Laurent-Désiré Kabila

Trzeci Prezydent Demokratycznej Republiki Konga

Laurent-Désiré Kabila (ur. 27 listopada 1939 w Baudoinville, zm. 16 stycznia 2001 w Kinszasie) – kongijski wojskowy i polityk, prezydent Demokratycznej Republiki Konga od 17 maja 1997 do 16 stycznia 2001[2][3][4].

Laurent-Désiré Kabila
Ilustracja
Laurent-Désiré Kabila (1998)
Data i miejsce urodzenia

27 listopada 1939
Baudoinville

Data i miejsce śmierci

16 stycznia 2001
Kinszasa

3. Prezydent Demokratycznej Republiki Konga
Okres

od 17 maja 1997
do 16 stycznia 2001

Przynależność polityczna

Sojusz Sił Demokratycznych na rzecz Wyzwolenia Konga

Poprzednik

Mobutu Sese Seko[1]

Następca

Joseph Kabila

Życiorys

edytuj

Urodził się jako członek plemienia Luba w mieście Jadotville (obecnie Likasi) w prowincji Katanga, w Kongu Belgijskim[2]. Studiował filozofię polityczną we Francji, Jugosławii (na Uniwersytecie Belgradzkim) oraz uczęszczał na Uniwersytet Dar es Salaam. W Tanzanii poznał przyszłego prezydenta Ugandy Yoweri Museveniego. W 1960 roku został liderem młodzieżówki partii sprzymierzonej z Patrice’em Lumumbą. W 1961 roku rząd Lumumby został obalony w zamachu stanu przez wspieranego przez Stany Zjednoczone Josepha Mobutu. Kabila na wieść o puczu zbiegł na niziny Ruzizi i tam zaczął organizować zbrojny opór względem nowego rządu. Prowadził operacje wojskowe na wschodzie kraju[3]. W 1965 roku jego partyzanckie zgrupowanie zasilił światowej sławy rewolucjonista Che Guevara. Rewolucjonista pojawił się w Kongu z około setką żołnierzy, planując wprowadzić w Kongu rewolucję w stylu kubańskim. Zdaniem Che Guevary, Kabila (wtedy 26-letni) nie był odpowiednim człowiekiem dla jego planów, stąd też ostatecznie poparł on inny ruch partyzancki[5][2][3].

W 1965 roku z kryzysu kongijskiego wyszedł zwycięsko Mobutu, który zmienił nazwę kraju na Zair i zaprowadził dyktatorskie rządy[3]. Działalność Kabili od połowy lat 60. do połowy 90. częściowo była owiana tajemnicą. W 1967 roku utworzył Rewolucyjną Partię Ludową, a przy wsparciu Tanzanii i Zambii rozpoczął bunt przeciwko Mobutu[4][2][4]. Na początku lat 70. jego ugrupowanie ustanowiło w rejonie Kiwu własną marksistowską strefę. Rządy Kabili w Kiwu utrzymywały się dzięki wydobyciu złota i handlu kością słoniową. W 1977 roku przeprowadził się do Dar es Salaam skąd koordynował walkę partyzancką i zajmował się handlem złotem[2][3]. W latach 80. uczestniczył w powstaniu w prowincji Shaba (ówczesna nazwa Katangi). Po jego klęsce przebywał w Zambii, Tanzanii i Rwandzie[4]. Do ojczyzny powrócił w połowie lat 90. Stanął na czele opozycyjnej formacji Sojusz Sił Demokratycznych na rzecz Wyzwolenia Konga. Przewodził siłom opozycyjnym w I wojnie domowej w Kongu zakończonej zwycięstwem jego oddziałów. 17 maja 1997 ogłosił się prezydentem oraz szefem rządu i nadał państwu nazwę Demokratyczna Republika Konga[2][4].

W swoich rękach skupił pełnię władzy wykonawczej, ustawodawczej i wojskowej[4]. Od 1998 roku zmagał się z drugą wojną domową i interwencjami wojsk Ugandy i Rwandy. W styczniu 2001 roku Kabila został postrzelony w zamachu dokonanym bezpośrednio przez swojego osobistego ochroniarza – wydarzenie to było częścią nieudanego zamachu stanu. 18 stycznia 2001 rząd kongijski potwierdził, że Kabila zmarł na skutek poniesionych ran. Urząd prezydenta objął syn Laurenta, Joseph Kabila[2][4][3].

Przypisy

edytuj
  1. Jako prezydent Zairu.
  2. a b c d e f g Laurent Kabila, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2022-09-30] (ang.).
  3. a b c d e f Laurent Kabila. www.encyclopedia.com. (ang.).
  4. a b c d e f g Kabila Laurent-Desire, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2016-08-19].
  5. James Bamford, Body of Secrets: Anatomy of the Ultra-Secret National Security Agency (Reprint edition)., wyd. 1st Anchor Books ed, New York: Anchor Books, 2002, s. 181, ISBN 0-385-49908-6, OCLC 49694032.