Lewica (2019)
Lewica – polski projekt polityczny o charakterze lewicowym, utworzony przed wyborami parlamentarnymi w 2019, później kontynuowany. W parlamencie reprezentowany do grudnia 2021 i od marca 2023 przez Koalicyjny Klub Parlamentarny Lewicy (od grudnia 2021 do marca 2023 jedynie w Sejmie przez KK Poselski Lewicy).
![]() | |
Państwo | |
---|---|
Lider |
W. Czarzasty, |
Data założenia |
19 lipca 2019 |
Partie członkowskie |
|
Ideologia polityczna |
socjaldemokracja, socjalizm demokratyczny, socjalliberalizm, proeuropeizm, feminizm, egalitaryzm, sekularyzm, zielona polityka |
Poglądy gospodarcze |
socjaldemokracja, socjalizm demokratyczny, państwo opiekuńcze |
Grupa w Parlamencie Europejskim |
Postępowy Sojusz Socjalistów i Demokratów w Parlamencie Europejskim |
Młodzieżówka |
FMS, Młoda Lewica RP, Młodzi Razem, Młodzi Pracy |
Barwy | |
Obecni posłowie |
26/460
|
Obecni senatorowie |
9/100
|
Obecni eurodeputowani |
4/52
|
Obecni radni wojewódzcy |
12/552
|
Strona internetowa |
Historia edytuj
19 lipca 2019 wspólny start w wyborach parlamentarnych zapowiedziały Sojusz Lewicy Demokratycznej, Wiosna i Lewica Razem. Dzień później do porozumienia dołączyła także Polska Partia Socjalistyczna[1]. Potem poinformowano także o poszerzeniu sojuszu o Unię Pracy, Twój Ruch, Inicjatywę Feministyczną i Polską Partię Internetową, a także kilka organizacji niepartyjnych (m.in. Stowarzyszenie „Ordynacka” czy Związek Zawodowy Rolnictwa i Obszarów Wiejskich „Regiony”) oraz o przyjęciu przez koalicję nazwy „Lewica”[2]. UP i IF ostatecznie wycofały się z uczestnictwa w projekcie. 6 sierpnia, w związku z chęcią uniknięcia konieczności przekroczenia w wyborach do Sejmu 8-procentowego progu dla koalicji przy stworzeniu wrażenia komitetu koalicyjnego, doszło do zmiany formalnego skrótu Sojuszu Lewicy Demokratycznej z „SLD” na „Lewica”, aby pod tą nazwą porozumienie ugrupowań lewicowych wystąpiło w wyborach[3]. Do rejestracji nowego skrótu nie doszło jednak przed upływem terminu rejestracji komitetów wyborczych, w związku z czym koalicja przystąpiła do wyborów jako KW Sojusz Lewicy Demokratycznej[4], jednak posługując się logotypem z napisem „Lewica”[5]. Na listach SLD, spośród członków innych partii, znalazło się ponad 200 działaczy Razem, około 100 Wiosny, po kilku PPS i TR, a ponadto przedstawiciel Komunistycznej Partii Polski[6], lider PPI oraz pojedynczy członkowie Ruchu Sprawiedliwości Społecznej i Nowoczesnej.
W odbywających się 13 października wyborach komitet uzyskał 2 319 946 głosów, tj. 12,56% głosów ważnych, zajmując 3. miejsce za PiS i KO. Pozwoliło to na wprowadzenie do parlamentu 49 posłów i 2 senatorów[7][8]. W Sejmie mandaty uzyskało 24 przedstawicieli SLD, 19 Wiosny i 6 Razem, zaś w Senacie znalazło się po jednej osobie z Wiosny i PPS.
Na sześć dni przed rozpoczęciem nowej kadencji Sejmu powołano władze przyszłego klubu parlamentarnego (do którego zdecydowały się przystąpić wszystkie partie wybrane z list SLD). Na przewodniczącego klubu wybrano sekretarza Wiosny Krzysztofa Gawkowskiego, na pierwszą wiceprzewodniczącą Marcelinę Zawiszę (Lewica Razem), a na sekretarza Dariusza Wieczorka (SLD)[9]. Klub przyjął nazwę „Koalicyjny Klub Parlamentarny Lewicy (Razem, Sojusz Lewicy Demokratycznej, Wiosna Roberta Biedronia)”. 12 listopada 2019 wicemarszałkiem Sejmu z ramienia Lewicy został szef SLD Włodzimierz Czarzasty, a wicemarszałkiem Senatu wiceszefowa Wiosny Gabriela Morawska-Stanecka[10].
Po wyborach rozpoczęto działania mające prowadzić do połączenia SLD i Wiosny[11]. 14 grudnia tego samego roku odbyły się obrady ciał statutowych SLD i Wiosny, po których poinformowano, że z połączenia obu ugrupowań powstanie partia Nowa Lewica[12]. Sąd Okręgowy w Warszawie zaakceptował nieprawomocnie 27 stycznia 2020 przerejestrowanie SLD na Nową Lewicę (decyzja ta uprawomocniła się w marcu 2021), pod którym to szyldem miała powstać wspólna formacja[13].
19 stycznia 2020 wspólnym kandydatem SLD, Wiosny i Razem w wyborach prezydenckich w tym samym roku został ogłoszony prezes Wiosny Robert Biedroń[14]. 1 lutego poparła go także PPS[15]. W czerwcowych wyborach zajął on 6. miejsce spośród 11 kandydatów, uzyskując 2,22% głosów[16]. Przed II turą Robert Biedroń poparł kandydata KO Rafała Trzaskowskiego[17], jednak Lewica, ani żadna partia wchodząca w jej skład, nie udzieliła mu oficjalnego poparcia (specjalne stanowisko w sprawie niepopierania żadnego z kandydatów zajęła PPS[18]).
8 września 2020 KKP Lewicy opuściła dotychczasowa posłanka Wiosny Hanna Gill-Piątek, przechodząc do formacji Polska 2050[19]. 11 stycznia 2021 w Parlamencie Europejskim powstała delegacja Nowej Lewicy, w której znaleźli się zarówno eurodeputowani SLD (Nowej Lewicy), jak i Wiosny. Nie przystąpili do niej jednak pozostający członkiem SLD Leszek Miller oraz bezpartyjni przedstawiciele Lewicy Marek Belka i Włodzimierz Cimoszewicz (którzy przestali tym samym reprezentować SLD). Przewodniczącym delegacji został Robert Biedroń[20]. Trzej byli premierzy, którzy nie przystąpili do tej delegacji, pozostali w dotychczasowej delegacji, która przyjęła nazwę Lewica dla Europy[21]. Na jej czele stanął Leszek Miller[22], który wystąpił z SLD/Nowej Lewicy w marcu 2021[23]. 21 marca 2021 KKP Lewicy opuściła kolejna posłanka, jego wiceszefowa Monika Pawłowska, przechodząc z Wiosny do Porozumienia[24].
11 czerwca 2021 zgromadzenie ogólne Wiosny (której działacze zgłosili akces do Nowej Lewicy) podjęło decyzję o samorozwiązaniu partii[25]. 17 lipca 2021 zarząd Nowej Lewicy podjął decyzję o powołaniu dwóch frakcji w partii: SLD i Wiosna[26]. 9 października 2021 odbyła się konwencja zjednoczeniowa partii politycznej Nowa Lewica[27][28], podczas której wybrano dwóch współprzewodniczących partii (zostali nimi ostatni szefowie jednoczących się partii, Włodzimierz Czarzasty z SLD i Robert Biedroń z Wiosny) oraz 14 wiceprzewodniczących partii (po 7 z obu frakcji)[29].
14 grudnia 2021 klub parlamentarny opuściło pięcioro parlamentarzystów (troje posłów i oboje senatorów), którzy na czele z liderem PPS Wojciechem Koniecznym utworzyli Koło Parlamentarne PPS[30]. Klub przyjął wówczas nazwę „Koalicyjny Klub Poselski Lewicy (Nowa Lewica, Razem)”. 5 lutego 2023 przemianowało się ono na Koło Parlamentarne Lewicy Demokratycznej (reprezentujące Stowarzyszenie Lewicy Demokratycznej, odwołujące się do tradycji dawnej partii SLD), a Wojciech Konieczny został senatorem niezrzeszonym. 8 marca 2023 powrócił on do KKP Lewicy[31], w związku z czym klub odzyskał status klubu parlamentarnego i przyjął nazwę „Koalicyjny Klub Parlamentarny Lewicy (Nowa Lewica, PPS, Razem)”. 7 czerwca 2023 NL i KKP Lewicy opuściła posłanka Karolina Pawliczak[32], a dwa i pół miesiąca później posłanka Beata Maciejewska.
27 listopada 2022 współprzewodniczącymi Lewicy Razem, którą do tej pory kolegialnie kierował zarząd krajowy, zostali Adrian Zandberg i Magdalena Biejat[33].
27 lutego 2023 NL i Razem wraz PPS i UP podpisały porozumienie dotyczące wspólnego startu w wyborach parlamentarnych w 2023 oraz w wyborach samorządowych i do Parlamentu Europejskiego w 2024[34]. W sierpniu 2023 do koalicji dołączyła także Socjaldemokracja Polska. Do wyborów parlamentarnych Lewica przystąpiła jako komitet wyborczy partii NL (z jego list poza kandydatami ogłoszonych uczestników porozumienia wystartowali również członkowie Wolności i Równości oraz wyrejestrowanego RSS). W wyborach na listy NL do Sejmu oddano 1 859 018 głosów, tj. 8,61% głosów ważnych. Pozwoliło to na zajęcie 4. miejsca i uzyskanie 26 mandatów w Sejmie oraz 9 w Senacie[35]. W Sejmie 19 mandatów uzyskali przedstawiciele NL (12 frakcji SLD i 7 frakcji Wiosna), a 7 reprezentanci Razem[36]. W Senacie mandaty otrzymało 5 członków NL (4 z SLD i 1 z Wiosny), 2 Razem oraz po 1 PPS i UP. W nowej kadencji klub przyjął nazwę „Koalicyjny Klub Parlamentarny Lewicy (Nowa Lewica, PPS, Razem, Unia Pracy)”, jego kierownictwo nie uległo zmianie[37]. Funkcję wicemarszałka Sejmu utrzymał Włodzimierz Czarzasty z NL, a wicemarszałkiem Senatu została Magdalena Biejat z Razem.
Postulaty programowe edytuj
- Podwyższenie płacy minimalnej do 2700 złotych brutto w 2019 roku[38],
- prawne uznanie związków partnerskich[38],
- zwiększenie liczby lekarzy o ponad 50 tysięcy do 2025 roku[38],
- stworzenie bezpłatnego miejsca w żłobku dla każdego dziecka[38],
- refundacja programu in vitro[38],
- likwidacja Funduszu Kościelnego[39],
- likwidacja klauzuli sumienia[39],
- wprowadzenie kas fiskalnych dla księży[38],
- refundacja nowoczesnej antykoncepcji[39],
- likwidacja Instytutu Pamięci Narodowej, Polskiej Fundacji Narodowej i Rady Mediów Narodowych[39],
- reforma Trybunału Konstytucyjnego, sądów powszechnych, prokuratury i Krajowej Rady Sądownictwa[39],
- legalna aborcja do 12 tygodnia na żądanie kobiety[39],
- rozszerzanie wykorzystania odnawialnych źródeł energii[40],
- większe dofinansowanie nauki i ochrony zdrowia[40],
- wycofanie lekcji religii ze szkół[40],
- przywrócenie niezależności instytucjom prawa[40].
Parlamentarzyści edytuj
Posłowie na Sejm RP X kadencji edytuj
Nowa Lewica | ||
---|---|---|
Lewica Razem | ||
Senatorowie XI kadencji Senatu edytuj
Nowa Lewica | ||
---|---|---|
Lewica Razem | ||
Polska Partia Socjalistyczna | ||
Unia Pracy | ||
Eurodeputowani Lewicy edytuj
Nowa Lewica | ||
---|---|---|
Byli (delegacja Lewica dla Europy, wcześniejsza delegacja SLD)
- Marek Belka
- Włodzimierz Cimoszewicz
- Leszek Miller – przewodniczący
Wszyscy deputowani LdE zostali wybrani z list Koalicji Europejskiej.
