Linia kolejowa nr 12
Linia kolejowa nr 12 Skierniewice – Łuków, Towarowa Obwodnica Warszawy – dwutorowa[3], zelektryfikowana linia kolejowa w środkowo-wschodniej Polsce o długości 160 km, łącząca stację Skierniewice ze stacją Łuków pośrodku wschodniej części kraju. Linia popularnie zwana „S-Ł” lub „esełka”[4], przebiega przez obszar województwa łódzkiego, województwa mazowieckiego i województwa lubelskiego, zaliczona do linii o znaczeniu państwowym[5] i międzynarodowym, należącą do sieci międzynarodowych linii transportu kombinowanego AGTC, jako korytarz transportowy linii C-E 20. Wykorzystywana obecnie praktycznie wyłącznie do ruchu towarowego jako południowa obwodnica Warszawskiego Węzła Kolejowego. Linia stanowi kolej obwodową Warszawy, przeznaczoną dla kolejowego transportu towarowego.
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Skierniewice – Łuków | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
![]() | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Dane podstawowe | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Zarządca | PKP PLK | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Numer linii | 12 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Tabela SRJP | 604 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Długość | 161,565[1] km | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Rozstaw szyn | 1435 mm | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Sieć trakcyjna | 3000 V DC | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Prędkość maksymalna | 100[2] km/h | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
![]() Tory w pobliżu przystanku Grzegorzewice | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Historia | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Lata budowy | 1949-1954 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Rok elektryfikacji | 1971 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Portal ![]() |
Plany budowy linii w celu odciążenia Warszawskiego Węzła Kolejowego powstawały już w okresie międzywojennym, w różnych wariantach, lecz zrealizowano je dopiero po II wojnie światowej. Linia miała zaspokajać przede wszystkim potrzeby wojskowe, będąc elementem podstawowego ciągu transportowego wschód-zachód, na wypadek wojny z państwami zachodnimi[6]. Prace przygotowawcze ruszyły jesienią 1949, kiedy przystąpiono do budowy mostu w Górze Kalwarii[7]. Budowa linii trwała od 1950 roku, a pierwszy odcinek z Pilawy do Łukowa oddano do użytku 23 maja 1953 roku[8]. Otwarcia całej linii dokonano 1 października 1954[8]. W latach 1955-65 zbudowano stopniowo na całej linii drugi tor, co zwiększyło przepustowość[9]. Przewozy pasażerskie prowadzono wagonami motorowymi SN52 i następnie SN61[9]. W latach 60. linia S-Ł stała się jedną z najbardziej obciążonych linii kolejowych w kraju[9]. Do końca 1971 roku linię zelektryfikowano[10]. W latach 70. wraz z budową nowych łącznic, stworzono Towarową Obwodnicę Warszawy[9]. Ruch pasażerski przejęły od 1972 zespoły EN57[11]. Linią tą prowadzono m.in. pociągi tranzytowe NRD – ZSRR, głównie na potrzeby żołnierzy radzieckich, do czasu wycofania wojsk rosyjskich z Niemiec w połowie lat 90[11]. Od lat 80., w związku z kryzysem gospodarczym, a następnie przemianami politycznymi i gospodarczymi, ilość przewozów na linii zaczęła spadać, a stan infrastruktury zaczął się pogarszać[12].
Przewozy pasażerskie zawieszono najpierw między Pilawą i Skierniewicami (w 2001), a potem na odcinku Pilawa – Łuków (w 2004, przywrócone na krótko w latach 2007-2008 wagonami motorowymi SA134)[12]. Jedynymi pociągami osobowymi są wznowione od 1 czerwca 2009 kursy pociągów osobowych Kolei Mazowieckich relacji Warszawa Wschodnia – Góra Kalwaria przez Czachówek Południowy[12]. 1 czerwca 2010 r. Koleje Mazowieckie zawiesiły ruch lokalny na odcinku Góra Kalwaria – Pilawa. Przed zawieszeniem w relacji Pilawa – Warszawa Wschodnia przez Górę Kalwarię kursowały dwie pary pociągów, a w soboty, niedziele i święta trzy pary pociągów. W związku z modernizacją linii kolejowej nr 1 na odcinku Skierniewice – Warszawa Zachodnia część pociągów TLK w kierunku Łódź Kaliska - Warszawa Wschodnia kursuje przez Czachówek Zachodni, Tarczyn, Mszczonów (stan na maj 2014).
