.Г.П. Пашкоў Г.П.Г.П. (red.), Вялікае Княства Літоўскае: Энцыкляпэдыя, t. 2: Кадэцкі корпус – Яцкевіч, Менск: ВНУ, 2005, s. 239, ISBN 985-11-0378-0 (biał.).
↑ Вялікі гістарычны атлас Беларусі Т.2, Mińsk 2013, s. 99.
↑ Geoffrey P.G.P. Megargee Geoffrey P.G.P. (red.), Encyclopedia of camps and ghettos, 1933-1945, t. II, part B, s. 1221 .