Posłowie na Sejm RP IX kadencji edytuj
Nowa Lewica | ||
---|---|---|
Lewica Razem | ||
Wcześniejsi posłowie:
- Hanna Gill-Piątek (Wiosna) – do 8 września 2020, została posłanką niezrzeszoną, następnie koła Polski 2050, ponownie niezrzeszoną i klubu Koalicji Obywatelskiej
- Robert Kwiatkowski (Nowa Lewica) – do 14 grudnia 2021, przeszedł do koła Polskiej Partii Socjalistycznej, późniejszego Koła Parlamentarnego Lewicy Demokratycznej
- Beata Maciejewska – do 24 sierpnia 2023, została posłanką niezrzeszoną
- Karolina Pawliczak (Nowa Lewica) – do 7 czerwca 2023, została posłanką niezrzeszoną, następnie klubu Koalicji Obywatelskiej
- Monika Pawłowska (Wiosna) – do 21 marca 2021, została posłanką niezrzeszoną, następnie koła Porozumienia i klubu Prawa i Sprawiedliwości
- Andrzej Rozenek – do 14 grudnia 2021, przeszedł do koła Polskiej Partii Socjalistycznej, późniejszego Koła Parlamentarnego Lewicy Demokratycznej
- Joanna Senyszyn (Nowa Lewica) – do 14 grudnia 2021, przeszła do koła Polskiej Partii Socjalistycznej, późniejszego Koła Parlamentarnego Lewicy Demokratycznej
Senatorowie X kadencji Senatu edytuj
Polska Partia Socjalistyczna | ||
---|---|---|
Wcześniejsza senator:
- Gabriela Morawska-Stanecka (Nowa Lewica) – wicemarszałek Senatu, do 13 grudnia 2021, przeszła do koła Polskiej Partii Socjalistycznej, późniejszego Koła Parlamentarnego Lewicy Demokratycznej, następnie do klubu Koalicji Obywatelskiej
Uwagi edytuj
- ↑ Wybrany z listy Koalicji Europejskiej.
- ↑ Wybrany z listy Wiosny.
- ↑ Wybrany z listy Wiosny.
- ↑ Wybrany z listy Koalicji Europejskiej.
- ↑ Z przerwą od 14 grudnia 2021 do 7 marca 2023 (do 5 lutego 2023 w kole PPS, od 6 lutego do 6 marca 2023 senator niezrzeszony).
Wybory edytuj
Wybory parlamentarne edytuj
Wybory | Sejm | Senat | Rząd | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Głosy | Mandaty | Głosy | Mandaty | ||||||||
Liczba | % | +/− | Liczba | +/− | Liczba | % | +/− | Liczba | +/− | ||
2019 | 2 319 946 | 12,56 (3.) | – | 49/460
|
49 | 415 745 | 2,28 (4.) | – | 2/100
|
2 | Opozycja |
Jako KW Sojusz Lewicy Demokratycznej. | |||||||||||
2023 | 1 859 018 | 8,61 (4.) | 3,95 | 26/460
|
23 | 1 131 639 | 5,29 (4.) | 3,01 | 9/100
|
7 | |
Jako KW Nowa Lewica. |
Wybory prezydenckie edytuj
Wybory | Kandydat | I tura | ||
---|---|---|---|---|
Głosów | % | |||
2020 | Robert Biedroń | 432 129 | 2,22% (6.) |
Kompozycja edytuj
Obecni członkowie koalicji edytuj
partia | ideologia | pozycja polityczna | lider | posłowie | senatorowie | posłowie do PE | radni sejmików
województw | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Nowa Lewica |
socjaldemokracja | centrolewica | Włodzimierz Czarzasty, Robert Biedroń | 19/460
|
5/100
|
4/52
|
12/552
| |
Lewica Razem |
socjalizm demokratyczny, socjaldemokracja | lewica | Magdalena Biejat, Adrian Zandberg | 7/460
|
2/100
|
0/52
|
0/552
| |
Polska Partia Socjalistyczna |
socjaldemokracja, socjalizm demokratyczny | lewica | Wojciech Konieczny | 0/460
|
1/100
|
0/52
|
0/552
| |
Unia Pracy |
socjaldemokracja, państwo opiekuńcze | lewica | Waldemar Witkowski | 0/460
|
1/100
|
0/52
|
0/552
| |
Socjaldemokracja Polska | socjaldemokracja | centrolewica | Wojciech Filemonowicz | 0/460
|
0/100
|
0/52
|
0/552
|
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Kolejna partia przystąpiła do lewicowej koalicji, interia.pl, 20 lipca 2019 [dostęp 2019-10-28] .
