Leonard Pietraszak

polski aktor

Leonard Józef Pietraszak (ur. 6 listopada 1936 w Bydgoszczy, zm. 1 lutego 2023 w Michałowie-Grabinie[1][2][3]) – polski aktor teatralny, filmowy i telewizyjny.

Leonard Pietraszak
Ilustracja
Leonard Pietraszak (2015)
Data i miejsce urodzenia

6 listopada 1936
Bydgoszcz

Data i miejsce śmierci

1 lutego 2023
Michałów-Grabina

Zawód

aktor teatralny i filmowy

Współmałżonek

Wanda Majerówna

Lata aktywności

1958–2012

Zespół artystyczny
Teatr Ateneum w Warszawie
Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”

Życiorys

edytuj

Urodził się w rodzinie Aleksandra (1902–1988), powstańca wielkopolskiego, żołnierza Korpusu Ochrony Pogranicza[4], i Janiny z Dmowskich (1909–1953). Dzieciństwo spędził w Bydgoszczy, gdzie zamieszkiwał w domu przy ul. Gdańskiej 95, a po 1945 roku przy ul. Grunwaldzkiej 38. Gdy mieszkał pod tamtym adresem poznał go, mieszkający niedaleko kamienicy Edward Rinke. Ponieważ młody Leonard chciał pójść w ślady brata, który boksował w Stanach Zjednoczonych, rozpoczął treningi pod okiem trenera Rinkego. Przygoda z boksem nie trwała długo. Po przegraniu walki w Solcu Kujawskim ojciec zakazał mu boksować[5].

 
Roman Wilhelmi i Leonard Pietraszak. Warszawa. Teatr Ateneum – sztuka „Tryptyk listopadowy” (1978)
 
Występ aktorów Teatru Ateneum z Warszawy ze spektaklem „Wysocki” na XII Przeglądzie Piosenki Aktorskiej we Wrocławiu (1991); od prawej: Leonard Pietraszak, Marian Opania, Wiktor Zborowski, Marcin Sosnowski

Absolwent miejscowego III Liceum Ogólnokształcącego im. Adama Mickiewicza (1954). Po zakończeniu liceum był instruktorem ds. prenumeraty prasy zakładowej w bydgoskim Ruchu[6]. 19 czerwca 1959 roku zadebiutował jako aktor w teatrze, a rok później ukończył studia na Wydziale Aktorskim PWSTiF w Łodzi. W latach 1960–1962 był aktorem Teatrów Dramatycznych w Poznaniu, a od 1962 do 1965 roku aktorem Teatru Polskiego w Poznaniu. Następnie występował w teatrach warszawskich: w latach 1965–1971 w Teatrze Klasycznym, od sezonu 1971 do 1976 w Teatrze Komedii, a w latach 1977–2008 w Teatrze Ateneum im. Stefana Jaracza.

Popularność przyniosły mu role w serialach telewizyjnych: wystąpił jako Krzysztof Dowgird w serialu Czarne chmury, jako doktor Karol Stelmach, przyjaciel głównego bohatera – inż. Stefana Karwowskiego w 40-latku oraz płk. Wareda w Karierze Nikodema Dyzmy. W latach 80. wystąpił w roli Kramera w dwóch częściach popularnych komedii Vabank i Vabank II.

W 2002 roku, podczas VII Festiwalu Gwiazd w Międzyzdrojach, odcisnął dłoń na Promenadzie Gwiazd.

Kolekcjonował obrazy z okresu Młodej Polski[7]. Swoją kolekcję przekazał w 2021 roku bydgoskiemu Muzeum Okręgowemu[8].

Był mężem aktorki Wandy Majerówny[9]. Z pierwszego małżeństwa z Hanną, miał syna Mikołaja[10].

 
Nagrobek aktora Leonarda Pietraszaka i jego matki Janiny na cmentarzu Starofarnym w Bydgoszczy

4 lutego 2023 roku aktora pożegnano w Warszawie podczas mszy świętej w Kościele Środowisk Twórczych przy placu Teatralnym. 7 lutego 2023 roku został pochowany w grobie swojej matki na cmentarzu Starofarnym w Bydgoszczy[11].

