Les Sables-d’Olonne

miasto i gmina we Francji

Les Sables-d’Olonne (wymowa) – miasto i gmina we Francji, w regionie Kraj Loary, departamencie Wandea, okręgu Les Sables-d’Olonne oraz kantonie Les Sables-d’Olonne. Najbardziej znane z regat żeglarskich dookoła ziemi, bez zawijania do portu i bez pomocy z zewnątrz – Vendée Globe.

Les Sables-d’Olonne
miasto i gmina
ilustracja
Herb
Herb
Państwo

 Francja

Region

 Kraj Loary

Departament

Wandea

Okręg

Les Sables-d’Olonne

Kanton

Les Sables-d’Olonne

Kod INSEE

85194

Powierzchnia

86,07 km²

Wysokość

0–59 m n.p.m.

Populacja (01.01.2018)
• liczba ludności


44 355

• gęstość

515 os./km²

Kod pocztowy

85100
85180
85340

Położenie na mapie Wandei
Mapa konturowa Wandei, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Les Sables-d’Olonne”
Położenie na mapie Francji
Mapa konturowa Francji, po lewej znajduje się punkt z opisem „Les Sables-d’Olonne”
Położenie na mapie Kraju Loary
Mapa konturowa Kraju Loary, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Les Sables-d’Olonne”
Ziemia46°30′N 1°47′W/46,500000 -1,783333
Strona internetowa

Do 31 grudnia 2018 gmina-miasto Les Sables-d’Olonne zajmowała powierzchnię 8,70 km², licząc 14 545 mieszkańców (dane z 2017 r.). 1 stycznia 2019 połączono trzy sąsiednie gminy: Château-d’Olonne, Olonne-sur-Mer oraz Les Sables-d’Olonne. Siedzibą nowej gminy zostało miasto Les Sables-d’Olonne, a nowa gmina przyjęła jego nazwę[1]. W 2018 r. łączna liczba ich mieszkańców wynosiła 44 355[2].

Miejscowość turystyczna i wypoczynkowa, położona bezpośrednio nad Oceanem Atlantyckim, główne centrum tzw. Świetlistego Wybrzeża (fr. Côte de Lumière). Ważny port morski (oceaniczny) oraz jachtowy, znaczący ośrodek rybołówstwa (port rybacki). Start i meta najtrudniejszych regat żeglarskich na świecie Vendée Globe (w Port Olona).

Części miasta

edytuj
  • La Chaumedzielnica historyczna i rybacka, zlokalizowana na półwyspie, oddzielonym od reszty miasta kanałem portowym, znajduje się tutaj marina żeglarska Port Olona, część Portu Sables-d’Olonne, a także osiedle hotelowe
  • La Rudelière – dzielnica z centrum rekreacyjno-sportowym, zlokalizowana między wybrzeżem Atlantyku, jeziorem de Tanche i Château-d’Olonne
  • La Roulière – dzielnica, zlokalizowana między La Chaume i Olonne-sur-Mer

Historia

edytuj
  • 1218 – założenie przez Savarego I de Mauléon osady Havre d’Olonne (pol. Zatoka Olońska), jako zaczątku przyszłych włości na terenach wzdłuż wybrzeża od La Chaume (ściernisko) do le Marais d’Olonne (bagna olońskie)
  • 1472 – wydzielenie miasta Les Sables-d’Olonne z włości olońskich przez Ludwika XI
  • XVII wiek – port w Les Sables d’Olonne jest największym centrum połowu dorsza atlantyckiego we Francji, liczącym 14 000 mieszkańców
  • 1753 – miejscowość La Chaume zostaje administracyjnie włączona w skład Les Sables d’Olonne
  • podczas rewolucji francuskiej miasto weszło w skład Republiki, będąc kilkakrotnie oblężone w czasie wojen wandejskich
  • 24 lutego 1809 – bitwa morska (batalia pod Les Sables-d’Olonne) pomiędzy wojskami francuskimi i angielskimi
  • 1825 – pojawienie się pierwszych turystów i infrastruktury, miasto staje się kurortem
  • 29 grudnia 1866 – oddanie do użytku linii kolejowej, łączącej Les Sables-d’Olonne z La Roche-sur-Yon, Bressuire, Saumur i Tours (do 1971 obsługiwała ona pociąg ekspresowy do Paryża)
  • noc z 27 sierpnia na 28 sierpnia 1944 – ewakuacja okupacyjnych wojsk niemieckich z miasta
  • 1 stycznia 1994 – utworzenie wraz z Château-d’Olonne i Olonne-sur-Mer Związku Gmin Olońskich (fr. Communauté de communes des Olonnes – CCO)
  • 17 sierpnia 2018 – podjęcie przez władze Prefektury Wandei decyzji o połączeniu trzech gmin: Château-d’Olonne, Olonne-sur-Mer i Les Sables-d’Olonne w jedną gminę miejską Les Sables-d’Olonne
  • 1 stycznia 2019 – faktyczne utworzenie nowej, wspólnej gminy Les Sables-d’Olonne

