Leszczawa Dolna

wieś w województwie podkarpackim

Leszczawa Dolnawieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie przemyskim, w gminie Bircza[5][6].

Leszczawa Dolna
wieś
Ilustracja
Kościół parafialny
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Powiat

przemyski

Gmina

Bircza

Liczba ludności (2011)

644[2][3]

Strefa numeracyjna

16

Kod pocztowy

37-740[4]

Tablice rejestracyjne

RPR

SIMC

0599379[4]

Położenie na mapie gminy Bircza
Mapa konturowa gminy Bircza, w centrum znajduje się punkt z opisem „Leszczawa Dolna”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Leszczawa Dolna”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Leszczawa Dolna”
Położenie na mapie powiatu przemyskiego
Mapa konturowa powiatu przemyskiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Leszczawa Dolna”
Ziemia49°39′42″N 22°26′03″E/49,661667 22,434167[1]

Leży na Pogórzu Przemyskim.

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Leszczawa Dolna. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa przemyskiego.

Przez miejscowość przepływa niewielka rzeka Stupnica, dopływ Sanu.

W miejscowości znajduje się kościół parafialny pw. św. Jana Chrzciciela

Historia edytuj

Wieś została założona w XV wieku na prawie wołoskim. Pierwsza wzmianka pochodzi z roku 1464. Założycielami byli Humniccy herbu Gozdawa, do nich należała wieś aż do rozbiorów.

Według spisu z 1510 roku mieszkańcy płacili podatek od 8 łanów, młyna, karczmy, popa i 50 owiec.

W 1507 roku istniała już tutaj parafia prawosławna, a od 1739 roku parafia rzymskokatolicka. W 1743 roku wybudowano drewniany kościół pw. Jana Chrzciciela. Nowy, murowany zaczął budować w 1932 ks. Andrzej Cząstka. Później prace wstrzymano, a kościół ukończono dopiero po wojnie.

W 2 poł. XVIII dziedzicem Leszczawy był Ignacy Adam Lewicki[7]. W połowie XIX wieku właścicielką posiadłości tabularnej w Leszczawie Dolnej była Maria hrabina Konarska[8]. Następnie dobra posiadał Franciszek Bocheński.

We wsi znajdowała się drewniana cerkiew św. Michała, zbudowana w 1904 r., w miejscu starszej cerkwi z 1766 r., ufundowana przez Humnickich. Cerkiew została rozebrana w roku 1960.

Wieś doznała wiele szkód pod koniec II wojny światowej oraz tuż po jej zakończeniu:
  • 18 marca 1945 r. – sotnia UPA spaliła dwa domy polskie, powieszono jedną z Polek,
  • 23 marca 1945 r. – w nocy Ukraińcy spalili 17 domów polskich i zamordowali 7 Polaków (m.in. Stanisława Skrętkowskiego),
  • 23 kwietnia 1945 r. – zamordowani przez banderowców zostali: Jan Szwed, Mikołaj Popiel
  • 28 października 1945 r. – banderowcy spalili 73 gospodarstwa, 1 osoba została zabita, 7 osób rannych,
  • 8 kwietnia 1946 r. – banderowcy zabili Polaków: Stanisława i Jana Niebieszczańskiego,
  • 8 maja 1946 r. – za ucieczkę Władysława Halickiego przed poborem do UPA, banderowcy powiesili jego siostry i brata (trzy osoby).
1945 r. Karol Kapuściński wraz z Janem Kaczmarskim zostali złapani przez UPA, wywiezieni, a potem zabici.

[potrzebny przypis]

Leszczawa Dolna w roku 1929 edytuj

  • Właściciele ziemscy: Janiszewski Jan (356 ha), Janiszewski Tad. (354 ha)
  • Konie-handel: Schiff J., Schnell A.
  • Lasy-eksploatacja: Bernstein i Syn
  • Różne towary: Kółko Rolnicze, Bączek J.
  • Wyszynk trunków: Schimel Ch.

Demografia edytuj

  • 1785 – 356 grekokatolików, 180 rzymskich katolików, 10 żydów
  • 1840 – 413 grekokatolików
  • 1859 – 430 grekokatolików
  • 1879 – 503 grekokatolików
  • 1899 – 681 grekokatolików
  • 1926 – 730 grekokatolików
  • 1929 – 1067 mieszkańców
  • 1938 – 722 grekokatolików (brak danych o innych wyznaniach)
  • 2006 – 657 osób

Osoby związane z miejscowością edytuj

  • ks. prał. Artur Janiec – dyrektor „Caritas” Archidiecezji Przemyskiej

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

Linki zewnętrzne edytuj