Filmografia

edytuj

Polski dubbing

edytuj
 
Autograf artysty w Bydgoskiej Alei Autografów

Spektakle Teatru Telewizji

edytuj
  • Oberża Pod Śpiewającym Klaunem (1963)
  • Kordian i cham (1964) – Feluś Czartkowski
  • Dziecinni kochankowie (1965) – Cudzoziemiec
  • Maria Stuart (1965) – Rizzio
  • Dom kobiet (1966) – Głos
  • Pocztówki z Buenos Aires (1966) – Robert
  • Pożegnanie z Marią (1966) – Żandarm
  • Stawka większa niż życie (1966) – Stefan Welmarz
  • Karykatury (1967) – Antoni Relski
  • Sztorm (1967) – robotnik, członek Komitetu Wykonawczego
  • Tak jest jak się państwu zdaje (1967) – Pan
  • Nie jesteśmy aniołami (1968) – Jerzy
  • Rocznica (1968) – Bowers
  • Głos mordercy (1969) – Peter
  • Gniewko, syn rybaka (1969) – Reuss von Plauen (odc. 5. Ta wieś nazywa się Płowce)
  • Milczenie (1969) – Oficer
  • Niespodzianka (1969) – Jasiek
  • Ucieczka (1969) – Porucznik Białysz
  • Wicek i Wacek (1969)
  • Dziewczęta z Nowolipek (1970) (cz. 3–4)
  • Szal (1970) – Shaw (cz. 1)
  • Umarłem, aby żyć (1970) – Wróbel (cz. 1)
  • W imieniu prawa (1970) – Inżynier Berski
  • Księżyc świeci nieszczęśliwym (1971) – Harder
  • Mgła (1971)
  • 14 maja - o północy (1972) – Franco Tombari
  • Chcę wyjść za mąż (1972) – Oskarżony
  • Umarłem, aby żyć (1972) – Wróbel (cz. 2)
  • Spotkanie (1976) – Piotr
  • Sobota wieczorem - niedziela rano (1978) – Porucznik
  • To samo (1978) – Stefan Górski
  • Barbara Radziwiłłówna (1980) – Zygmunt II August
  • Supeł (1980) – Mąż
  • Wielki Fryderyk (1981) – Fryderyk Wilhelm - następca tronu
  • Święty eksperyment (1983) – Andre Cornelis
  • Skandal z Zapolską (1984)
  • Sposób na życie (1984) – Doktor Woliński
  • Potrójny nelson (1985) – Hallet
  • Strach i nędza III Rzeszy (1985)
  • Napoleon V.S.O.P. (1988) – Gourgaud
  • Dwaj panowie B. czyli jej pierwszy kochanek (1989) – Reżyser
  • Jacobowsky i pułkownik (1989) – Pułkownik Tadeusz Szczerbiński
  • Polka prosto z kraju (1989) – Kapitan Malinowski
  • Człowiek z budki suflera (1990) – Dyrektor teatru
  • Wielka księżna i chłopiec hotelowy (1990) – Baron
  • Znajomek z Fiesole (1990) – Derka
  • Firma (1991) – Hugo Brandt
  • Cieszmy się życiem (1992) – Pan Kirby
  • Upiór w kuchni (1993) – Mike Speely

Ordery i odznaczenia

edytuj

Nagrody i wyróżnienia

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Leonard Pietraszak w bazie filmpolski.pl
  2. Dariusz Wróbel, Wspomnienie o Leonardzie Pietraszaku, aktorze i mieszkańcu Gminy Nieporęt (6.11.1936–1.02.2023), „Wieści Nieporęckie”, 2 (253), 24 lutego 2023, s. 7 [dostęp 2024-07-10].
  3. Leonard Pietraszak nie żyje. Odszedł tak, jak wielu by sobie tego życzyło. Wiadomo już, gdzie spocznie [online], Fakt24.pl, 1 lutego 2023 [dostęp 2024-07-10].
  4. Aleksander Pietraszak [online], muzeumsg.strazgraniczna.pl [dostęp 2022-11-06].
  5. Edward Rinke – niepokonany w obozie. „Biłem za tysiące pomordowanych” [online], sport.tvp.pl [dostęp 2020-01-25].
  6. a b Leonard Pietraszak honorowym obywatelem Bydgoszczy.
  7. Andrzej Matynia: Kolekcja Pietraszaków. czasnawnetrze.pl. [dostęp 2023-02-01].
  8. Pełna sala na spotkaniu z Pietraszakiem, Honorowym Obywatelem miasta.
  9. Leonard Pietraszak w bazie Filmweb
  10. Leonard Pietraszak: Męska decyzja [online], film.interia.pl [dostęp 2021-11-06].
  11. Msza pożegnalna Leonarda Pietraszaka. Gwiazdy zebrały się w warszawskim kościele. film.wp.pl, 2023-02-04. [dostęp 2023-02-04]. (pol.).
  12. M.P. z 2000 r. nr 19, poz. 405 „w uznaniu wybitnych zasług dla kultury polskiej, za osiągnięcia w pracy artystycznej”.
  13. Glorie Artis dla aktorów. mkidn.gov.pl, 15 lutego 2010. [dostęp 2010-02-17]. (pol.).
  14. a b c d e Leonard Pietraszak, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2025-06-14].
  15. Medal J.S. Kamińskiego. 22 lutego 2016. [dostęp 2016-04-20].
  16. Nagroda Filmowa Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego im. Poli Negri [online], Kujawsko-Pomorska Trasa Filmowa [dostęp 2025-06-13].

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj