Leszek Żebrowski

polski historyk, ekonomista i publicysta

Leszek Żebrowski (ur. 29 maja 1955 w Warszawie) – polski ekonomista i publicysta historyczny.

Leszek Żebrowski
Ilustracja
Leszek Żebrowski (2013)
Data i miejsce urodzenia

29 maja 1955
Warszawa

Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Życiorys edytuj

 
Leszek Żebrowski prezentujący Kalendarz „Bohaterowie Narodowych Sił Zbrojnych” podczas spotkania w Sanoku w 2014

Jest synem Franciszka Żebrowskiego (ur. 1913, oficer ZWZ i AK na ziemi łomżyńskiej, więzień polityczny w PRL) i Ireny z domu Siedleckiej (ur. 1922)[1][2]. Ukończył studia ekonomiczne na Wydziale Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu Warszawskiego[2]. Miał córkę Małgorzatę Ewę (1986-2022)[3].

Działalność zawodowa edytuj

Od 1979 był pracownikiem naukowym Instytutu Organizacji, Zarządzania i Ekonomiki Przemysłu Budowlanego ORGBUD[2]. Na początku lat 90. był szefem Działu Dokumentacji Instytutu Historycznego im. Romana Dmowskiego. W latach 1992–2002 pracował w Urzędzie do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych na stanowisku naczelnika komórki weryfikacji. Od 2002 do 2012 był pracownikiem Archiwum m.st. Warszawy[4].

Działalność historyczna edytuj

Od połowy lat 80. prowadzi badania dziejów polskiego podziemia w czasie II wojny światowej i po 1945 (korzystał wówczas z dokumentów pozyskanych w bibliotece Wyższej Szkoły Nauk Społecznych przy KC PZPR)[5]. Specjalizuje się w dziejach polskich narodowych organizacji konspiracyjnych (Narodowych Sił Zbrojnych i Narodowej Organizacji Wojskowej) i narodowego odłamu żołnierzy powojennego podziemia antykomunistycznego (w tym Narodowego Zjednoczenia Wojskowego). Zajmował się także dziejami komunistycznej konspiracji i partyzantki z lat 1942–1945 oraz stalinowskiej bezpieki. Został uznany pionierem badań nad Narodowymi Siłami Zbrojnymi w Polsce[6].

 
Leszek Żebrowski na spotkaniu zorganizowanym przez Ruch Narodowy, 2014

Publikuje artykuły o charakterze historycznym w „Naszym Dzienniku”, „Naszej Polsce”, portalu internetowym pch24.pl oraz w prasie polonijnej. W latach 90. pisał również dla dziennika „Nowy Świat” i „Gazety Polskiej”. W okresie późniejszym jego artykuły ukazywały się także m.in. w „Nowym Państwie”, „Historii Do Rzeczy”, „Innych Obliczach Historii” czy „Gazecie Polskiej Codziennie”. Był autorem haseł z Encyklopedii „Białych Plam”[7].

Występuje na spotkaniach organizowanych przez Instytut Pamięci Narodowej[8][9][10] i jest przez IPN przedstawiany jako historyk[11][12]. Publikuje w „Biuletynie IPN[13].

Występuje w Radiu Maryja[14], Telewizji Trwam i Telewizji Republika[15]. Od 2017 nagrania z jego udziałem ukazują się na kanale Leszek Żebrowski – Wyklęci TV w serwisie YouTube[16].

Wystąpił w filmach dokumentalnych Aliny Czerniakowskiej opowiadających o polskim powojennym podziemiu antykomunistycznym: Zwycięstwo (1995) i Jeszcze się Polska o nas upomni (2002), a w 2007 – także w filmie Odkryć prawdę tej samej autorki. Był konsultantem historycznym produkcji filmowych: Wyklęci. Narodowe Siły Zbrojne (2002, film dokumentalny, reż. Iwona Bartólewska)[17][18], Historia Roja (2015 serial telewizyjny, 2016 film fabularny; reż. Jerzy Zalewski)[19][20], Bitwa pod Rząbcem. Historia prawdziwa (2016, film dokumentalny, reż. Krzysztof Dziewięcki)[21].

Działalność społeczna i polityczna edytuj

 
Leszek Żebrowski podczas rozdawania autografów

W latach 70. i 80. działał w opozycji antykomunistycznej. Współpracował z Ruchem Obrony Praw Człowieka i Obywatela[2]. Pisał w podziemnych tygodnikach „Głosie” oraz „Ładzie”. Współpracował także z Wydawnictwem Unia Nowoczesnego Humanizmu[22]. Należał do odwołującego się do tradycji Narodowej Demokracji nieformalnego stronnictwa politycznego określanego „salonem Napoleona Siemaszki[23].

