Leopolda Dostalová
Leopolda Dostalová (ur. 23 stycznia 1879 w Pradze, zm. 17 czerwca 1972 tamże[1]) – czeska aktorka.
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
Życiorys
edytujUrodziła się w Veleslavin w Pradze[2]. Jej ojciec – Leopol Dostal – był właścicielem ziemskim, a jej matka – Maria Anna z domu Kallmünzerova – aktorką teatralną. Była ich czwartym dzieckiem, miała dziesięcioro rodzeństwa.
Zaczynała jako amatorska aktorka w Podiebradach, gdzie jej talent odkrył reżyser Jaroslav Kvapil. Dzięki niemu zaczęła prywatnie studiować aktorstwo u Hany Kvapilovej. W 1899 roku wystąpiła po raz pierwszy na profesjonalnej scenie jako gość reżysera K. Švandy w Smíchovie[3].
W październiku 1901 była zaangażowana w działalność w Teatru Narodowego w Pradze i w latach 1920–1924 z dwiema krótkimi przerwami w działalność Teatru na Vinohradach[4], później w latach 1942–1945[3]. Przeszła na krótką emeryturę podczas okupacji hitlerowskiej (od 31 lipca do maja 1945) i powróciła do pracy w teatrze po jej zakończeniu[5] i pracowała jako członek dramatu do 1959. Po 1959 pracowała w Teatrze Narodowym w Pradze (do 1969), a od 1969–1971 grała w Teatrze za Bramą[3].
Była dwukrotnie zamężna. Najpierw wyszła za mąż za śpiewaka Václava Klimenta, a po jego śmierci za rzeźbiarza Karela Dvořáka[5].
Zmarła 17 czerwca 1972 w wieku 93 lat. Pochowana została na Cmentarzu Olszańskim w Pradze.
Kariera aktorska
edytujTeatr
edytujW latach 1883–1969 w Teatrze Narodowym w Pradze wystąpiła w 344 rolach i przedstawieniach[6].
Filmy
edytujWystąpiła w dziesięciu filmach. Po raz pierwszym w dramacie Psohlavci z 1931 roku, gdzie wcieliła się w rolę matki głównego bohatera. Grała także m.in. dyrektorkę internatu w komedii Dziewczyny tego nie robią (cz. ĚVČATA NEDEJTE SE!) czy w rolę cioci Hedvik w melodramacie Czarny Dom (cz. KOUZELNÝ DŮM)[5].
Telewizja
edytujMimo podeszłego wieku, postanowiła spróbować swoich sił także w produkacjach telewizyjnych, m.in. w telewizyjnej adaptacji Jana Husa czy w sztuce Koniec wielkiej ery. Występowała także w programach rozrywkowych Telewizji Czechosłowackiej[5].
Nagrody
edytuj- 1924 Nagroda narodowa (cz. Státní cena)[5]
- 1946 Nagroda narodowa (cz. Státní cena)[5]
- 1947 tytuł Artysty narodowego (cz. národní umělec)[5]
- 1958 Order pracy (cz. Řád práce)[5]
Linki zewnętrzne
edytuj- Leopolda Dostalová w bazie Filmweb
- Leopolda Dostalová w bazie IMDb (ang.)
Przypisy
edytuj- ↑ Dostalová Leopolda, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2023-07-20].
- ↑ Dostalova, Leopolda (1879–1972) | Encyclopedia.com [online], www.encyclopedia.com [dostęp 2023-07-20] (ang.).
- ↑ a b c Kolektiv autorů: Národní divadlo a jeho předchůdci, Praha: Academia, 1988, str. 81
- ↑ Z. Sílová, R. Hrdinová, A. Kožíková, V. Mohylová: Divadlo na Vinohradech 1907 – 2007 – Vinohradský ansámbl, vydalo Divadlo na Vinohradech, Praha, 2007, str. 192, ISBN 978-80-239-9604-3
- ↑ a b c d e f g h Leopolda Dostalová [online], csfd.cz [dostęp 2023-07-20] (cz.).
- ↑ Role Leopoldy Dostalové [online], Národní divadlo, archiv [dostęp 2023-07-20].