Kapitan Lawrence Edward Grace Oates (ur. 17 marca 1880, zm. 17 marca 1912) – oficer Szóstego Pułku Dragonów(inne języki), później podróżnik po Antarktyce. Zmarł podczas Ekspedycji Terra Nova. Oates wiedział, że z gangreną i licznymi odmrożeniami będzie spowalniał swoich towarzyszy. Wyszedł z namiotu i ruszył w zamieć na pewną śmierć, aby zwiększyć szanse przeżycia kompanów. Według dziennika prowadzonego przez kapitana ekspedycji, Roberta Falcona Scotta, ostatnie słowa Oatesa brzmiały: Wyjdę tylko na zewnątrz, może mnie chwilę nie być.[1]

Lawrence Oates
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

17 marca 1880
Putney, Wielka Brytania

Data i miejsce śmierci

17 marca 1912
Lodowiec Szelfowy Rossa, Antarktyka

Kariera wojskowa edytuj

W 1898 wstąpił do Trzeciego Batalionu Milicji Pułku Zachodniego Yorkshire(inne języki). Służył podczas II wojny burskiej jako młodszy oficer w Szóstym Pułki Dragonów(inne języki) pod komendą majora Broke'a Southwell'a Greville'a. Został awansowany na drugiego oficera (ang. Second Lieutenant(inne języki)) w maju 1900. Brał udział w operacjach w Transwalu, Kolonii Rzeki Oranje oraz Kolonii Przylądkowej. W marcu 1901 został postrzelony w lewą nogę. Gdy był ranny dwa razy wzywano go do poddania się na co on odpowiedział: Przyszliśmy tutaj żeby walczyć, nie żeby się poddawać. Za te wydarzenia został nominowany do wręczenia Krzyża Wiktorii. 8 lutego 1902 został awansowany na porucznika. W czerwcu tego samego roku opuścił Kapsztad i wrócił do Wielkiej Brytanii. W 1906 awansowany do stopnia kapitana. Później służył w Egipcie, Irlandii i Indiach. Często mówiono na niego "Titus Oates" nawiązując do postaci historycznej.[2]

Udział w ekspedycji Terra Nova edytuj

 
Oates opiekujący się końmi podczas ekspedycji Terra Nova.

W 1910 ubiegał się o dołączenie do ekspedycji dowodzonej przez Roberta Falcona Scotta, która miała na celu dotarcie na Biegun Południowy. Został przyjęty głównie dzięki jego doświadczeniu z końmi. Pozostali członkowie ekspedycji nazywali go "żołnierz". Do jego zadań należała opieka nad dziewiętnastoma kucykami, które miały ciągnąć sanie z zapasami. Scott zdecydował, że Oates będzie jednym z pięciu ludzi, którzy wyruszą na Biegun.

Oates nie zgadzał się ze Scottem w wielu sprawach organizacyjnych. Gdy pierwszy raz zobaczył kucyki, które Scott sprowadził był zaskoczony. Powiedział, że są one zbyt stare do pracy i że są fatalną siłą zaprzęgową.[3] Potem dodał, że ignorancja Scotta jest ogromna. W swoim dzienniku pisał: Osobiście bardzo nie lubię Scotta, zostawiłbym to wszystko, gdyby nie to, że to jest brytyjska ekspedycja. On jest nieuczciwy, wywyższa się i nie słucha innych. Scott też wspominał o nim w swoim dzienniku, nazywał Oatesa "starym pesymistą" i napisał: Żołnierz ma bardzo ponure spojrzenie na wszystko ale zauważyłem, że to dla niego typowe.

Upamiętnienie edytuj

 
Płyta upamiętniająca śmierć Oatesa w Meanwood, Leeds

W setną rocznicę jego śmierci w Meanwood, w mieście Leeds została umieszczona płyta upamiętniająca śmierć Oatesa.

"Lawrence Edward Grace Oates pochodzący z Meanwood, z tej parafii. Kapitan Szóstego Pułku Dragonów. Służył z wyróżnieniem w wojnie burskiej. W 1912 razem z kapitanem Scottem zdobył Biegun Południowy. W drodze powrotnej mając nadzieję na uratowanie towarzyszy opuścił ich, ruszając na śmierć. Jego ciało leży gdzieś w śniegach Antarktydy. Jego imię zostało tutaj umieszczone przez jego współmieszkańców. Bardzo odważny dżentelmen."

Jego nazwiskiem nazwano obszar Antarktydy Wschodniej, Ziemię Oatesa.

Przypisy edytuj

  1. Robert Falcon Scott, Ostatnia wyprawa Scotta.
  2. Roland Huntford, "Ostatnie miejsce na Ziemi".
  3. Dhruti Shah, Antarctic mission: Who was Captain Lawrence Oates?