W 1993 i 1997 kandydował bez powodzenia do Sejmu z listy komitetu Porozumienie Centrum-Zjednoczenie Polskie, a następnie Ruchu Odbudowy Polski jako bezpartyjny kandydat rekomendowany przez Porozumienie Kombatanckich Organizacji Niepodległościowych[2]. Współpracował także z Ligą Republikańską[2]. Zasiada w radzie historycznej Związku Żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych[24]. W 2012 poparł zainicjowaną przez Stowarzyszenie KoLiber akcję „Goń z pomnika bolszewika” i wszedł w skład jej Honorowego Komitetu Poparcia[25]. W 2013 został jednym z doradców Ruchu Narodowego[26]. Jest członkiem rad nadzorczych Fundacji „Ojczyzna, Rodzina, Własność” oraz Fundacji Imienia Generała Georga S. Pattona[27][28].

W 2014 zasiadł w Komitecie Honorowym Fundacji „Łączka”, sprawującej opiekę i działalność wspierającą Kwatery na Łączce[29]. Wraz z Tadeuszem Płużańskim i Tomaszem Panfilem wszedł w skład powołanego w listopadzie 2016 samozwańczego Społecznego Trybunału Narodowego, który ogłosił infamię dla Bolesława Bieruta, Stefana Michnika, Władysława Gomułki i Zbigniewa Domino[30][31][32].

Deklaruje się jako radykalny eurosceptyk i krytyk Unii Europejskiej[33].

Wyróżnienia edytuj

W styczniu 2010 Klub Jagielloński im. Św. Kazimierza przyznał mu wyróżnienie dla historyków zajmujących się dziejami najnowszymi w ostatnim 20-leciu[34]. Otrzymał Nagrodę Fundacji im. Jerzego Łojka[2].

Zarzuty współpracy z SB edytuj

Nazwisko Leszka Żebrowskiego ukazało się na tzw. liście Wildsteina ujawnionej w 2005 (IPN BU 001134/4722). W sierpniu 2013 bloger Marek Mądrzak opublikował na portalu Salon24 część treści teczki pracy i teczki personalnej tajnego współpracownika „Leszek”, które jego zdaniem miały dowodzić współpracy Żebrowskiego z SB[35]. Leszek Żebrowski zaprzeczył jakiejkolwiek swojej współpracy ze służbą bezpieczeństwa oraz oświadczył, że przekazał sprawę do sądu[36]. W 2017 oskarżenia te powtórzył m.in. poseł Janusz Sanocki, który opublikował również skany dokumentów TW „Leszka” z archiwum IPN. Wówczas Leszek Żebrowski po raz kolejny oświadczył, że nie był ani tajnym ani jawnym współpracownikiem jakiejkolwiek służby specjalnej, jednocześnie zwrócił uwagę, że w opublikowanej teczce nie ma zawartości obciążającej go i że niektóre zawarte w niej dane dotyczące jego osoby są niezgodne z prawdą, a ponadto oświadczył, że złożył wniosek o autolustrację[37].

Publikacje edytuj

Zbiory dokumentów edytuj

  • Brygada Świętokrzyska NSZ. Poznań–Warszawa: 1994 (współautor: Rafał Sierchuła)
  • Narodowe Siły Zbrojne. Dokumenty, struktury, personalia. T. 1, 2 (NSZ-AK), 3 (NSZ-ONR). Warszawa: Burchard Edition, 1994–1996 (wybór i opracowanie: Leszek Żebrowski)
  • Narodowe Siły Zbrojne na Podlasiu. T. 1. Siedlce: Związek Żołnierzy NSZ, 1997 (współautor: Mariusz Bechta)
  • Narodowe Siły Zbrojne na Podlasiu. T. 2. Siedlce: Związek Żołnierzy NSZ, 1998 (współautor: Mariusz Bechta)
  • Tajne oblicze GL-AL i PPR. Dokumenty. T. 1–3. Warszawa: Burchard Edition, 1997–1999 (wybór i opracowanie: Marek Jan Chodakiewicz, Piotr Gontarczyk, Leszek Żebrowski)
  • Żołnierze wyklęci. Antykomunistyczne podziemie zbrojne po 1944 roku. Warszawa: „Volumen”, 1999 (wybór i opracowanie: Grzegorz Wąsowski, Leszek Żebrowski)
  • Narodowe Siły Zbrojne na Podlasiu. T. 3. Biała Podlaska: „Rekonkwista”, 2003 (współautor: Mariusz Bechta)
  • Kryptonim „Orzeł”. Warszawski Okręg Narodowego Zjednoczenia Wojskowego 1947–1954. Warszawa: IPN-Rytm, 2004 (wybór i opracowanie: Kazimierz Krajewski, Tomasz Łabuszewski, Jacek Pawłowicz, Leszek Żebrowski)
  • Brygada Świętokrzyska NSZ w fotografiach i dokumentach, Warszawa: Capital s.c., 2014[38].
  • Narodowe Siły Zbrojne. Dokumenty 1942-1944, T. 1. Fundacja Kazimierza Wielkiego, 2014 (wybór i opracowanie: Marek Jan Chodakiewicz, Wojciech Muszyński, Leszek Żebrowski)[39]
  • Władysław Kołaciński „Żbik”, Między młotem a swastyką, opracowanie i posłowie Leszek Żebrowski, 2018, Wydawnictwo Capital (ISBN 978-83-64037-20-7), Instytut Pamięci Narodowej (ISBN 978-83-8098-376-2)[40]