- ↑ SLD, Wiosna i Razem wystartują jako KW Lewica. Bazą organizacyjną startu struktury SLD, gazetaprawna.pl, 5 sierpnia 2019 [dostęp 2019-10-28] .
- ↑ Sojusz Lewicy Demokratycznej zmienił skrót z SLD na Lewica, pap.pl, 6 sierpnia 2019 [dostęp 2019-10-28] .
- ↑ Informacje o komitecie wyborczym, pkw.gov.pl [dostęp 2019-10-28] .
- ↑ Agata Szczęśniak, Znaleźli rozwiązanie. Wiosna, SLD i Razem jednak wspólnie z listy SLD, ale pod logo „lewica”, oko.press, 15 sierpnia 2019 [dostęp 2019-10-28] .
- ↑ Jedyny komunistyczny kandydat w wyborach, kom-pol.org, 10 października 2019 [dostęp 2019-10-27] .
- ↑ Wyniki wyborów parlamentarnych 2019. Lista posłów i senatorów, wyborcza.pl, 15 października 2019 [dostęp 2019-10-28] .
- ↑ Senat dla opozycji. PiS przegrywa o włos, businessinsider.com.pl, 14 października 2019 [dostęp 2019-10-28] .
- ↑ Klub Lewicy wybrał kierownictwo i wytypował kandydatów na wicemarszałków, tvn24.pl, 6 listopada 2019 [dostęp 2019-11-07] .
- ↑ Prezydia Sejmu i Senatu skompletowane, tvn24.pl, 12 listopada 2019 [dostęp 2020-12-25] .
- ↑ Michał Danielewski , Wyborcy Lewicy chcą jednej partii. Umocnione Razem się waha, Zandberg dogania Biedronia, oko.press, 26 października 2019 [dostęp 2019-10-28] .
- ↑ Biedroń: powstanie za kilka tygodni nowe ugrupowanie – Nowa Lewica, pap.pl, 14 grudnia 2019 [dostęp 2019-12-14] .
- ↑ Grzegorz Bruszewski , Sąd zmienił nazwę SLD na Nowa Lewica; w ciągu dwóch miesięcy możliwa konsolidacja z Wiosną, pap.pl, 4 lutego 2020 [dostęp 2020-02-04] .
- ↑ „Prezydent musi mieć swój rozum i swój kręgosłup”, tvn24.pl, 19 stycznia 2020 [dostęp 2020-01-30] .
- ↑ Posiedzenie Rady Naczelnej PPS (1 Lutego 2020), ppspl.eu, 2 lutego 2020 [dostęp 2022-01-24] [zarchiwizowane z adresu 2020-02-02] .
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2020.
- ↑ Leszek Rudziński , Robert Biedroń zachęca, by w II turze głosować na Rafała Trzaskowskiego i zapowiada powstanie nowej siły politycznej, polskatimes.pl, 29 czerwca 2020 [dostęp 2020-07-01] .
- ↑ Stanowisko Prezydium RN PPS w sprawie drugiej tury wyborów Prezydenta RP, ppspl.pl, 7 lipca 2020 [dostęp 2020-07-14] .
- ↑ Arkadiusz Jastrzębski (oprac.), Hanna Gill-Piątek poza Wiosną. Rezygnuje też z klubu Lewicy, wp.pl, 8 września 2020 [dostęp 2020-09-08] .