HistoriaEdytuj
Decyzję o budowie linii S-Ł podjął Sejm II RP V kadencji przed II wojną światową w formie ustawy z dnia 23 lutego 1939 r. o budowie normalnotorowej kolei Skierniewice - Łuków (Dz.U. z 1939 r. nr 17, poz. 98)[13].
Wykaz maksymalnych prędkościEdytuj
odcinek linii | pociągi pasażerskie |
szynobusy | pociągi towarowe | ||||
km pocz. | km końcowy | Tor 1 | |||||
0,311 | 3,740 | 100 | 100 | 80 | |||
3,740 | 8,870 | 60 | 60 | 60 | |||
8,870 | 66,422 | 70 | 70 | 60 | |||
66,422 | 72,640 | 40 | 40 | 40 | |||
72,640 | 76,435 | 60 | 60 | 50 | |||
76,435 | 98,613 | 50 | 50 | 50 | |||
98,613 | 100,072 | 40 | 40 | 40 | |||
100,072 | 157,800 | 50 | 50 | 50 | |||
157,800 | 158,950 | 70 | 70 | 70 | |||
158,950 | 160,995 | 80 | 80 | 80 | |||
km pocz. | km końcowy | Tor 2 | |||||
-0,435 | 0,077 | 80 | 80 | 80 | |||
0,077 | 3,740 | 100 | 100 | 80 | |||
3,740 | 8,870 | 60 | 60 | 60 | |||
8,870 | 13,869 | 50 | 50 | 50 | |||
25,866 | 39,000 | 70 | 70 | 60 | |||
39,000 | 46,780 | 60 | 60 | 60 | |||
46,780 | 67,830 | 40 | 40 | 40 | |||
67,830 | 98,100 | 50 | 50 | 50 | |||
98,100 | 100,072 | 40 | 40 | 40 | |||
100,072 | 157,800 | 50 | 50 | 50 | |||
157,800 | 158,950 | 70 | 70 | 70 | |||
158,950 | 161,160 | 80 | 80 | 80 |
PrzypisyEdytuj
- ↑ Wykaz linii kolejowych zarządzanych przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A..
- ↑ Wykazy prędkości na liniach kolejowych zarządzanych przez PKP PLK: składy wagonowe, autobusy szynowe i EZT, pociągi towarowe.
- ↑ Linia jest jednotorowa na moście przez Wisłę
- ↑ P. Gzowski, Skierniewice..., s.21
- ↑ Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 17 kwietnia 2013 r. w sprawie wykazu linii kolejowych o znaczeniu państwowym (Dz.U. z 2019 r. poz. 552)
- ↑ P. Gzowski, Skierniewice..., s.14
- ↑ P. Gzowski, Skierniewice..., s.15
- ↑ a b P. Gzowski, Skierniewice..., s.16
- ↑ a b c d P. Gzowski, Skierniewice..., s.17
- ↑ P. Gzowski, Skierniewice..., s.18
- ↑ a b P. Gzowski, Skierniewice..., s.19
- ↑ a b c P. Gzowski, Skierniewice..., s.19-20
- ↑ Dz.U. z 1939 r. nr 17, poz. 98 – Ustawa z dnia 23 lutego 1939 r. o budowie normalnotorowej kolei Skierniewice - Łuków.
- ↑ Regulamin przydzielania tras pociągów i korzystania z przydzielonych tras pociągów przez licencjonowanych przewoźników kolejowych w ramach rj 2018/2019(w. 1.1)https://www.plk-sa.pl/dla-klientow-i-kontrahentow/warunki-udostepniania-infrastruktury-i-regulaminy/regulamin-sieci/regulamin-sieci-20182019/(km/h)
BibliografiaEdytuj
- Piotr Gzowski: Skierniewice - Łuków. Zarys dziejów wojskowej linii, "Świat Kolei" nr 12/2010
- Linia Skierniewice - Łuków w Atlasie Kolejowym Polski, Czech i Słowacji – www.atlaskolejowy.net
- Linia Skierniewice - Łuków w Ogólnopolskiej Bazie Kolejowej – bazakolejowa.pl