Publicystyka historyczna edytuj

  • Paszkwil Wyborczej. Michnik i Cichy o Powstaniu Warszawskim. Warszawa: Burchard Edition, 1995
  • Mity przeciwko Polsce. Żydzi. Polacy. Komunizm 1939-2012. T. 2. Seria: „Biblioteka Naszej Polski”. Capital s.c., 2012
  • Paszkwil Wyborczej. Michnik i Cichy o Powstaniu Warszawskim. Capital, Warszawa, 2013. (Wznowienie poszerzone i uzupełnione o dokumenty i źródła, do których dotarł autor w ciągu 18 lat od pierwszego wydania)[41]
  • Walka o prawdę. Historia i polityka. Warszawa: Carnet Books, 2013[42].
  • Zatruwanie pamięci. Jedwabne, Naliboki, Koniuchy (1941-1944). Politykierstwo historyczne w III RP. Warszawa: Nasz Dziennik, 2014
  • W szponach czerwonych. Komunizm i (post)komunizm w Polsce po 1944 r. Warszawa: Nasz Dziennik, 2015
  • Warszawa 44 Krew i Chwała. Powstanie Warszawskie 1944 narzędzie dawnej i współczesnej polityki. Warszawa: Capitalbook, 2018[43]
  • O najnowszej historii Polski 1939-1989. Szkice i artykuły. Warszawa: Capitalbook, 2018[44]

