Linie tramwajowe w Bydgoszczy

Od 8 stycznia 2022 w Bydgoszczy funkcjonuje 10 linii tramwajowych obsługiwanych przez jedno- i dwuwagonowe składy oraz przegubowe składy niskopodłogowe[1].

Linie tramwajowe w Bydgoszczy
tramwaj
Ilustracja
Pesa 122NaB Swing na linii tramwajowej nr 5 przy ul. Dworcowej
Państwo

 Polska

Województwo

 kujawsko-pomorskie

Lokalizacja

Bydgoszcz

Organizator

ZDMiKP Bydgoszcz

Operator

MZK Bydgoszcz, Irex Trans

Liczba linii

11 zwykłych + 1 turystyczna

Lata funkcjonowania

od 1888

Dzienna
liczba pasażerów

310 tys. w ciągu doby (do 16.01.2016)

Infrastruktura
Schemat sieci
Schemat przebiegu linii tramwajowych

     Linie tramwajowe

     Zajezdnie tramwajowe

Długość sieci

41,4 km

Rozstaw szyn

1000 mm

Napięcie zasilania

+600 V DC

Liczba zajezdni

2

Strona internetowa
Schemat przebiegu linii tramwajowych z zaznaczonymi liniami zlikwidowanymi

     Linie tramwajowe

     Zlikwidowane linie

     Zajezdnie tramwajowe

     Zlikwidowane zajezdnie

Układ obowiązujący od 8 stycznia 2022[2] edytuj

 
Schemat przebiegu linii tramwajowych z zaznaczonymi liniami planowanymi

     Linie tramwajowe

     Planowane linie

     Zajezdnie tramwajowe

Linia Przebieg Długość (km) Czas przejazdu (min) Częstotliwość (min) Przystanki
0 Rycerska ↔ Las Gdański
Linia turystyczna obsługiwana przez zabytkowe wagony Herbrand oraz Konstal 5N, kursująca w dni wolne w sezonie letnim.
1   Las GdańskiWilczak

GdańskaFochaNakielska

6,7 23–24 powszednie: 20 Las GdańskiStadion Zawisza – Powstańców Warszawy – Artyleryjska – Chodkiewicza – CieszkowskiegoPlac WolnościDworcowaPlac Teatralny (tylko w kierunku: Las Gdański)Opera – Garbary – Rondo Grunwaldzkie – Wrocławska – Stawowa – Wrzesińska – Słoneczna – Wilczak
Linia utworzona w roku 1949 po likwidacji oznaczeń literowych. Jej obecna trasa obowiązuje od 24 listopada 2012, kiedy to oddano do użytku nową pętle tramwajową przy Rycerskiej. Łączy ona tereny rekreacyjne w Myślęcinku, stadion Zawiszy i Osiedle Leśne z zachodnimi dzielnicami – Miedzyń i Jary. Jest obsługiwana przez dwuwagonowe składy i wagon niskopodłogowy. Od 1 października 2022 kursuje wyłącznie w dni powszednie w godzinach szczytu.
2 Las GdańskiKapuściska

Wojska Polskiego - Kujawska - Bernardyńska - Jagiellońska - Gdańska - Chodkiewicza

10,4 35–36 powszednie: 20/30

wolne: 30

Las GdańskiStadion Zawisza – Powstańców Warszawy – Artyleryjska – Chodkiewicza – CieszkowskiegoPlac WolnościDworcowa – Rondo Jagiellonów – Zbożowy Rynek - Rondo Kujawskie - Wzgórze Wolności - Ujejskiego - Kładka - Wyżyny - Szarych Szeregów - Kaczyńskiego - Baczyńskiego - Kapuściska
Linia utworzona w roku 1949 po likwidacji oznaczeń literowych. Jej obecna trasa obowiązuje od 12 grudnia 2019. Łączy ona Wyżyny na południu oraz Osiedle Leśne i Myślęcinek na północy z centrum z halą Łuczniczką i Rondem Toruńskim. Linia 2 obsługiwana jest przez dwuwagonowe składy oraz wagony niskopodłogowe.
3 WilczakŁoskoń

Andersa – Akademicka – Lewińskiego – Dworzec WschódFordońskaJagiellońskaFocha – Nakielska

18,3 45–46 powszednie: 20/30

wolne: 30

Wilczak – Słoneczna - Wrzesińska - Stawowa - Wrocławska - Rondo Grunwaldzkie - Garbary - OperaPlac Teatralny (w kierunku: Łoskoń) – Rondo Jagiellonów - Dworzec Autobusowy – Łużycka - Rondo Fordońskie - Rondo Fordońskie - Bałtycka - Most Kazimierza Wlk. - Fabryczna - Wyścigowa - Dworzec Wschód – Rejewskiego - Romanowskiej - Przylesie – Kaliskiego - Igrzyskowa - Kleeberga - Bajka – Wolna - Niepodległości – Gieryna - Łoskoń
Linia utworzona w roku 1949 po likwidacji oznaczeń literowych. Jej obecna trasa obowiązuje od 16 stycznia 2016. Łączy ona zachodnie rejony z centrum, dworcem autobusowym, Skrzetuskiem, Bartodziejami, węzłem wschodnim i Fordonem. Linia 3 obsługiwana jest przez dwuwagonowe składy oraz wagony niskopodłogowe. Od 1 kwietnia 2007 roku linia ta jest elementem systemu przesiadkowego A+T, który ułatwia mieszkańcom dojazd do centrum z Fordonu i Osowej Góry.
4 Trasa Zmieniona

