Leming
rodzaj gryzoni
Leming[9] (Lemmus) – rodzaj gryzonia z podrodziny karczowników (Arvicolinae) w rodzinie chomikowatych (Cricetidae).
| ||
| Lemmus[1] | ||
| Link, 1795[2] | ||
 Przedstawiciel rodzaju – leming norweski (L. lemmus) | ||
| Systematyka | ||
| Domena | eukarionty | |
| Królestwo | zwierzęta | |
| Typ | strunowce | |
| Podtyp | kręgowce | |
| Gromada | ssaki | |
| Podgromada | żyworodne | |
| Infragromada | łożyskowce | |
| Rząd | gryzonie | |
| Rodzina | chomikowate | |
| Podrodzina | karczowniki | |
| Plemię | lemingi | |
| Rodzaj | leming | |
| Typ nomenklatoryczny | ||
|
Mus lemmus Linnaeus, 1758 | ||
| Synonimy | ||
| Gatunki | ||
|
zobacz opis w tekście | ||
Zasięg występowaniaEdytuj
Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Europie, Azji i Ameryce Północnej[10][11][12].
MorfologiaEdytuj
Długość ciała (bez ogona) 86–160 mm, długość ogona 8–18 mm; masa ciała 16,2–130 g[11].
SystematykaEdytuj
EtymologiaEdytuj
- Lemmus (Lemnus): norw. lemming „leming”[13].
- Brachyurus: gr. βραχυς brakhus „krótki”; ουρα ourα „ogon”[14]. Gatunek typowy: Mus lemmus Linnaeus, 1758.
- Hypudaeus: gr. ὑπoδαιος hupodaios „podziemny”[15]. Gatunek typowy: Mus lemmus Linnaeus, 1758.
- Mirus: łac. mirus „wspaniały, cudowny”[16]. Gatunek typowy: †Mirus muhlhoferi Brunner, 1938.
- Miromus: łac. mirus „wspaniały, cudowny”[16]; mus, muris „mysz”, od gr. μυς mus, μυος muos „mysz”[17]. Nazwa zastępcza dla Mirus Brunner, 1938 (nazwa zajęta przez Mirus Albers, 1850 (Mollusca)).
TaksonomiaEdytuj
Lemmus jest rodzajem nominatywnym plemienia lemingów (Lemini), do którego zalicza się także rodzaje Myopus i Synaptomys. Monofiletyczność rodzaju potwierdzają współczesne badania alloenzymów, powtarzających się sekwencji jądrowego DNA oraz sekwencje DNA mitochondrialnego. Współcześni autorzy wyróżniają od 2 do 5 żyjących obecnie gatunków[12].
Podział systematycznyEdytuj
Do rodzaju należą następujące gatunki[10][9]:
- Lemmus amurensis Vinogradov, 1924 – leming amurski
- Lemmus ognevi Vinogradov, 1933 – leming wyspowy
- Lemmus sibiricus (Kerr, 1892 – leming brunatny
- Lemmus lemmus (Linnaeus, 1758) – leming norweski
- Lemmus trimucronatus (J. Richardson, 1825) – leming nearktyczny – takson wyodrębniony z L. sibiricus
Ponadto znane są gatunki kopalne, w tym[18]:
- Lemmus kowalskii Carls & Rabeder, 1988
- Lemmus sheri Abramson, 1992
PrzypisyEdytuj
- ↑ Lemmus, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ J.H.F. Link: Beyträge zur Naturgeschichte. T. 1. Cz. 2. Rostock: K.C. Stiller, 1795, s. 75. (niem.)
- ↑ J.G. Fischer von Waldheim: Tableaux synoptiques de zoognosie. Moscou: de l’Imprimerie de l’Université Impériale, 1808, s. kol. 4. (fr.)
- ↑ J.G. Fischer von Waldheim: Zoognosia tabulis synopticis illustrata, in usum praelectionum Academiae imperialis medico-chirugicae mosquensis edita. Wyd. 3. Cz. 1. Mosquae: Nicolai S. Vsevolozsky, 1813, s. 24. (łac.)
- ↑ J.K.W. Illiger: Prodromus systematis mammalium et avium: additis terminis zoographicis utriusque classis, eorumque versione germanica. Berolini: Sumptibus C. Salfeld, 1811, s. 87. (łac.)
- ↑ J.E. Gray. An Outline of an Attempt at the Disposition of Mammalia into Tribes and Families, with a List of the Genera apparently appertaining to each Tribe. „Annals of Philosophy”. New Series. 10, s. 342, 1825 (ang.).
- ↑ G. Brunner. Die Gaiskirche im oberen Püttlachtal (Oberfranken): Pottensteiner Nagerschicht ; ein Schnee-Eulen-Horst (Nictea nivea L.) des Magdalénien mit Mirus mühlhoferi n. g. n. sp. „Neuen Jahrbuch für Mineralogie Geologie Paläontologie Abhandlungen”. 79B, s. 252, 1938 (niem.).
- ↑ G. Brunner. Die Kleine Teufelshöhle bei Pottenstein (Oberfranken). Ein Faunenproiii vom Mindel-Riss-Interglazial bis zum Spätrnagdelenien. „Abhandlungen Bayerischen Akademie Wissenschaften, Mathematisch-Naturwissenschaftliche Abteilung”. 60, s. 33, 1951 (niem.).
- ↑ a b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 236–237. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.)
- ↑ a b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.)
- ↑ a b U. Pardiñas, P. Myers, L. León-Paniagua, N.O. Garza, J. Cook, B. Kryštufek, R. Haslauer, R. Bradley, G. Shenbrot & J. Patton. Opisy gatunków Cricetidae: U. Pardiñas, D. Ruelas, J. Brito, L. Bradley, R. Bradley, N.O. Garza, B. Kryštufek, J. Cook, E.C. Soto, J. Salazar-Bravo, G. Shenbrot, E. Chiquito, A. Percequillo, J. Prado, R. Haslauer, J. Patton & L. León-Paniagua: Family Cricetidae (True Hamsters, Voles, Lemmings and New World Rats and Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (red. red.): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.)
- ↑ a b D.E. Wilson & D.M. Reeder (red. red.): Genus Lemmus. W: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-11-20].
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 367.
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 144.
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 343.
- ↑ a b Jaeger 1944 ↓, s. 137.
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 140.
- ↑ N. Abramson & A. Nadachowski. Revision of fossil lemings (Lemminae) from Poland with special refference to occurrence of Synaptomys in Eurasia. „Acta Zoologica Cracoviensia”. 44 (1), s. 65-77, 2001.
BibliografiaEdytuj
- T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904 (ang.).
- E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Wyd. 1. Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 1-256. (ang.)