Leonidas Kliszewicz

Polski historyk emigracyjny

Leonidas Antoni Bazyli Kliszewicz (ur. 9 stycznia 1919 w Łoszniowie, zm. 9 grudnia 2009 w Nottingham) – polski historyk, harcerz i działacz emigracyjny.

Leonidas Kliszewicz
Data i miejsce urodzenia

9 stycznia 1919
Łoszniów

Data i miejsce śmierci

9 grudnia 2009
Nottingham

Narodowość

polska

Tytuł naukowy

doktor

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Złoty Krzyż Zasługi
Grób Leonidasa Kliszewicza

Życiorys edytuj

W 1937 roku rozpoczął studia historyczne na Uniwersytecie Lwowskim. W okresie wojny krótko, przymusowo służył w Armii Czerwonej, następnie pracował w kołchozach i sowchozach. Wyszedł ze Związku Sowieckiego wraz z Armią Andersa. W 1943 roku był kierownikiem Kręgu Starszoharcerskiego w 1 pułku ułanów krechowieckich. Po zakończeniu wojny znalazł się w Wielkiej Brytanii w Nottingham. Tam był kierownikiem 22 Kręgu Starszoharcerskiego. Pełnił też różne funkcje w Naczelnictwie, w Naczelnej Radzie Harcerskiej, w Naczelnym Sądzie Harcerskim i w Głównej Kwaterze Harcerzy. W latach 1963–1973 był Komendantem Chorągwi Harcerzy w Wielkiej Brytanii. W 1968 roku przyczynił się do powstania pierwszego Zarząd Okręgu Wielka Brytania. W stopniu harcmistrza dwukrotnie był przewodniczącym Zarządu Okręgu: od 31 marca 1974 do 1 kwietnia 1990 roku oraz od 10 maja 1992 do 1 października 2000 roku[1]. Pełnił także funkcję wiceprzewodniczącego ZHP działającego poza granicami Kraju. Pracował w wielu instytucjach i organizacjach emigracyjnych: był członkiem Związku Inwalidów, Brygadowego Koła Młodych „Pogo” i członkiem Zarządu Zjednoczenia Polskiego. Pracował też społecznie na terenie Nottingham, będąc przez jakiś czas Przewodniczącym Polskiej Wspólnoty Katolickiej. W 1962 roku ukończył przerwane studia historyczne na Polskim Uniwersytecie na Obczyźnie (mgr – Historia Związku Polskiego Harcerstwa na Wschodzie). Doktorat z historii obronił w 1980 roku (Baza w Sztokholmie. Placówka wojskowej łączności kraju z centralą w Londynie) pod kierunkiem Aleksandra Bluma w Polskim Uniwersytecie na Obczyźnie. Był współpracownikiem pisma „Zeszyty Historyczne”.

1 stycznia 1981 roku został powołany na stanowisko delegata rządu RP na uchodźstwie na teren Nottingham[2]. Pełnił stanowisko podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Emigracji w pierwszym rządzie Edwarda Szczepanika od 11 czerwca 1986 do 16 stycznia 1989 roku oraz od 29 czerwca do 27 września 1989 roku[3][4][5][6][7]. Zasiadał w Radzie Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej kadencji VII (1983–1989), wybrany z Nottingham[8], oraz VIII (1989–1991). 16 stycznia 1989 roku został zwolniony ze stanowiska podsekretarza stanu, a 17 stycznia 1989 roku został powołany na stanowisko przewodniczącego przewodniczącego Głównej Komisji Wyborczej do Rady Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej[9][10]. Następnie, wobec wyboru do Rady Narodowej RP przez Niezależną Grupę Społeczną został zwolniony ze stanowiska przewodniczącego Głównej Komisji Wyborczej 8 czerwca 1989 roku[11]. Od 1 listopada 1989 do 20 grudnia 1990 roku pełnił urząd ministra oświaty i kultury w drugim rządzie Edwarda Szczepanika[12].

Zmarł 9 grudnia 2009 roku w Nottingham, gdzie został pochowany na Cmentarzu Wilford Hill ( K21/37)[13].