BielawyGlinki Chodkiewicza - Gdańska - Jagiellońska - Fordońska - Most Kazimierza Wielkiego - Toruńska -Perłowa - Szarych Szeregów - Szpitalna

10,00 36 powszednie: 20/30

wolne: 30

Bielawy – Lelewela – Uniwersytet Kazimierza Wielkiego – Paderewskiego – Chodkiewicza – CieszkowskiegoPlac Wolności – Plac Praw Kobiet– Rondo Jagiellonów – Dworzec Autobusowy – Łużycka – Rondo Fordońskie – Bałtycka– Most Kazimierza Wielkiego - Kazimierza Wlk. - Filmowa- Perłowa – Szarych Szeregów – Łomżyńska – Solna – Glinki
Linia utworzona w roku 1949 po likwidacji oznaczeń literowych. W latach 1989-1990 linia 4 kursowała na trasie z Leśnego Parku Kultury i Wypoczynku (obecnie Las Gdański) do Dworca PKP, jednakże w styczniu 1990 została zlikwidowana w związku z zamknięciem ulicy Dworcowej dla ruchu tramwajowego. Obecna trasa funkcjonuje od 8 stycznia 2022 wskutek remontu torowiska na ul. Perłowej. Poprzednia trasa obowiązywała od 1 lutego 1996 w związku z przemianowaniem (z powodu instalacji w wagonach jednocyfrowych kasetonowych wyświetlaczy numerów linii) dotychczasowej linii 10, kursującej na trasie BielawyGlinki od końca lat 80. Łączy ona Bielawy i Uniwersytet Kazimierza Wielkiego z centrum, dworcem autobusowym, Rondem Toruńskim oraz Wyżynami i Glinkami. Linia 4 jest obsługiwana przez składy dwuwagonowe i wagon niskopodłogowy.
5 ŁoskońRycerska

Andersa - Akademicka - Lewińskiego - wiadukt nad torami kolejowymi - Fordońska – Dworzec Autobusowy - Jagiellońska – Focha – Królowej Jadwigi - Dworcowa - Zygmunta Augusta

18,2 41-43 powszednie: 10/20/30 wolne: 30 Łoskoń – Gieryna - Niepodległości – Wolna - Bajka – Kleeberga - Igrzyskowa - Kaliskiego - Przylesie - Romanowskiej - Rejewskiego - Dworzec Wschód – Wyścigowa - Fabryczna - Most Kazimierza Wlk. - Bałtycka - R. Fordońskie - R. Fordońskie - Łużycka - Dw. Autobusowy - R. Jagiellonów - Plac Teatralny (w kierunku: Łoskoń) – Opera - Garbary - Garbary - Matejki - Dworzec Główny - Rycerska
Linia utworzona 24 listopada 2012 roku po oddaniu do użytku nowej pętli przy ulicy Rycerskiej. Łączyła Glinki i Wyżyny z centrum i dworcem kolejowym. Po raz pierwszy w historii linię uruchomiono w roku 1953 po wybudowaniu linii Brda. Początkowo łączyła Okole z centrum, a następnie ze Stomilem. Po likwidacji torowiska na ulicy Grunwaldzkiej skierowana została na Wilczak. W ostatnim okresie funkcjonowania była linią szczytową kursującą na okólnej trasie z pętli Stomil przez Toruńską, Babią Wieś i Jagiellońską. Linię w tym kształcie zlikwidowano w 1991. Jej obecna trasa obowiązuje od 16 stycznia 2016 i łączy Dworzec Główny z centrum, dworcem autobusowym, Bartodziejami i Fordonem. Linia 5 obsługiwana jest przez dwuwagonowe składy i wagony niskopodłogowe.
6   Trasa Zmieniona

BielawyŁęgnowo Chodkiewicza – GdańskaJagiellońskaFordońska - Most Kazimierza WielkiegoToruńska – Spadzista – Hutnicza

12,45 37 powszednie: 20/30wolne: 30 Bielawy – Lelewela – Uniwersytet Kazimierza Wielkiego – Paderewskiego – Chodkiewicza – CieszkowskiegoPlac Wolności – Plac Praw Kobiet – Rondo Jagiellonów – Dworzec Autobusowy - Jagiellońska - Rondo Fordońskie - Bałtycka - Most Kazimierza Wlk.– Kazimierza Wielkiego – Zajezdnia tramwajowa – Tor awaryjny – Równa – Kielecka – Sporna – Stomil (brama) – Stomil – Nowotoruńska – Łęgnowo
Linia utworzona w roku 1953 po wybudowaniu linii Brda. Jej obecna trasa obowiązuje od 10 czerwca 1987. Łączy ona Bielawy i Uniwersytet Kazimierza Wielkiego z centrum, halą Łuczniczka, Czerskiem Polskim, Zimnymi Wodami i Łęgnowem. Linia 6 jest obsługiwana przez dwuwagonowe składy.
7 ŁoskońKapuściska

Andersa - Akademicka - Lewińskiego - Dworzec Wschód - Fordońska – Most Kazimierza Wlk. – Toruńska - Perłowa - Szarych Szeregów - Wojska Polskiego

14,00 37-38 powszednie:

20

Łoskoń - Gieryna - Niepodległości - Wolna - Bajka - Kleeberga - Igrzyskowa - Kaliskiego - Przylesie - Romanowskiej - Rejewskiego - Dworzec Wschód - Wyścigowa - Fabryczna - Most Kazimierza Wlk. - Kazimierza Wlk. - Filmowa - Perłowa - Szarych Szeregów - Prezydenta Lecha Kaczyńskiego - Baczyńskiego - Kapuściska
Linia utworzona w roku 1953 po wybudowaniu linii Brda. Obecna trasa funkcjonuje od 09.12.2023 ,kursuje w dni Powszednie od 4:20 - 9:00 , 13:30 - 17:00
8 Trasa Zmieniona

RycerskaKapuściska

Dworzec Główny – Focha – JagiellońskaFordońska – Most Kazimierza Wlk. Toruńska - Perłowa - Szarych Szeregów - Wojska Polskiego

35 powszednie: 20/30wolne: 30 Rycerska – Dworzec Główny - Matejki - Garbary - Garbary - Opera - Pl. Teatralny (w kierunku: Kapuściska) – R. Jagiellonów - Dw. Autobusowy - Łużycka - R. Fordońskie - Bałtycka - Most Kazimierza Wlk. - Kazimierza Wlk. - Filmowa - Perłowa - Szarych Szeregów - P. Lecha Kaczyńskiego - Baczyńskiego - Kapuściska
Obecna trasa funkcjonuje od 9.12.2023 wskutek zamknięcia Mostu Pomorskiego dla tramwajów
9 GlinkiRycerska

Zygmunta Augusta - Dworcowa - Królowej Jadwigi - Focha - Jagiellońska - Bernardyńska - Kujawska - Wojska Polskiego - Szpitalna

7,8 29 powszednie: 20/30wolne: 30 Rycerska – Dworzec Główny - Matejki - Garbary - Garbary - Opera - Pl. Teatralny (w kierunku: Glinki ) – R. Jagiellonów - Zbożowy Rynek - R. Kujawskie - Wzgórze Wolności - Ujejskiego - Kładka - Wyżyny - Szarych Szeregów - Łomżyńska - Solna - Glinki
10 Las GdańskiNiepodległości

Gdańska – Jagiellońska – Dworzec Autobusowy – Fordońska - wiadukt nad torami kolejowymi - Lewińskiego - Akademicka - Andersa

17,0 42–44 powszednie: 20/30wolne: 30 Las GdańskiStadion Zawisza – Powstańców Warszawy – Artyleryjska – Chodkiewicza – CieszkowskiegoPlac WolnościDworcowa – Rondo Jagiellonów - Dworzec Autobusowy - Łużycka - Rondo Fordońskie - Rondo Fordońskie - Bałtycka - Most Kazimierza Wlk. - Fabryczna - Wyścigowa - Dworzec Wschód - Rejewskiego - Romanowskiej - Przylesie - Kaliskiego - Igrzyskowa - Kleeberga - Bajka - Wolna - Niepodległości - Niepodległości
Tramwaje linii 10 kursują w godzinach 4:30 – 19:30 od poniedziałku do piątku i 9:00 – 19:30 w weekendy.
11 BielawyNiepodległości

Chodkiewicza – GdańskaJagiellońska - Bernardyńska - Kujawska - Wojska Polskiego - Szarych Szeregów - Perłowa - Toruńska - Most Kazimerza Wlk.- Fordońska - Dworzec Wschód - Akademicka - Andersa

59 Powszedni:

20/30 Wolne:30

Bielawy – Lelewela – Uniwersytet Kazimierza Wielkiego – Paderewskiego – Chodkiewicza – CieszkowskiegoPlac Wolności – Plac Praw Kobiet – Rondo Jagiellonów - Zbożowy Rynek - R. Kujawskie - Wzgórze Wolności - Ujejskiego - Kładka - Wyżyny - Szarych Szeregów - Perłowa - Filmowa - Kazimerza Wlk. - Most Kazimierza Wlk. - Fabryczna - Wyścigowa - Dworzec Wschód – Rejewskiego - Romanowskiej - Przylesie – Kaliskiego - Igrzyskowa - Kleeberga - Bajka – Wolna - Niepodległości

Historia edytuj

Przed 1920 rokiem edytuj

Lata Wydarzenia
1888 1 lutego – zawarcie umowy między firmą Ingeniueur Havestadt und Contag z Berlina a bydgoskim magistratem oraz dyrekcją policji na budowę i eksploatację tramwaju konnego.

18 maja – na ulice Bydgoszczy wyrusza pierwszy tramwaj konny; jego trasa wiodła z dworca kolejowego do ulicy Poznańskiej (Wełniany Rynek).

