Largo di Torre Argentina
Largo di Torre Argentina – plac znajdujący się pomiędzy Cyrkiem Flaminiusza a Polem Marsowym w Rzymie. Znajdują się na nim pozostałości budowli z okresu republiki: czterech niewielkich świątyń oraz wschodniego krańca portyku Teatru Pompejusza, a także kilku mniejszych obiektów, m.in. portyku Minucjusza, biur i publicznych latryn[1].
| Pigna | |
 Largo di Torre Argentina | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
Położenie na mapie Rzymu  | |
Położenie na mapie Włoch  | |
Położenie na mapie Lacjum  | |
 41°53′43,0″N 12°28′37,0″E/41,895278 12,476944
| |
Plac został utworzony po wyburzeniu znajdującej się w tym miejscu średniowiecznej zabudowy w latach 1926–1928. Wtedy też odsłonięto znajdujące się pod powierzchnią pozostałości starożytnych budowli[1]. Pierwotny plan zabudowy udało się odtworzyć dzięki pracom archeologicznym oraz informacjom zawartym w Forma Urbis Romae[2]. Ze względu na niedbałości podczas przeprowadzonych w 1929 roku wykopalisk, chronologia i identyfikacja znajdujących się na placu świątyń jest niepewna[1]. Zwyczajowo oznacza się je literami od A do D[1][2].
Świątynia A powstała przypuszczalnie w III wieku p.n.e., pierwotnie jako amfiprostylos w porządku doryckim. Na przełomie II i I wieku p.n.e. dobudowano perypteros liczący 6×9 kolumn w porządku korynckim oraz dodano stiukowe zdobienia[1][2]. Cella miała wymiary 9,5×16 m. Całość posadowiona była na wysokim podium wykonanym z tufu o wymiarach 15×27,5 m. W XII wieku na gruzach świątyni wzniesiony został kościół San Nicola dei Cesarini. Na jej tyłach dobudowano wówczas dwie widoczne dzisiaj apsydy[1].
Świątynia B, najmłodsza w całym kompleksie, datowana jest na okres po 100 roku p.n.e. Była to okrągła budowla o średnicy 15,5 m, wsparta na kolumnach w porządku korynckim (zachowało się 6). Dzięki zachowanej inskrypcji wiadomo, że była poświęcona bogini Fortunie (Fortuna Huiusce Diei), a wystawił ją Kwintus Lutacjusz Katulus dla uczczenia zwycięstwa w bitwie pod Vercellae w 101 roku p.n.e.[1][2] Cella miała średnicę 15,5 m, całość zaś posadowiona była na wysokim podium[1].
Świątynia C uważana jest za najstarszą i datowana na przełom IV i III wieku p.n.e. Był to tetrastylos w porządku toskańskim z portykami po bokach, posadowiony na podium z tufu o wymiarach 17,1×30,5 m. Przed świątynią stał ołtarz, wystawiony przypuszczalnie w 174 roku p.n.e. przez Aulusa Postumiusza Albinusa[1][2]. Zachowały się mozaiki podłogowe, pochodzące z przebudowy dokonanej po pożarze z 80 roku n.e., oraz głowa z kolosalnego posągu bogini znaleziona obok świątyni[1].
Świątynia D jest największą z czterech, mierzącą 23,5×37 m. Jej plan może być jednak tylko częściowo odtworzony, znaczna część budowli znajduje się bowiem pod powierzchnią dzisiejszej via Florida[1]. Była to prosta konstrukcja w porządku toskańskim posadowiona na betonowym podium, powstała przypuszczalnie na początku II wieku p.n.e. i przebudowana około stulecie później[1][2].
-
Plan ogólny -
Świątynia A -
Świątynia B -
Świątynia C -
Świątynia D
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g h i j k l Amanda Claridge: Rome. Oxford: Oxford University Press, 1998, s. 241-246, seria: Oxford Archaeological Guides. ISBN 0-19-288003-9.
- ↑ a b c d e f Alfred Twardecki: Mały słownik sztuki starożytnej Grecji i Rzymu. Warszawa: Unia wydawnicza Verum, 1998, s. 109–111. ISBN 83-85921-75-3.