Ordery i odznaczenia edytuj

Wybrane publikacje edytuj

  • Gdy kwitną bzy: wiersze, Trembowla : August Seweryn Wasylecki, 1938.
  • Chwila marzeń: wiersze, Trembowla: "Ogólnopolski Informator" 1939.
  • Związek Harcerstwa Polskiego na Wschodzie, 1940-1948, Londyn: Harcerska Komis. Historyczna 1992.
  • Harcerstwo w Europie, 1945-1985, Londyn: Harcerska Komisja Historyczna 1992.
  • Mobilizacja uchodźstwa do walki politycznej 1945-1990, praca zbiorowa red. Leonidas Kliszewicz, Londyn: Polskie Towarzystwo Naukowe na Obczyźnie 1995.
  • Placówki wojskowej łączności kraju z centralą w Londynie podczas II wojny światowej. 1, Baza w Budapeszcie, Warszawa - Londyn: "Adiutor" 1998.
  • Placówki wojskowej łączności kraju z centralą w Londynie podczas II wojny światowej. 2, Baza w Bukareszcie, Warszawa - Londyn: "Adiutor" 1999.
  • Placówki wojskowej łączności kraju z centralą w Londynie podczas II wojny światowej. 3: Baza w Stambule, Warszawa - Londyn: "Adiutor" 1999.
  • Placówki wojskowej łączności kraju z centralą w Londynie podczas II wojny światowej. 4, Baza w Kairze, Warszawa - Londyn: "Adiutor" 2000.
  • Placówki wojskowej łączności kraju z centralą w Londynie podczas II wojny światowej. 5, Baza w Sztokholmie, Warszawa - Londyn: "Adiutor" 2000.

Przypisy edytuj

  1. Historia. Kolejni Przewodniczący Zarządu Okręgu. zhpwb.org.uk. [dostęp 2017-06-17].
  2. Mianowanie Delegatów Rządu R. P.. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 7, Nr 1 z 6 marca 1981. 
  3. Zwolnienie Ministrów. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 24, Nr 2 z 10 kwietnia 1986. 
  4. Mianowanie Podsekretarzy Stanu. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 47, 50, Nr 3 z 16 lipca 1986. 
  5. Zarządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 17 stycznia 1989 roku o zwolnieniu Podsekretarza Stanu. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 14, Nr 1 z 17 stycznia 1989. 
  6. Zarządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 29 czerwca 1989 roku o mianowaniu Podsekretarza Stanu. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 52, Nr 4 z 29 czerwca 1989. 
  7. Zwolnienie Podsekretarzy Stanu. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 87, Nr 6 z 15 grudnia 1989. 
  8. Ogłoszenie Głównego Komisarza Wyborczego z dnia 13 listopada 1983r. o wynikach do Radzie Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 25, Nr 3 z 17 grudnia 1983. 
  9. Zarządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 16 stycznia 1989 roku o zwolnieniu Podsekretarza Stanu. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 14, Nr 1 z 17 stycznia 1989. 
  10. Zarządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 17 stycznia 1989 roku o powołaniu Głównej Komisji Wyborczej do Rady Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 14, Nr 1 z 17 stycznia 1989. 
  11. Zarządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z 8 czerwca 1989 roku o zwolnieniu niektórzy członków Głównej Komisji Wyborczej do Rady Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 40, 43, Nr 3 z 10 czerwca 1989. 
  12. Mianowanie Ministrów. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 92, Nr 6 z 15 grudnia 1989. 
  13. Opracowanie stanu zachowania grobów rządowych w Wielkiej Brytanii [online], Fundacja "Pomoc Polakom na Wschodzie" im. Jana Olszewskiego [dostęp 2023-07-14] (pol.).
  14. Komunikat o nadaniu Orderu Odrodzenia Polski. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 97, Nr 6 z 15 grudnia 1989. 
  15. Komunikat o nadaniu Orderu Odrodzenia Polski. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 14, Nr 3 z 31 grudnia 1982. 
  16. Komunikat o nadaniu Orderu Odrodzenia Polski. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 28, Nr 5 z 31 grudnia 1978. 

Bibliografia edytuj

  • Joanna Pyłat, PUNO Polski Uniwersytet na Obczyźnie, Londyn - Pułtusk: Akademia Humanistyczna im. Aleksandra Gieysztor 2010.
  • Leonidas Kliszewicz