1898 Wydłużenie linii tramwajowej koloru czerwonego (A) od ul. Poznańskiej przez ul. Świętej Trójcy, Grunwaldzką do dworca kolei wąskotorowej (zlikwidowanej w roku 1969).
1900 Uruchomiono trzecią linię tramwajową – białą (C) – biegnącą z Pl. Teatralnego przez Jagiellońską, Fordońską na Bartodzieje Wielkie (skrzyżowanie z Gajową).
1901 Przedłużono linię „C” ulicami Focha, Świętej Trójcy, Nakielską na Wilczak (róg Wrzesińskiej).
1905 Utworzenie bocznic tramwajowych: Focha – Warmińskiego – Elektrownia, oraz Jagiellońska – stacja przeładunków kolejowych.

II Rzeczpospolita edytuj

Lata Wydarzenia
1920 Wykaz linii po przyłączeniu Bydgoszczy do Polski:

A „Czerwona”Dworzec KolejowyOkole (co 7 min.). B „Zielona” – Gdańska – Strzelnica (ul. Toruńska) (co 8 min.). C „Biała”WilczakBartodzieje Wielkie (co 12 min.).

1936 Przedłużono linię „B” prowadząc ją wzdłuż ul. Chodkiewicza od ul. Gdańskiej do ul. Lelewela oraz uruchomiono linię „D” kursującą z ul. Gdańskiej na ul. Długą.
1937 Przedłużono linię na ul. Chodkiewicza do ul. Głowackiego.

Lata 1945–1952 edytuj

Lata Wydarzenia
1945 29 czerwca – przywrócono linię „A” po starej trasie.

19 lipca – linia „B” wraca na Toruńską, a linia „C” kursuje przez Stare Miasto. wrzesień – rusza linia „D” na trasie Gdańska – Długa.

1946 październik – linia „C” wraca na ul. Armii Czerwonej (obecnie Focha).
1948 Zmieniono numerację linii tramwajowych z literowych na cyfrowe.

Budowa rozjazdu z ul. Dworcowej w stronę Placu Wolności i Bielaw. Linia 4 (dawna „D”) zaczyna kursy na trasie Dworzec PKP – Bielawy.

Uruchomiono trzy linie nocne (z Dworca PKP na Bielawy, Okole i Bartodzieje Wielkie) zlikwidowane po miesiącu.

1949 Zbudowano odgałęzienie od ul. Chodkiewicza w kierunku Szpitala Wojewódzkiego po ulicach Lelewela i Jurasza i skierowano tam linię nr 4.

Oddano do użytku trójkąt manewrowy na pętli Dworzec PKP.

1950 Przedłużono tory w ciągu ul. Nakielskiej od Wrzesińskiej do wiaduktu kolejowego.

Polska Rzeczpospolita Ludowa[3] edytuj

Lata Wydarzenia
1953 21 lipca – oddano do użytku zespół linii tramwajowych Brda z Babiej Wsi na Łęgnowo, Kapuściska i Glinki. W ramach inwestycji ułożono ponad 52 km szyn, 34 tysiące podkładów i ustawiono ponad 600 słupów trakcyjnych[4]

Utworzono pięć nowych linii – 5, 6, 7, 8, 9.

1955 Otwarcie wybudowanej w czynie społecznym linii z mijankami w ciągu ul. Gdańskiej od ul. Chodkiewicza do nowego osiedla – Leśnego. Linia ta przechodziła przez tory kolejowe na Artyleryjskiej, skąd na Leśne kursował wahadłowo jeden wóz. Reszta kończyła bieg przed przejazdem kolejowo-drogowym.
1956 Rozpoczęcie budowy nowej zajezdni tramwajowej przy ul. Toruńskiej.
1957 Otwarcie drugiego toru w ciągu ul. Focha.

Wydłużono linię w ciągu ul. Fordońskiej, od ul. Gajowej do ul. Polanka.

1959 Oddanie do użytku nowej zajezdni tramwajowej przy ul. Toruńskiej.
1960 Wypadek na Kapuściskach, tramwaj linii 8 zjeżdżając ze skarpy wbił się w autobus przewozów pracowniczych Zakładów Produkcji Elementów Budowlanych z Solca Kujawskiego. Zginęły dwie osoby, kilkanaście zostało ciężko rannych[5].
1963 Oddano do eksploatacji nowy most z torowiskiem na ul. Bernardyńskiej.
1966 Budowa pętli, przejścia podziemnego i trzech peronów tramwajowych przy dworcu PKP (wcześniej był tu trójkąt manewrowy).
1969 1 maja – Bydgoszcz Wschód otrzymuje połączenie z siecią tramwajową (budowa pętli przy Wyścigowej).

Zamknięcie linii tramwajowej na Starym Mieście (zawieszono linię 1).

1970 Wraz z oddaniem mostu Pomorskiego z rondami Toruńskim i Fordońskim, przerzucono kolejną tramwajową przeprawę przez Brdę.

Skierowanie linii 7 na trasę Glinki – Bałtycka.

1973 Uruchomienie torowiska na nowym węźle Grunwaldzkim w miejsce zasypanego fragmentu Starego Kanału Bydgoskiego.
1974 Modernizacja linii tramwajowej do Kapuścisk

Budowa linii tramwajowej w ciągu ul. Wojska Polskiego od węzła Szarych Szeregów do ul. Magnuszewskiej, gdzie skierowano linię 2 kursującą z Bielaw. Przebudowa torów na ul. Chodkiewicza, budowa pętli przy ul. Wybickiego (Bielawy).