Przypisy edytuj

  1. Ścieżkami wyklętych. niedziela.pl, 27 lutego 2014. [dostęp 2014-03-18].
  2. a b c d e f g Anita Gargas, Czarna owca wśród historyków, „Gazeta Polska” z 27 sierpnia 1997.
  3. Leszek Żebrowski - Wyklęci TV - YouTube [online], www.youtube.com [dostęp 2022-08-29].
  4. Jerzy Zalewski: Pod prąd. Warszawa: Wyd. 2Kolory, 2013.
  5. Brak strachu jest początkiem wolności – Wieczór autorski Leszka Żebrowskiego w Klubie Ronina. blogpress.pl, 19 stycznia 2014. [dostęp 2014-03-18].
  6. Lucyna Kulińska. O narodowcach raz jeszcze. Artykuł recenzyjny do książki Krzysztofa Komorowskiego – Polityka i walka. Konspiracja zbrojna ruchu narodowego 1939-1945. „Glaukopis”. ISSN 1730-3419. [dostęp 2012-09-12]. 
  7. Leszek Żebrowski: Narodowe Siły Zbrojne wobec dwóch okupantów, zapowiedź. wpolityce.pl, 2012-08-30. [dostęp 2019-12-08].
  8. Międzynarodowa konferencja naukowa „Polski i żydowski ruch oporu pod okupacją niemiecką w latach 1939–1945” – Warszawa, 23–24 marca 2009. ipn.gov.pl, 2009-02-09. [dostęp 2019-12-08].
  9. Prezentacja najnowszego numeru pisma naukowego „Glaukopis” – Warszawa, 12 kwietnia 2017. ipn.gov.pl, 2017-04-06. [dostęp 2019-12-08].
  10. IPN na 21 Międzynarodowych Targach Książki w Krakowie – 26–29 października 2017 IPN uczestniczył w 21 Targach Książki w Krakowie, które w tym roku odwiedziło blisko 70 tysięcy czytelników. ipn.gov.pl, 2018-04-12. [dostęp 2019-12-08].
  11. Z cyklu „Mistrzowie dokumentu z historią w tle”: pokaz filmu Aliny Czerniakowskiej „Pachołki Rosji” – Warszawa, 7 lutego 2017. ipn.gov.pl, 2017-02-03. [dostęp 2019-12-08].
  12. Dekomunizacja to usunięcie nazwisk zbrodniarzy z przestrzeni publicznej – Warszawa, 21 sierpnia 2017. ipn.gov.pl, 2017-07-11. [dostęp 2019-12-08].
  13. Biuletyn IPN. Nr 1-2/2010. ipn.gov.pl, 2010-02-10. [dostęp 2019-12-08].
  14. Leszek Żebrowski [online], RadioMaryja.pl [dostęp 2019-03-03].
  15. Leszek Żebrowski [online], telewizjarepublika.pl [dostęp 2019-03-03].
  16. Leszek Żebrowski – Wyklęci TV [online], YouTube [dostęp 2019-10-06] (pol.).
  17. Dyskusja panelowa „»Wyklęci« – Narodowe Siły Zbrojne” – Gdynia–Gdańsk, 12–13 listopada 2002 r.. ipn.gov.pl, 2007-02-28. [dostęp 2019-12-08].
  18. Wyklęci. Narodowe Siły Zbrojne. filmpolski.pl, 2007-02-28. [dostęp 2019-12-08].
  19. Historia Roja. filmpolski.pl, 2007-02-28. [dostęp 2019-12-08].
  20. Historia Roja. filmpolski.pl, 2007-02-28. [dostęp 2019-12-08].
  21. Bitwa pod Rząbcem. Historia prawdziwa. filmpolski.pl, 2007-02-28. [dostęp 2019-12-08].
  22. Informacje w Encyklopedii Solidarności. [dostęp 2014-09-29].
  23. Czesław Maj, Ewa Maj, Narodowe ugrupowania polityczne w Polsce: 1989-2001, Lublin 2007, s. 150.
  24. Władze ZŻ NSZ. nsz.com.pl. [dostęp 2014-01-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (15 grudnia 2017)].
  25. Nie aleja Armii Ludowej, ale aleja NSZ!. pch24.pl, 27 marca 2013. [dostęp 2014-08-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-09-03)].
  26. Ruch Narodowy – Koszalin: Spotkanie z Leszkiem Żebrowskim. narodowyszczecin.pl, 19 czerwca 2013. [dostęp 2014-09-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
  27. Fundacja „Ojczyzna, Rodzina, Własność” [online], rejestr.io [dostęp 2019-02-19].
  28. Fundacja Imienia Generała Georga S. Pattona [online], rejestr.io [dostęp 2019-02-19].
  29. Komitet Honorowy Fundacji Łączka. fundacjalaczka.pl. [dostęp 2014-02-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (7 marca 2014)].
  30. Adam Leszczyński, Społeczny Trybunał Narodowy, czyli jak zrealizować bolszewickie fantazje o sprawiedliwości rewolucyjnej [online], wyborcza.pl [dostęp 2019-10-05] (pol.).
  31. Społeczny Trybunał Narodowy ogłosił infamię Bolesława Bieruta i Stefana Michnika [online], dzieje.pl [dostęp 2019-10-05] (pol.).
  32. Społeczny Trybunał Narodowy już działa. „Komunizm nie został w Polsce rozliczony” [online], polskieradio24.pl [dostęp 2019-10-05].
  33. Leszek Żebrowski: do czego nadaje się Unia Europejska?. [dostęp 2019-10-06].
  34. Prestiżowe wyróżnienie dla trzech profesorów UKSW. uksw.edu.pl, 2010-01-30. [dostęp 2013-11-22]. (pol.).
  35. Przemysław Witkowski, Faszyzm? My jesteśmy gorsi! [online], Krytyka Polityczna, 2 lutego 2019 [dostęp 2019-10-05] (pol.).
  36. Artykuł na wolność24.
  37. „Nie byłem tajnym współpracownikiem SB”. Leszek Żebrowski o rzekomej współpracy, teczkach TW „Leszka” i oszczędności w słowach. wprawo.pl, 2017-09-07. [dostęp 2018-05-23].
  38. Debata KoLibra o historii NSZ: Chodakiewicz, Żebrowski, Płużański. blogpress.pl. [dostęp 2014-08-29].
  39. Ukazała się publikacja „Narodowe Siły Zbrojne. Dokumenty 1942-1944. Tom I”. ISBN 978-83-93767-41-0.
  40. Książki. Między młotem a swastyką. ipn.gov.pl. [dostęp 2019-12-08].
  41. Jarosław Wróblewski: 30 lipca Żebrowski i Płużański o „Paszkwilu Wyborczej”. niezalezna.pl, 2013-07-29.
  42. Piotr Mazurek: „Walka o prawdę” Leszka Żebrowskiego. Tę książkę powinien przeczytać każdy Polak!. wpolityce.pl, 25 września 2013. [dostęp 2014-08-29].
  43. XXVI Spotkanie z Książką w Galerii. cojestgrane24.wyborcza.pl, 2017-04-27. [dostęp 2018-07-27].
  44. O najnowszej historii Polski 1939-1989. Szkice i artykuły [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2019-07-22] (pol.).