Leon Rzewuski (1902–1964)

Leon Rzewuski, właśc. Leon hr. Beydo-Rzewuski, herbu Krzywda (ur. 10 stycznia 1902 w Varese, zm. 5 listopada 1964 w Krakowie)[1] – pianista, kompozytor piosenek, a także oficer Wojska Polskiego II RP.

Leon Rzewuski
Imię i nazwisko

Leon Beydo-Rzewuski

Pseudonim

Leon Leski

Data i miejsce urodzenia

10 stycznia 1902
Varese

Pochodzenie

polskie

Data i miejsce śmierci

5 listopada 1964
Kraków

Instrumenty

fortepian

Gatunki

muzyka rozrywkowa

Zawód

wojskowy, muzyk (kompozytor, pianista)

Odznaczenia
Krzyż Walecznych (1920–1941)

Życiorys edytuj

Był synem hr. Adama Witolda Beydo-Rzewuskiego[2] i Olimpii Monetti-Boronat[3], włoskiej śpiewaczki operowej (sopran koloraturowy). Uczył się w Wilnie. Wakacje spędzał w rodzinnym majątku w Wierzchowni[4] (obecnie Ukraina), polując, ćwicząc jazdę konną i ucząc się pracy na roli. Walczył jako ułan w wojnie polsko-bolszewickiej. Po utracie posiadłości, co było następstwem postanowień traktatu ryskiego, wraz z rodzicami zamieszkał w Warszawie. Ukończył konserwatorium w klasie kompozycji[potrzebny przypis] i studia prawnicze na Uniwersytecie Warszawskim. Następnie wstąpił do Szkoły Podchorążych Kawalerii w Grudziądzu i został oficerem zawodowym. Otrzymał przydział do 14 pułku Ułanów Jazłowieckich, stacjonującego we Lwowie. Podczas kampanii wrześniowej jako porucznik 14 puł wziął udział w słynnej szarży pod Wólką Węglową, za udział w której został odznaczony Krzyżem Walecznych[potrzebny przypis] i awansowany do stopnia rotmistrza. Następnie uczestniczył w obronie Warszawy. Po kapitulacji stolicy dostał się do niewoli niemieckiej. Był więźniem kilku oflagów. Najdłużej – od 1940 do 1944 – przebywał w Woldenbergu (Oflag II C). Wyzwolony przez Armię Czerwoną. Po wojnie w randze kapitana przeniesiony do rezerwy.

Przed wojną komponował pod pseudonimem „Leon Leski”. Znajomość kompozycji doskonalił w obozach jenieckich. Będąc więźniem Woldenbergu, uczestniczył aktywnie w życiu kulturalnym oflagu. Współtworzył muzykę dla teatrzyków obozowych oraz pisał piosenki. Tam powstała nowa (powszechnie znana) wersja Walczyka Warszawy[5] (pierwszą skomponował tuż przed wojną Zygmunt Wiehler i nie zdążyła zyskać popularności). Po wojnie zamieszkał w Krakowie, pracował w szkolnictwie. Z czasem całkowicie poświęcił się muzyce. Koncertował w Polskim Radiu. Grał również w krakowskich kawiarniach. Komponował i opracowywał muzykę do filmów. Przez kilka lat był kierownikiem muzycznym znanego tria – Siostry Do Re Mi. Później prowadził sklep Centrali Muzycznej. Członek ZAiKS-u.

Był także radnym krakowskim z ramienia Stronnictwa Demokratycznego.

Jest pochowany na cmentarzu Rakowickim (kwatera Jd) w Krakowie.

Małżeństwa edytuj

Leon Rzewuski był dwukrotnie żonaty[1]. Pierwsze małżeństwo zawarł w 1939 z Ireną Anielą Zofią hr. Skórzewską, z którą rozwiódł się w 1945. W 1950 poślubił Zofię Helenę z domu Partyka i adoptował syna jej brata Józefa – Artura Leona.

Kompozytor edytuj

Komponował utwory instrumentalne do tańca, np. Cordoba i Corrida oraz piosenki, do których teksty pisali m.in. Tadeusz Śliwiak, Ludwik Jerzy Kern, Marian Załucki i Witold Zechenter. Wśród interpretatorów jego piosenek były czołowe postaci polskiej estrady takie jak Albert Harris, Janusz Popławski, Mieczysław Fogg, Maria Koterbska, Irena Santor, Fryderyka Elkana i Zbigniew Kurtycz.

Wybrane piosenki edytuj

  • Węgierska kapela (sł. Jerry) – 1938
  • Garmoszka (sł. Władysław Szlengel)
  • Walczyk Warszawy (sł. Jerzy Jurandot) – 1941
  • Słoneczne wrócą dni (sł. Zbigniew Barański) – 1945
  • Listonosz (sł. Ludwik Jerzy Kern) – 1954
  • Tramwajem do Nowej Huty (sł. Witold Zechenter) – 1955
  • Jak ja się cieszę (sł. Marian Załucki) – 1956
  • Carmella (sł. Tadeusz Śliwiak) – 1957
  • Kolorowe mambo (sł. Tadeusz Śliwiak) – 1959
  • Kolorowa cha-cha (sł. Tadeusz Śliwiak) – 1959
  • Wieczór w Krakowie (sł. Tadeusz Śliwiak) – 1961
  • Gdy żołnierz się zakocha (sł. Witold Zechenter)
  • Jak to sobie wytłumaczyć (sł. Tadeusz Śliwiak)
  • Jutro o piątej
  • Kraków śpi
  • Trzy gwiazdki
  • Może dobrze, może źle (sł. Tadeusz Śliwiak)
  • Skuter i dziewczyna (sł. Tadeusz Śliwiak)
  • Rumba Gina (sł. Bruno Miecugow)
  • Wybacz mi (sł. Tadeusz Śliwiak)
  • Złote jeziora (sł. Jadwiga Dumnicka)

Przypisy edytuj