Likwidacja torowiska na Lelewela i Jurasza. Dostawa kolejnych 10 wozów 803N.

Otwarcie zmodernizowanego Ronda Jagiellonów (wówczas XXX-lecia PRL) wraz z przejściami podziemnymi.

1975 Rozpoczęcie budowy trasy w ciągu ulicy Wojska Polskiego od pętli przy Magnuszewskiej do Ronda Kujawskiego oraz w ciągu ulicy Szubińskiej na osiedle Błonie (1978/79). Budowę zaczęto jako tor o prześwicie normalnym (istniały plany przekucia całej sieci miasta). Ostatecznie w 1984 roku oddano do użytku wyłącznie tory do Ronda Kujawskiego (gotowy tor przekuto na 1000 mm dzięki wcześniejszemu zastosowaniu podkładów drewnianych). Tory w ciągu ulicy Szubińskiej rozebrano (tu wcześniej zastosowano podkłady betonowe).
1984 Likwidacja torowiska na ul. Grunwaldzkiej na Okolu.

Otwarcie linii na ul. Wojska Polskiego od Magnuszewskiej do Karpackiej (Rondo Kujawskie).

1988 Obchody 100-lecia sieci tramwajowej w Bydgoszczy.
1989 Przebudowano tor pojedynczy na podwójny w ciągu ul. Gdańskiej oraz oddano do użytku nową pętlę w Leśnym Parku Kultury i Wypoczynku, gdzie skierowano linię nr 4.

Lata 1990 - 2009 edytuj

Lata Wydarzenia
1990 25 stycznia – z powodu zagrożenia wybuchem gazu zawieszono liniową komunikację tramwajową w ciągu ul. Dworcowej do Dworca PKP.
1992 31 stycznia – likwidacja nocnej komunikacji tramwajowej (linia 6N).
1996 1 lutego – uporządkowanie numeracji linii miejskich w związku z wprowadzeniem siedmiosegmentowych elektromechanicznych wyświetlaczy zewnętrznych.

Linia tramwajowa nr 10 otrzymuje nr 4. 3 lipca – obchody stulecia istnienia tramwaju elektrycznego w mieście.

1997 21 maja – ostatni przejazd tramwajów ulicą Dworcową (wycofanie wagonów z warsztatów przy ul. Zygmunta Augusta).
2000 28 sierpnia – W Bydgoszczy przy ul. Jagiellońskiej doszło do tragicznego wypadku. Naczepa samochodu ciężarowego uderzyła w tramwaj. Wagon tramwajowy (273) został w połowie z rozprutym jednym bokiem. Na ulice wyleciała część siedzeń, 2 osoby zginęły a kilka zostało rannych.
2001 19 stycznia – Na Rondzie Grunwaldzkim autobus 71 wjechał w tramwaj linii 3 (skład 330+331). 1 osoba zginęła a 20 zostało rannych.
2002 W wyniku zmniejszenia liczby pojazdów komunikacji miejskiej zostały wycofane z ruchu z przeznaczeniem do rezerwy 15 wagonów tramwajowych. Tramwaje ustawione zostały na bocznych torach w Zajezdni Tramwajowej.
2005 20 sierpnia – oficjalne otwarcie do ruchu po trwającym 1,5 roku remoncie mostu Pomorskiego i ronda Fordońskiego. W efekcie tory tramwajowe na całym odcinku między rondem Toruńskim i rondem Fordońskim zostały umieszczone symetrycznie między jezdniami.

wrzesień – remont torowiska w ciągu ulicy Fordońskiej między Gajową i Bałtycką.

2007 1 kwietnia – w związku z wprowadzeniem systemu przesiadkowego A+T, którym objęta została linia 3 (z częstotliwością co 7 minut), z odstawienia do służby powróciły wagony 259 i 260.

23 czerwca – początek remontu torowiska koło dworca PKS, oraz na Gdańskiej koło stadionu Zawiszy. wrzesień – skończono remont torowiska koło dworca PKS. Zbudowano m.in. nowe perony przystankowe. Remont miał związek z budową centrum handlowo-rozrywkowego Focus Park.

22 września – drzwi otwarte w zajezdni na Toruńskiej. Po mieście kursuje zabytkowy wagon N, na trasie LPKiW – Zajezdnia. listopad – początek gruntownego remontu torowiska na ul. Szpitalnej, pierwszy od 30 lat. grudzień – testy tramwaju 122N produkcji PESY dla Łodzi na bydgoskich torach.

2008 styczeń – strajk pracowników MZK.

