Leon Łuskino
Leon Łuskino ps. „El-Eł” (ur. 11 kwietnia 1872 w Chęcinach, zm. 9 maja 1948 w Warszawie) – pułkownik piechoty Wojska Polskiego, kompozytor, literat.
| |
 pułkownik piechoty
| |
| Data i miejsce urodzenia |
11 kwietnia 1872 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
9 maja 1948 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1889–1927 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
szef biura |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
       
| |
.jpg)
Życiorys edytuj
Urodził się 11 kwietnia 1872 w Chęcinach[1], w rodzinie Ksawerego, pułkownika Armii Imperium Rosyjskiego, i Józefy z domu Krauze[2]. Ukończył gimnazjum w Kielcach[2]. Od 1889 służył w 28 Połockim Pułku Piechoty, od 1890 do 1892 odbył kurs w szkole junkrów w Odessie i wstąpił do Armii Imperium Rosyjskiego. Mianowany podporucznikiem w 1892, następnie porucznikiem w 1896. Uczestniczył w wojnie rosyjsko-japońskiej jako dowódca kompanii[1]. W 1907 został awansowany do stopnia kapitana. W 1913 ukończył kurs dowódców batalionów w Oficerskiej Szkole Strzeleckiej w Oranienbaum.
Podczas I wojny światowej był dowódcą zapasowego 291 pułku piechoty od 6 czerwca 1916 do 22 grudnia 1917, po czym wystąpił z armii radzieckiej. Od kwietnia 1918 pełnił funkcję referenta do spraw wojskowych Polskiego Przedstawicielstwa w Piotrogrodzie. W 1919 został uwięziony przez sowietów, a na początku 1920 uwolniony i przekazany do Polski w grupie zakładników. Wstąpił do Wojska Polskiego. 1 kwietnia 1920 mianowany podpułkownikiem piechoty. Jako oficer nadetatowy 21 pułku piechoty od 1920 do 1925 sprawował stanowisko zastępcy szefa Oddziału V (personalnego) Sztabu w Ministerstwie Spraw Wojskowych[3][4]. W 1925 sprawował stanowisko przewodniczącego Sądu Honorowego dla Oficerów Sztabowych przy Ministerstwie Spraw Wojskowych[5]. Następnie został przeniesiony służbowo do 28 Dywizji Piechoty w Warszawie. W marcu 1926 został przydzielony do 28 DP na stanowisko oficera Przysposobienia Wojskowego[6]. Z dniem 16 maja 1926 został przeniesiony służbowo do Oddziału V Sztabu Generalnego, w którym powierzono mu czasowe pełnienie obowiązków szefa oddziału[7]. W lutym 1927 został mianowany szefem Wydziału Wyznań Niekatolickich Ministerstwa Spraw Wojskowych (etat generalski)[8], który 1 czerwca tego roku został przemianowany na Biuro Wyznań Niekatolickich. Z dniem 30 września 1927 został przeniesiony w stan spoczynku[9][10].
Rozpoczął pracę w administracji cywilnej. Od lutego 1928 był wydawcą pisma „Gospodarz Polski”[11]. Następnie został kierownikiem Centralnego Biura Filmowego w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych, gdzie kierował komórką cenzury filmowej. Cenzura ingerowała w filmy zagraniczne, usuwając z nich nieraz więcej niż połowę treści. W przypadku filmów polskich cenzorzy ingerowali w proces produkcji, wymuszając odpowiedni kształt scenariusza i ingerując w dialogi. Tygodnik „Jutro Pracy” nazwał zespół cenzorski kierowany przez Łukisnę „filmową Ochraną”[potrzebny przypis]. Działał także na polu kulturalnym. Był kompozytorem i twórcą piosenek. Został autorem pieśni żołnierskiej „Szara piechota”[12][13], autorem słów piosenek, wykonywanych przez Hankę Ordonówną („Dwie majstrowe”, „Wróżka”, „Rodzinna radość”, „Marzenie” – autor słów i muzyki[14]), Zofię Terné. Był wykonawcą piosenek w warszawskim teatrzyku Qui Pro Quo.
Poniósł śmierć w 1948 w wyniku kolizji z kolejką na warszawskim Czerniakowie. Został pochowany na Cmentarzu Czerniakowskim.
Jego żoną była Aleksandra z domu Kopernik. Nie mieli dzieci.
Ordery i odznaczenia edytuj
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2 maja 1923)[15][16]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[1]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[1]
- Order Świętego Stanisława II klasy (Imperium Rosyjskie)
- Order Świętego Stanisława III klasy (Imperium Rosyjskie)
- Order Świętej Anny II klasy (Imperium Rosyjskie)
- Order Świętej Anny III klasy (Imperium Rosyjskie)
- Order Świętego Włodzimierza IV klasy (Imperium Rosyjskie)
- Kawaler Legii Honorowej (III Republika Francuska, 1923)[17][2][16]
- Medal Zwycięstwa (międzysojuszniczy)
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d Encyklopedia Wojskowa 1935 ↓, s. 264.
- ↑ a b c Łoza 1938 ↓, s. 448.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 13, 185, 395.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 13, 174, 339.
- ↑ Grzegorz Kulka: Prawo a zwyczaj w wojsku, czyli historia niedoszłego oficerskiego kodeksu honorowego z 1925 r.. Naczelna Prokuratura Wojskowa. s. 16. [dostęp 2015-04-09].
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 11 marca 1926. Dodatek „Obsada personalna przysposobienia wojskowego”, s. 3, 7.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 21 z 22 maja 1926, s. 169.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 4 z 4 lutego 1927, s. 32.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 19 z 22 lipca 1927, s. 215.
- ↑ Nowe zmiany w wojsku. „Gazeta Bydgoska”. Nr 170, s. 3, 28 lipca 1927.
- ↑ Leon Łuskino. [w:] Internetowy Polski Słownik Biograficzny [on-line]. Narodowy Instytut Audiowizualny. [dostęp 2015-04-28]. (pol.).
- ↑ Piechota. Biblioteka Polskiej Piosenki. [dostęp 2021-07-02]..
- ↑ О mój rozmarynie. Śpiewnik 1914-1939. a-pesni.org. [dostęp 2021-07-02].
- ↑ Janusz R. Kowalczyk: Hanka Ordonówna. 2015-01-07. [dostęp 2015-04-09].
- ↑ Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 26.
- ↑ a b Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 13.
- ↑ Marszałek Foch w Polsce. „Kurier Warszawski”. Nr 121, s. 14, 3 maja 1923.
Bibliografia edytuj
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2021-01-07].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Encyklopedia Wojskowa. Otton Laskowski (red.). T. V: Lehwaldt – Obrączka kostna. Warszawa: Towarzystwo Wiedzy Wojskowej i Wojskowy Instytut Naukowo-Oświatowy, 1935.
- Stanisław Łoza: Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1938.
- Piotr Stawecki: Leon Łuskino. ipsb.nina.gov.pl. [dostęp 2015-04-09].
- Leon Łuskino. Biblioteka Polskiej Piosenki. [dostęp 2021-07-02].