Lavinia Fontana, zw. także: Livia Fontana, Lavinia Zappi lub Lavigna Fontana (ur. 24 sierpnia 1552 w Bolonii, zm. 11 sierpnia 1614 w Rzymie) – włoska malarka okresu manieryzmu.

Lavinia Fontana
Ilustracja
Autoportret (ok. 1579)
Data i miejsce urodzenia

24 sierpnia 1552
Bolonia

Data i miejsce śmierci

11 sierpnia 1614
Rzym

Narodowość

włoska

Dziedzina sztuki

malarstwo

Epoka

manieryzm

Judyta z głową Holofernesa Kolekcja „Europeum” Muzeum Narodowego w Krakowie, (ok. 1590–1595)

Życiorys edytuj

Lavinia Fontana urodziła się w Bolonii w 1552 jako córka malarza Prospero Fontany i Antonii de' Bonardis. Otrzymała chrzest 24 sierpnia 1552 w katedrze San Pietro. W 1568 zmarła jej starsza siostra Emilia, kiedy Lavinia miała 16 lat. Malarstwa uczyła się u ojca Prospero, który także uczył w Szkole Bolońskiej(inne języki). Bycie córką malarza, pozwoliło jej zostać artystką, w czasach gdy bycie kobietą artystki nie było powszechnie akceptowane.

W 1577 jej mężem został uczeń jej ojca Gian Paolo Zappi, który pochodził z zamożnej rodziny. Zappi został później asystentem Lavinii. Urodziła jedenaścioro dzieci, z których przeżyło troje.

W 1603 na zaproszenie papieża Klemensa VIII Fontana wraz z rodziną przeniosła się do Rzymu, gdzie została członkiem Akademii Świętego Łukasza. Następnie została mianowana portrecistką w Watykanie. Była laureatką wielu wyróżnień, w tym medalionu portretowego z brązu odlanego w 1611 roku przez rzeźbiarza i architekta Felice Antonio Casone.

Malowała portrety oraz obrazy o tematyce religijne i mitologicznej. Pozostawała pod wpływem Antonio Allegriego da Correggia i Parmigianina. Twórczość malarska Fontany inspirowała takich artystów jak Alberto de' Rossi i Alessandro Tiarini. Z kolei Aurelio Bonelli był studentem Fontany. Jej wrażliwość na portretowaną osobę i dbałość o szczegóły przedstawiała niezwykłą realność malowanych modeli, i być może to sprawiło, że stała się tak popularna wśród swoich zamożnych klientów. W dobie renesansu była też artystką odnoszącą duże sukcesy, otrzymywała lukratywne zamówienia, które pozwoliły jej na utrzymywanie się ze swojego malarstwa. Stanowi przykład kobiety artystki, która w dobie renesansu potrafiła osiągnąć tak wysoki poziom artystyczny i jednocześnie osiągnąć znaczny sukces w sztuce.

Zmarła w Rzymie 11 sierpnia 1614, została pochowana w Santa Maria sopra Minerva.

 
Portret Antonietty Gonsalvus (ok. 1595)


Dzieła edytuj

  • Autoportret przy szpinecie1577, 27 × 24 cm, Accademia di San Luca, Rzym
  • Chrystus z symbolami męki1576, Museum of Art, El Paso
  • Dama z pieskiem pokojowymok. 1595, 115 × 95 cm, Walters Art Museum, Baltimore
  • Jezus ukazujący się Marii Magdalenie (Noli me tangere) 1581, 80 × 65,5 cm, Uffizi, Florencja
  • Judyta z głową Holofernesaok. 1590-95, 77 × 62,3 cm, Kolekcja „Europeum” Muzeum Narodowego w Krakowie
  • Judyta z głową Holofernesa1600, 130 × 110 cm, Museo Davia Bargellini, Bolonia
  • Portret Antonietty Gonzalezok. 1595, 57 × 46 cm, Musée de Château, Blois
  • Portret małżonków1580-85, 100 × 140,5 cm, Museum of Art, Cleveland
  • Portret Pawła Prauna95 × 74,5 cm, Germanisches Nationalmuseum, Norymberga
  • Portret rodzinny1598-1600, 85 × 105 cm, Pinakoteka Brera, Mediolan
  • Portret rodziny Gozzadini1584, 253 × 191 cm, Pinacoteca Nazionale, Bolonia
  • Portret senatora Orsiniegook. 1577, 119 × 110 cm, Musée des Beaux-Arts, Bordeaux
  • Święta Rodzina39,5 × 32 cm, Galeria Obrazów Starych Mistrzów w Dreźnie
  • Wenus i Kupido1592, 75 × 60 cm, Musée des Beaux-Arts, Rouen
  • Wizyta królowej Saby u Salomonaok. 1600, 256,5 × 325 cm, Narodowa Galeria Irlandii, Dublin

Około 1595 namalowała portret Togniny (Antonietty) Gonsalvus, ze słynnej u schyłku XVI w. rodziny, której większość członków (m.in. ojciec Petrus Gonsalvus i jej dwie siostry) miała hipertrichozę: przypominali tak zwanych ludzi z lasu (syndrom wilkołaka). Przypadek ten opisał przyjaciel artystki – boloński lekarz i przyrodnik Ulisses Aldrovandi (1522-1605) w swojej pracy Monstrorum historia (Bolonia 1642). Artystka sportretowała dziewczynkę z pełnym wdzięku uśmiechem i żywym wyrazem oczu. Dziewczynka trzyma w dłoniach kartkę, na której spisała dzieje swej rodziny w pierwszej osobie.

Bibliografia edytuj

  • Dictionary of Artists, t. 5, Paryż: Grűnd, 2006, ISBN 2-7000-3075-3
  • Francesca Pellegrino, Geografia i imaginacja, Hanna Osiecka-Samsonowicz (tłum.), Hanna Podgórska (tłum.), Romana Matkowska (tłum.), Warszawa: Arkady, 2009, ISBN 978-83-213-4577-2, OCLC 750621631.