18 lutego – wypadek składu (340–341) holowanego przez wagon techniczny, na skrzyżowaniu Perłowej i Toruńskiej. Trasa do zajezdni i na górne osiedla została odcięta od sieci. 2 osoby zostały ranne. W wyniku zdarzenia kursowały tylko wozy będące na liniach w niedzielę wieczorem (w większości solówki). Zostały one rozdysponowane na linie 1 i 3. 2 i 6 – trasy skrócone, reszta zawieszona. Ruch przywrócono w poniedziałek ok. godziny 15. 4 marca – pierwszy w Bydgoszczy w pełni niskopodłogowy tramwaj (Pesa 122N) rozpoczyna pracę w ruchu liniowym.

maj – oddane do użytku po remoncie zostaje torowisko na ul. Szpitalnej. 30 maja – obchody 120 rocznicy uruchomienia tramwaju konnego w Bydgoszczy. Do zajezdni dostarczony został drugi tramwaj niskopodłogowy Pesa 122N. wrzesień – Tramwaj nr 365 Pesa 122N reprezentuje Bydgoszcz i firmę Pesa Bydgoszcz S.A. na targach InnoTrans w Berlinie.

2009 1 maja – otwarcie odbudowanego prawoskrętu tramwajowego z ul. Gdańskiej w Focha, zlikwidowanego po zamknięciu linii przez Stare Miasto.

Lata 2010–2020 edytuj

Lata Wydarzenia
2010 październik – rozpoczęcie budowy linii tramwajowej do Dworca PKP.
2011 grudzień – zlikwidowanie linii nr 9.
2012 styczeń – zlikwidowanie w godzinach wieczornych kursów linii nr 1 (od września do kwietnia).

22 listopada – uroczyste otwarcie linii tramwajowej do dworca PKP. 24 listopada – zmiany w komunikacji tramwajowej, nowa linia nr 5 (Rycerska – Glinki), zmiana trasy linii nr 1 (WilczakLas Gdański), zmiana trasy linii nr 3 (Rycerska – Wyścigowa).

2013 2 marca – rozpoczęcie remontu torowiska w ciągu ul. Chodkiewicza (od ul. Gdańskiej do ul. Sułkowskiego).

3 czerwca – zakończenie remontu torowiska w ciągu ul. Gdańskiej na wysokości ul. Chodkiewicza i rozpoczęcie remontu torowiska w ciągu ul. Jagiellońskiej (od ul. Gdańskiej do Ronda Jagiellonów). 21 lipca – Uroczysta Parada Tramwajów z okazji 60 lat uruchomienia linii BRDA. 3 sierpnia – zakończenie remontu torowiska w ciągu ul. Jagiellońskiej (od ul. Gdańskiej do Ronda Jagiellonów) i rozpoczęcie remontu torowiska na ul. Bernardyńskiej (wymiana rozjazdów na Rondzie Jagiellonów), w rejonie pętli Babia Wieś oraz na ul. Wojska Polskiego w rejonie skrzyżowania ulicy Wojska Polskiego a Magnuszewskiej. 21 września – wstrzymanie ruchu tramwajów linii nr 6 na odcinku Stomil – Łęgnowo (prace torowo-sieciowe).

22 września – 125-lecie komunikacji miejskiej. 1 października – otwarcie torowiska na ul. Chodkiewicza po remoncie[6].

19 października – przywrócenie ruchu przez Babią Wieś oraz do Ronda Kujawskiego[7]. 22 października – została podpisana umowa na budowę linii do Fordonu[8]

2014 7 sierpnia – podpisano umowę na zakup taboru tramwajowego dla miasta w ramach realizowanego projektu: „Budowa linii tramwajowej do dzielnicy Fordon 12 szt.[9]

1 września – zamknięcie ul. Gdańskiej (na odcinku Chodkiewicza – Kamienna)

2015 24 października – zamknięcie ul. Chodkiewicza (remont torowiska - II etap).[10]

12 listopada – pierwsze testy nowego torowiska do Fordonu

1 grudnia – strajk na terenie miasta, nie wyruszyły tramwaje ani autobusy. Strajk trwał do godz. 14:00.[11]

2016 16 stycznia – uruchomienie linii tramwajowej do Fordonu oraz nowej zajezdni tramwajowej Łoskoń (wraz z pętlą tramwajową)

17 grudnia – uruchomienie linii tramwajowej na Bielawy ul. Chodkiewicza (po remoncie)[12]

2017 10 kwietnia – wypadek tramwaju z autokarem na ul. Jagiellońskiej a Ogińskiego (15 osób rannych)

6 maja – remont torowiska na Babiej Wsi[13]

30 czerwca – zakończenie remontu na Babiej Wsi

2018 7 kwietnia – rozpoczęcie realizacji inwestycji związanej z przebudową torowiska tramwajowego na ulicy Wojska Polskiego na odcinku od węzła Szarych Szeregów do pętli Kapuściska[14].

26 kwietnia – zderzenie dwóch tramwajów na ul.Fordońskiej[15]. 29 listopada – podpisanie umowy z konsorcjum firm PBDI, Gotowoski i Tor-Krak na rozbudowę ulicy Kujawskiej wraz z budową torowiska tramwajowego[16].

2019 12 grudnia – powrót tramwajów na górny taras (Kapuściska, Glinki i Wyżyny)[17].

Po 2020 roku edytuj

Lata Wydarzenia
2020 6 grudnia – oddanie do użytku nowej trasy tramwajowej na ulicy Kujawskiej.
2021 13 września – rozpoczęcie budowy trasy tramwajowej łączącej ulice Toruńską z Fordońską[18].
2022 8 stycznia – rozpoczęcie remontu torowiska na ulicy Perłowej[19].

