Wikipedia

Linia kolejowa nr 12

linia kolejowa w Polsce

Linia kolejowa nr 12 Skierniewice – Łuków, Towarowa Obwodnica Warszawy – zelektryfikowana, prawie w całości dwutorowa[a][3] linia kolejowa w środkowo-wschodniej Polsce o długości 161,567 km, łącząca stację Skierniewice ze stacją Łuków pośrodku wschodniej części kraju[4][1]. Linia, popularnie zwana „S-Ł” lub „esełka”[5], przebiega przez obszar województwa łódzkiego, województwa mazowieckiego i województwa lubelskiego; jest linią zaliczoną do linii o znaczeniu państwowym[6] i międzynarodowym, należącą do sieci międzynarodowych linii transportu kombinowanego AGTC jako korytarz transportowy linii C-E 20. Wykorzystywana obecnie praktycznie wyłącznie do ruchu towarowego jako południowa obwodnica Warszawskiego Węzła Kolejowego. Linia stanowi kolej obwodową Warszawy przeznaczoną dla kolejowego transportu towarowego.

Linia nr 12
Skierniewice – Łuków
Mapa przebiegu linii kolejowej 12
Dane podstawowe
Zarządca

PKP PLK

Numer linii

12

Tabela SRJP

604

Długość

161,567[1] km

Rozstaw szyn

1435 mm

Sieć trakcyjna

3000 V DC

Prędkość maksymalna

100[2] km/h

Zdjęcie LK12
Historia
Lata budowy

1949–1954

Rok elektryfikacji

1971

Multimedia w Wikimedia Commons
Portal Transport szynowy

Plany budowy linii w celu odciążenia Warszawskiego Węzła Kolejowego powstawały w różnych wariantach już w okresie międzywojennym, lecz zrealizowano je dopiero po II wojnie światowej. Linia miała zaspokajać przede wszystkim potrzeby wojskowe, będąc elementem podstawowego ciągu transportowego wschód-zachód, na wypadek wojny z państwami zachodnimi[7]. Prace przygotowawcze ruszyły jesienią 1949, kiedy przystąpiono do budowy mostu w Górze Kalwarii[8]. Budowa linii trwała od 1950 roku, a pierwszy odcinek z Pilawy do Łukowa oddano do użytku 23 maja 1953 roku[9]. Otwarcia całej linii dokonano 1 października 1954[9]. W latach 1955–1965 dobudowano stopniowo na całej linii drugi tor[a], co zwiększyło przepustowość[10]. Przewozy pasażerskie prowadzono wagonami motorowymi SN52 i następnie SN61[10]. W latach 60. linia S-Ł stała się jedną z najbardziej obciążonych linii kolejowych w kraju[10]. Do końca 1971 roku linię zelektryfikowano[11]. W latach 70. wraz z budową nowych łącznic stworzono Towarową Obwodnicę Warszawy[10]. Ruch pasażerski przejęły od 1972 zespoły EN57[12]. Linią tą prowadzono m.in. pociągi tranzytowe NRD – ZSRR, głównie na potrzeby żołnierzy radzieckich, do czasu wycofania wojsk rosyjskich z Niemiec w połowie lat 90[12]. Od lat 80., w związku z kryzysem gospodarczym, a następnie przemianami politycznymi i gospodarczymi, liczba przewozów na linii zaczęła spadać, a stan infrastruktury zaczął się pogarszać[13].

Przewozy pasażerskie zawieszono najpierw między Pilawą i Skierniewicami (w 2001), a potem na odcinku Pilawa – Łuków (w 2004, przywrócone na krótko w latach 2007–2008 wagonami motorowymi SA134)[13]. Jedynymi pociągami osobowymi są wznowione od 1 czerwca 2009 kursy pociągów osobowych Kolei Mazowieckich relacji Warszawa Wschodnia – Góra Kalwaria przez Czachówek Południowy[13]. 1 czerwca 2010 r. Koleje Mazowieckie zawiesiły ruch lokalny na odcinku Góra Kalwaria – Pilawa. Przed zawieszeniem w relacji Pilawa – Warszawa Wschodnia przez Górę Kalwarię kursowały dwie pary pociągów, a w soboty, niedziele i święta trzy pary pociągów.

Historia Edytuj

Decyzję o budowie linii S-Ł podjął Sejm II RP V kadencji przed II wojną światową w formie ustawy z dnia 23 lutego 1939 r. o budowie normalnotorowej kolei Skierniewice – Łuków (Dz.U. z 1939 r. nr 17, poz. 98)[14].

 
Procentowy udział kilometrów torów z ograniczeniami prędkości w całej linii

Wykaz maksymalnych prędkości Edytuj

Wykaz maksymalnych prędkości[15]
odcinek linii pociągi
pasażerskie 		szyno-
busy 		pociągi
towarowe
tor 1 (N)
km pocz. km końc. prędkość maksymalna [km/h]
−0,324 0,077 80 80 80
0,077 3,740 100 100 80
3,740 8,870 60 60 60
8,870 66,422 70 70 60
66,422 72,640 40 40 40
72,640 76,435 60 60 50
76,435 98,613 50 50 50
98,613 100,702 40 40 40
100,702 157,800 50 50 50
157,800 158,950 70 70 70
158,950 160,995 80 80 80
odcinek linii pociągi
pasażerskie 		szyno-
busy 		pociągi
towarowe
tor 2 (P)
km pocz. km końc. prędkość maksymalna [km/h]
−0,407 0,077 80 80 80
0,077 3,740 100 100 80
3,740 8,870 60 60 60
8,870 13,869 50 50 50
25,866 39,000 70 70 60
39,000 46,780 60 60 60
46,780 67,830 40 40 40
67,830 98,100 50 50 50
98,100 100,702 40 40 40
100,702 157,800 50 50 50
157,800 158,950 70 70 70
158,950 161,160 80 80 80

Uwagi Edytuj

  1. ↑ a b Z wyjątkiem m.in. mostu przez Wisłę, gdzie linia jest jednotorowa.

Przypisy Edytuj

  1. ↑ a b Wykaz linii Id-12 (D-29).
  2. ↑ Wykazy prędkości na liniach kolejowych zarządzanych przez PKP PLK: pociągi pasażerskie, autobusy szynowe i EZT, pociągi towarowe.
  3. ↑ Id-12 (D29) Wykaz linii. plk-sa.pl, 2020-07-27. [dostęp 2020-09-14]. (pol.).
  4. ↑ Linia kolejowa nr 12 Skierniewice – Łuków semaforek.kolej.org.pl.
  5. ↑ Gzowski 2010 ↓, s. 21.
  6. ↑ Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 17 kwietnia 2013 r. w sprawie wykazu linii kolejowych o znaczeniu państwowym (Dz.U. z 2019 r. poz. 552).
  7. ↑ Gzowski 2010 ↓, s. 14.
  8. ↑ Gzowski 2010 ↓, s. 15.
  9. ↑ a b Gzowski 2010 ↓, s. 16.
  10. ↑ a b c d Gzowski 2010 ↓, s. 17.
  11. ↑ Gzowski 2010 ↓, s. 18.
  12. ↑ a b Gzowski 2010 ↓, s. 19.
  13. ↑ a b c Gzowski 2010 ↓, s. 19–20.
  14. ↑ Dz.U. z 1939 r. nr 17, poz. 98 – Ustawa z dnia 23 lutego 1939 r. o budowie normalnotorowej kolei Skierniewice – Łuków.
  15. ↑ Regulamin sieci 2018-2019, PKP [dostęp 2020-09-18].

Bibliografia Edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Linia_kolejowa_nr_12&oldid=69062423”