- ↑ Wiosna i SLD stworzyły w PE wspólną delegację; L. Miller: Nie jestem jej częścią, gazetaprawna.pl, 12 stycznia 2021 [dostęp 2021-01-21] .
- ↑ Jakub Szczepański , Leszek Miller dla Interii: Włodzimierz Czarzasty wstydzi się SLD, interia.pl, 10 marca 2021 [dostęp 2021-03-12] .
- ↑ Dwie delegacje Lewicy w PE, gazetaprawna.pl, 10 marca 2021 [dostęp 2021-03-12] .
- ↑ Edyta Bieńczak , Leszek Miller żegna się z SLD. „Nie jestem meblem”, rmf24.pl, 18 marca 2021 [dostęp 2021-03-20] .
- ↑ Transferowy hit. Posłanka Lewicy z lubelskiego idzie do Gowina, dziennikwschodni.pl, 21 marca 2021 [dostęp 2021-03-28] .
- ↑ Karol Kostrzewa , Grzegorz Bruszewski , Zgromadzenie ogólne Wiosny podjęło decyzje o samorozwiązaniu partii, pap.pl, 11 czerwca 2021 [dostęp 2021-06-11] .
- ↑ Adam Zygiel , Dwie frakcje w Nowej Lewicy. Czarzasty poinformował o decyzji zarządu, rmf24.pl, 17 lipca 2021 [dostęp 2021-07-20] .
- ↑ Kongres zjednoczeniowy Nowej Lewicy, polsatnews.pl, 9 października 2021 [dostęp 2021-10-09] .
- ↑ Grzegorz Bruszewski , Nowa Lewica ma wśród priorytetów m.in. likwidację umów śmieciowych i zwiększenie nakładów na ochronę zdrowia, pap.pl, 9 października 2021 [dostęp 2021-10-09] .
- ↑ Grzegorz Bruszewski , Włodzimierz Czarzasty i Robert Biedroń wybrani współprzewodniczącymi Nowej Lewicy, pap.pl, 9 października 2021 [dostęp 2021-10-09] .
- ↑ Lewica bez senatorów. W Sejmie powstało koło PPS, rp.pl, 14 grudnia 2021 [dostęp 2021-12-15] .
- ↑ Michał Olech , Konieczny wraca do klubu Lewicy, 300polityka.pl, 8 marca 2023 [dostęp 2023-03-08] .
- ↑ Nowa Lewica traci posłankę. Karolina Pawliczak opuszcza partię, onet.pl, 7 czerwca 2023 [dostęp 2023-06-23] .
- ↑ Aleksandra Wieczorek , Magdalena Biejat i Adrian Zandberg nowymi współprzewodniczącymi partii Razem, interia.pl, 27 listopada 2022 [dostęp 2022-11-27] .
- ↑ Grzegorz Bruszewski , Nowa Lewica, Razem, PPS i Unia Pracy pójdą razem do wyborów, bankier.pl, 27 lutego 2023 [dostęp 2023-02-27] .
- ↑ Daniel Flis , Wyniki wyborów. Mniej posłów Lewicy. Więcej partii Razem, oko.press, 17 października 2023 [dostęp 2023-10-20] .
- ↑ Komitet Wyborczy Nowa Lewica w wyborach do Sejmu i Senatu w 2023 r., wybory.gov.pl [dostęp 2023-10-20] .
- ↑ Koalicyjny Klub Parlamentarny Lewicy (Nowa Lewica, PPS, Razem, Unia Pracy), sejm.gov.pl [dostęp 2023-11-20] .
- ↑ a b c d e f Klaudia Zawistowska , Program wyborczy Lewicy na wybory 2019. Jak wyglądają obietnice Lewicy i ich plany na najbliższe 4 lata?, wp.pl, 11 października 2019 [dostęp 2020-04-13] .
- ↑ a b c d e f Wybory parlamentarne 2019 – program Lewicy. Jakie zmiany chce wprowadzić SLD, Razem i Wiosna?, gazeta.pl, 30 sierpnia 2019 [dostęp 2019-10-28] .
- ↑ a b c d Polska jutra. Główne postulaty Lewicy [dostęp 2020-04-13] .