Leda – wiersz młodopolskiego poety Kazimierza Przerwy-Tetmajera[1], opublikowany w tomiku Poezje. Seria druga w 1894. Utwór jest napisany klasyczną tercyną[2], czyli strofą trójwersową rymowaną aba bcb cdc..., układaną jedenastozgłoskowcem, popularną w poezji polskiej przełomu wieków XIX i XX[3].

Szesnastowieczna kopia obrazu Michała Anioła
Czy znacie Ledę Michała Anioła
w skrzydłach łabędzia z rozkoszy mdlejącą,
nagą z diademem u boskiego czoła?
Świat cały piersią oddycha gorącą,
cicho - - i tylko dalekiego morza
słychać gdzieś falę o falę dzwoniącą.
Kaskady blasku rzuca słońca zorza,
jak opar z wody, woń wznosi się z kwiatów
i mgłą rozwiewną płynie na przestworza.

Utwór został zainspirowany obrazem Michała Anioła, zaginionym, ale znanym z wielu kopii, przedstawiającym Ledę z łabędziem, którego postać przybrał bóg Zeus. Z tego związku narodziło się czworo dzieci, w tym herosi Kastor i Polluks[4]. Wiersz wyraża fascynację autora mitologią grecką i sztuką włoskiego renesansu.


Przypisy edytuj

  1. Tetmajer Kazimierz, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2017-04-05].
  2. Wiktor Jarosław Darasz: Mały przewodnik po wierszu polskim. Kraków: Towarzystwo Milośników Języka Polskiego, 2003, s. 155. ISBN 83-900829-6-9.
  3. Lucylla Pszczołowska: Wiersz polski. Zarys historyczny. Wrocław: Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej, 1997, s. 290. ISBN 83-85220-79-8.
  4. Leda, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2017-04-07].

Linki zewnętrzne edytuj

  • Kazimierz Przerwa-Tetmajer: Leda. literat.ug.edu.pl. [dostęp 2017-04-07]. (pol.).
  • Kazimierz Przerwa-Tetmajer: Leda. wolnelektury.pl. [dostęp 2017-04-07]. (pol.).