Demografia

edytuj

Liczba mieszkańców dawnej gminy Les Sables-d’Olonne w poszczególnych latach:

Klimat

edytuj
Średnia temperatura i opady dla Les Sables (Aérodrome des Sables-d'Olonne-Talmont(inne języki))
Miesiąc Sty Lut Mar Kwi Maj Cze Lip Sie Wrz Paź Lis Gru Roczna
Średnie temperatury w dzień [°C] 9,6 10,2 12,7 16,0 18,7 22,2 23,8 23,4 22,0 18,1 13,7 10,6 16,8
Średnie dobowe temperatury [°C] 7,0 7,1 9,2 12,0 14,8 18,2 19,8 19,3 17,6 14,6 10,7 7,8 13,2
Średnie temperatury w nocy [°C] 4,4 4,1 5,7 8,0 10,9 14,1 15,8 15,3 13,3 11,1 7,8 4,9 9,6
Opady [mm] 86,5 62,1 62,0 52,0 48,8 38,4 33,8 46,4 50,8 80,7 101 84,5 747
Średnia liczba dni deszczowych 13,9 11,1 10,7 8,5 7,9 7,1 6,0 7,8 6,3 11,1 13,1 12,8 116
Średnie usłonecznienie [h] 92 132 178 234 260 276 291 268 227 154 111 99 2324
Źródło: Météo-France[3] (liczba dni z opadami dla wartości 1 mm, 1991–2020, wysokość 27 m n.p.m.)
 
Phare de la Chaume(inne języki)
 
Promenada oraz plaża

Turystyka i rozrywka

edytuj
  • plaże nad Atlantykiem: Wielka Plaża (miejska), Plaża Prezydencka, Plaża de Tanchet, Plaża Côte Sauvage, plaża naturystów w Sauveterre
  • nadoceaniczna promenada z bulwarem i ścieżkami rowerowymi (Le Remblai)
  • wybrzeże klifowe
  • Lac de Tanche – sztuczne słonowodne jezioro, utworzone na skutek oddzielenia groblą (Le Remblai) dawnej zatoki od oceanu. Obecnie centrum sportowo-rekreacyjne (głównie sportów wodnych)
  • pływalnia z wodą morską przy Le Remblai z jacuzzi i hammamem
  • kino multipleksowe Le Grand Palace z łączną widownią na 800 osób
  • ogród zoologiczny w dzielnicy La Rudelière (ponad 200 zwierząt)
  • centrum tenisowe w dzielnicy La Rudelière (park sportowy)
  • kasyna: Les Pins (w dzielnicy La Rudelière, urządzone w stylu luizjańskim, z wieczorami muzycznymi i minigolfem) oraz Les Atlantes (w Pałacu Kongresowym przy Le Remblai)

Zabytki

edytuj

W centrum

edytuj
  • kościół Najświętszej Marii Panny (L'église Notre-Dame de Bon-Port)
  • kaplica Najświętszej Marii Panny (La chapelle Notre-Dame de Bonne-Espérance)
  • muzeum opactwa Świętego Krzyża (Musée Sainte-Croix des Sables-d’Olonne)
  • układ urbanistyczny centrum i części nadbrzeżnej wraz z zabudową staromiejską
  • cmentarz z XIX wieku

W dzielnicy La Chaume

edytuj
  • kościół farny wraz z wieżą d'Arundel
  • zamek Świętej Klary (Le Château Saint-Clair)
  • przeorstwo (dom zakonny) Świętego Mikołaja (Le prieuré Saint-Nicolas)
  • muzeum Muszli (Musée du Coquillage)
  • La Paracou – miejsce poznawania fauny i flory równi pływowej Atlantyku

Transport

edytuj
Osobny artykuł: Gare des Sables-d’Olonne.
Osobny artykuł: Gare d’Olonne-sur-Mer.

W skład Portów Sables-d’Olonne (Port des Sables-d’Olonne) wchodzą trzy porty różnych typów:

Miasta partnerskie

edytuj

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj