Leonard Susskind
Leonard Susskind (ur. 1940 w Nowym Jorku) – amerykański fizyk teoretyczny, profesor na Uniwersytecie Stanforda i popularyzator nauki; członek National Academy of Sciences (NAS), Amerykańskiej Akademii Sztuk i Nauk (AAAS) oraz innych międzynarodowych organizacji badawczych. Laureat Nagrody Sakurai przyznawanej przez Amerykańskie Towarzystwo Fizyczne (APS) teoretykom cząstek elementarnych (1998) i włoskiego Medalu Diraca (2023[1]); wieloletni uczeń i przyjaciel noblisty Richarda Feynmana[2].
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Zawód, zajęcie | |
Strona internetowa |
Susskind zajmował się głównie kwantową teorią pola – w tym fizyką cząstek elementarnych i teorią strun – oraz kwantową fizyką statystyczną i kosmologią. Jest współtwórcą teorii strun – w latach 60., niezależnie od Nambu i Nielsena odkrył, że cząstka elementarna może być opisana jako obiekt rozciągły w stanie relatywistycznego wzbudzenia. Nagrodę Sakurai otrzymał za badania silnych oddziaływań jądrowych, konkretniej za rozwój hadronowych modeli strunowych w chromodynamice kwantowej[3]. Rozwinął też zasadę holograficzną opracowaną przez Gerardusa ’t Hoofta[potrzebny przypis], a w 2003 roku jako pierwszy wprowadził pojęcie krajobrazu teorii strun[potrzebny przypis].
Susskind popularyzował fizykę przez książki, publiczne wykłady oraz wywiady[4].
Życiorys
edytujPochodzenie i wykształcenie
edytujUrodził się w Nowym Jorku. Zaczynał pracę jako hydraulik, w wieku 16 lat przejmując obowiązki ojca, który zachorował. Później zapisał się do Kolegium Miejskiego Uniwersytetu Miejskiego Nowego Jorku na studia inżynierskie, uzyskując tytuł Bachelor of Science (odpowiednik polskiego licencjata) w fizyce w 1962. Następnie studiował na Cornell University pod kierunkiem Petera A. Carruthersa, gdzie uzyskał tytuł doktora w 1965. Później zamieszkał w Palo Alto w Kalifornii.
Praca naukowa
edytuj- 1966–1970: pracował jako asystent profesora fizyki na Yeshiva University
- 1971–1972: wyjechał na Uniwersytet Telawiwski
- 1970–1979: otrzymał tytuł profesora fizyki i powrócił na Yeshiva University
- 1979: profesura fizyki na Uniwersytecie Stanforda[5].
Susskind jest jednym z trzech fizyków, którzy niezależnie od siebie odkryli fakt, że podwójny model rezonansu oddziaływań silnych Veneziano może być opisany przez model strun mechaniki kwantowej.
Życie prywatne
edytujSusskind przyznawał się do bycia pradziadkiem[2].
Popularyzacja
edytujKsiążki
edytuj- 2005: The Cosmic Landscape: String Theory and the Illusion of Intelligent Design, ISBN 0-316-15579-9.
- 2011: Kosmiczny krajobraz. Dalej niż teoria strun, tłum. Mariusz Seweryński, Prószyński Media, ISBN 978-83-7648852-3.
- 2008: The Black Hole War: My battle with Stephen Hawking to make the world safe for quantum mechanics, ISBN 0-316-01641-1.
- 2011: Bitwa o czarne dziury, tłum. Urszula Seweryńska, Mariusz Seweryński, Prószyński, ISBN 978-83-7648-818-9.
- 2015: Teoretyczne minimum: co musisz wiedzieć, żeby zacząć zajmować się fizyką, współautor: George Hrabovsky, tłum. Joanna i Adam Skalscy, Warszawa: Prószyński Media, ISBN 978-837961134-8.
- 2014: Quantum Mechanics. The Theoretical Minimum, współautor: Art Friedman, Penguin Books, ISBN 978-024100344-2.
- 2016: Mechanika kwantowa. Teoretyczne minimum, tłum. Joanna i Adam Skalscy, Warszawa: Prószyński Media, ISBN 978-83-8069236-7.
- 2019: Szczególna teoria względności i klasyczna teoria pola. Teoretyczne minimum, współautor: Art Friedman, tłum. Bogumił Bieniok i Ewa L. Łokas, Warszawa: Prószyński Media, ISBN 978-83-8169087-4.
Nagrania
edytujW serwisach YouTube oraz iTunes udostępniono cykl wykładów Susskinda obejmujący niezbędne teoretyczne minimum potrzebne do zrozumienia współczesnej fizyki (Theoretical Minimum). Składa się on z następujących kursów:
- Podstawowe
- Dodatkowe
- Zaawansowana mechanika kwantowa
- Bozon Higgsa
- Splątanie kwantowe
- Względność
- Fizyka cząstek 1: podstawowe koncepcje
- Fizyka cząstek 2: model standardowy
- Fizyka cząstek 3: supersymetria i wielka unifikacja
- Teoria strun
- Kosmologia i czarne dziury
Zestaw kursów podstawowych został ponownie nagrany w latach 2011-2013, ale dostępna jest też archiwalna wersja z lat 2007-2009.
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Dirac Medallists 2023 | ICTP [online], www.ictp.it [dostęp 2024-08-19] .
- ↑ a b Leonard Susskind, Richard Feynman | TEDxCaltech, kanał TED Talks na YouTube, 16 lutego 2011 [dostęp 2021-09-19]
- ↑ 1998 J. J. Sakurai Prize for Theoretical Particle Physics Recipient
- ↑ Leonard Susskind interviews, kanał Closer to Truth na YouTube [dostęp 2022-01-06]
- ↑ Stanford Department of Physics People. [dostęp 2010-03-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-03-09)].
Linki zewnętrzne
edytuj- ISNI: 0000000110554216
- VIAF: 242432436
- LCCN: n2005048022
- GND: 136831087
- NDL: 01073302
- BnF: 15534502c
- SUDOC: 094474605
- SBN: UFIV159168
- NKC: jo2013761708
- BNE: XX4606553
- NTA: 139928383
- BIBSYS: 5029554
- Open Library: OL1428206A
- PLWABN: 9810661304505606
- NUKAT: n2006076240
- J9U: 987007307107305171
- CANTIC: a1166454x
- LNB: 000311474
- CONOR: 122741347
- KRNLK: KAC201106297
- LIH: LNB:DIme;=Bv