Statystyka edytuj

Liczba dziennych linii tramwajowych w Bydgoszczy na przestrzeni lat
Rodzaj transportu 1888 1892 1900 1920 1936 1945 1947 1953 1974 1991 2012 2014 2016 2020 2022 2023
Tramwaj 1 2 3 3 4 3 4 9 10 8 7 8 10 11 10 11

Układ linii edytuj

1921 edytuj

1967 edytuj

1975 edytuj

  • 1 – Dworzec Bydgoszcz Główna – Dworcowa – Al. 1 Maja – Jagiellońska – R. XXX-lecia – Jagiellońska – R. Fordońskie – Fordońska – Bydgoszcz Wschód
  • 2 – Bielawy – Chodkiewicza – Al. 1 Maja – Jagiellońska – R. XXX-lecia – Bernardyńska – R. Kujawskie – Babia Wieś – Marynarska – R. Toruńskie – Toruńska – Spokojna – Bełzy – Al. Ludowego Wojska Polskiego – R. 1 Armii W.P. – Wyżyny
  • 3 – Wilczak – Nakielska – R. Grunwaldzkie – Czerwonej Armii – Pl. Zjednoczenia – Jagiellońska – R. XXX-lecia – Jagiellońska – R. Fordońskie – Fordońska – Bydgoszcz Wschód
  • 4 – Dworzec Bydgoszcz Główna – Dworcowa – Al. 1 Maja – Chodkiewicza – Bielawy
  • 5 – Babia Wieś – R. Kujawskie – Bernardyńska – R. XXX-lecia – Jagiellońska – Pl. Zjednoczenia – Czerwonej Armii – R. Grunwaldzkie – Grunwaldzka – Wrocławska
  • 6 – Łęgnowo – Hutnicza – Spadzista – Toruńska – R. Toruńskie – Marynarska – Babia Wieś – R. Kujawskie – Bernardyńska – R. XXX-lecia – Jagiellońska – Al. 1 Maja – Stadion Zawisza
  • 7 – Glinki – Szpitalna – Bełzy – Spokojna – Toruńska – R. Toruńskie – Szeroka – R. Fordońskie – Fordońska – Bydgoszcz Wschód
  • 8 – Dworzec Bydgoszcz Główna – Dworcowa – Al. 1 Maja – Jagiellońska – R. XXX-lecia – Jagiellońska – R. Fordońskie – Szeroka – R. Toruńskie – Toruńska – Spokojna – Bełzy – Al. Ludowego Wojska PolskiegoOsiedle Kapuściska
  • 10 – Glinki – Szpitalna – Bełzy – Spokojna – Toruńska – R. Fordońskie – Jagiellońska – R. XXX-lecia – Jagiellońska – Al. 1 Maja – Stadion Zawisza[23]

Zmiany nazw ulic edytuj

  • Al. 1 Maja – Gdańska
  • Pl. Zjednoczenia – Pl. Teatralny
  • Czerwonej Armii – Marszałka Focha
  • Gen. K. Świerczewskiego – Świętej Trójcy
  • Jana Olszewskiego – Ks. A. Kordeckiego
  • rondo Kujawskie – rondo Bernardyńskie
  • Szeroka – Kardynała Wyszyńskiego
  • Al. Ludowego Wojska Polskiego – Wojska Polskiego
  • Marynarska – Nie istnieje
  • rondo XXX-lecia – rondo Jagiellonów[24]

Pętle edytuj

 
Pętla Bielawy
 
Pętla „Glinki” w Bydgoszczy

Eksploatowane liniowo edytuj

Lp. Nazwa Schemat Rok otwarcia Liczba torów Inna infrastruktura Linie
1. Bielawy   1974 2 4, 6, 11
2. Glinki 1953 2 4, 9
3. Kapuściska   1953 3 2,7,8
4. Las Gdański P+R   1989 2 Żeberko 1, 2, 10
5. Łęgnowo   1953 2 Żeberko 6
6. Łoskoń   2016 2 3, 5
7. Niepodległości   2016 2 7, 10
8. Rycerska   2012 2 5, 8, 9
9. Wilczak   1950? 1 Żeberko 1, 3

Nieużywane liniowo edytuj

Lp. Nazwa Schemat Rok otwarcia Rok zamknięcia Liczba torów Inna infrastruktura Linie w dniu zamknięcia
1. Babia Wieś[a]   1953 1991 3 5
2. Bałtycka   1969 1971 2 7
3. Przylesie   [b] [b] 3 n/a
4. Stomil   1962?[c] 1 9
5. Wyścigowa (dawniej Bydgoszcz Wschód)   1969, 2016 3 Bocznica 3, 7
6. Wyżyny 2020 2022 2 11

Zlikwidowane edytuj

Lp. Nazwa Rok otwarcia Rok zlikwidowania Liczba torów Inna infrastruktura Linie
1. Dworzec PKP[d] 1966 1990 3 1, 2, 4, 8
2. Rondo Kujawskie[e]

(dawniej Karpacka)

1984 2019 1 2, 9

Węzły przesiadkowe edytuj

Istniejące edytuj

Zdjęcie Nazwa Charakterystyka Rok otwarcia Komunikacja tramwajowa Komunikacja autobusowa
  Rondo Jagiellonów Główny przesiadkowy węzeł tramwajowy w Bydgoszczy, o największym natężeniu ruchu w mieście. Przystanki są połączone tunelem podziemnym. 1974 2, 3, 4, 5, 6, 8, 9, 10, 11 31N, 32N, 33N, 34N, 35N, 36N, 51, 52, 55, 58, 59, 60, 61, 64, 99
  Szarych Szeregów W tym miejscu następuje rozwidlenie linii tramwajowych na osiedla tzw. Górnego Tarasu. Od strony północnej, i zachodniej funkcjonują trzy perony, zaś od strony południowej dwa perony. Przed przebudową w 2019 było ich cztery, lecz tylko od północy. 1974 2, 4, 7, 8, 9, 11 31N, 53
  Kładka Węzeł przesiadkowy autobusowo-tramwajowy na osiedlu Wyżyny. Przystanki są połączone kładką przebiegającą nad torowiskiem i aleją Wojska Polskiego. 1974 2, 9, 11 31N, 53, 56, 68
  Dworzec Główny Przystanki tramwajowe i autobusowe są połączone tunelem podziemnym wraz z kolejowym dworcem głównym. Do 1990 znajdowała się tu pętla tramwajowa, na wschód od obecnych przystanków tramwajowych. 2012 (1966) 5, 8, 9 31N, 33N, 54, 57, 67, 71, 77, 79, 80
  Bydgoszcz Wschód Węzeł przesiadkowy integruje sieć tramwajową z koleją w ramach projektu BiT-City. Przy okazji budowy linii tramwajowej do dzielnicy Fordon zmieniono lokalizację stacji kolejowej Bydgoszcz Wschód tak, by znalazła się dokładnie pod biegnącą nad nią estakadą nową trasą tramwajową. Przystanki są zasłonięte przez szklano-stalową tubę. 2016 3, 5, 7, 10 31N, 32N, 33N, 64, 65, 69, 73, 74, 83, 89
  Bajka Węzeł przesiadkowy autobusowo-tramwajowy na osiedlu Bajka. Przy budowie węzła wykorzystano istniejący wcześniej wiadukt nad ulicą Andersa i dodano doń schody oraz windy. 2016 3, 5, 7, 10 31N, 74, 81, 82

Zobacz też edytuj

Uwagi edytuj

  1. Pętla Babia Wieś nie jest eksploatowana w sensie liniowego zawracania tramwajów, w normalnej eksploatacji jednak jest użytkowana przez linię 6. Tramwaje przejeżdżają przez pętlę skrajnym torem, przy którym znajduje się przystanek dla tramwajów jadących w kierunku Ronda Toruńskiego.
  2. a b Oficjalnie otwarta w 2016 roku jako część trasy do Fordonu, jednak nigdy nie wykorzystana w ruchu liniowym.
  3. Działała w latach 1962?-1991, 2010-2011 i 2016-2020.
  4. Pętla przy Dworcu PKP została zamknięta razem z trasą wzdłuż ulicy Dworcowej 25 stycznia 1990 roku z powodu zagrożenia wybuchem gazu. Od roku 1997 pętla była odcięta od reszty sieci, a obecnie, w związku z przeprowadzonymi w ostatnich latach remontami drogowymi, znaczna jej część uległa likwidacji. Po odbudowie tej linii tramwaje w rejonie Dworca Głównego kończą trasę na nowej pętli Rycerska.
  5. Pętla przy Rondzie Kujawskim została zamknięta wraz z linią tramwajową do niej prowadzącą wzdłuż ulicy Wojska Polskiego wskutek rozpoczęcia remontu na węźle Szarych Szeregów 14 lipca 2018 roku. Pętla uległa likwidacji wiosną 2019 roku w związku z pracami budowlanymi wzdłuż ulicy Kujawskiej i na Rondzie Kujawskim.

Przypisy edytuj

  1. Budowa torowiska na ul. Perłowej – ZMIANY W FUKCJONOWANIU KOMUNIKACJI [online], zdmikp.bydgoszcz.pl [dostęp 2022-12-17].
  2. Budowa torowiska na ul. Perłowej – ZMIANY W FUKCJONOWANIU KOMUNIKACJI [online], zdmikp.bydgoszcz.pl [dostęp 2022-12-17].
  3. Stanisław Sitarek, Bydgoszcz, [w:] Tramwaje w Polsce, Księży Młyn, 2013, ISBN 978-83-7729-215-0.
  4. Nowym torowiskiem do Łęgnowa.
  5. Maciej Jasiński „55 lat temu tramwaj zjechał ze skarpy i wbił się w ciężarówkę”. Gazeta Wyborcza, 2015-05-04. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-05-04)].
  6. Zmiany w funkcjonowaniu komunikacji miejskiej od 01.10.2013 r. [online], zdmikp.bydgoszcz.pl [dostęp 2017-11-27] [zarchiwizowane z adresu 2016-08-06] (pol.).
  7. Przywrócenie ruchu tramwajów przez Babią Wieś oraz do r. Kujawskiego od 19.10.2013 r. [online], zdmikp.bydgoszcz.pl [dostęp 2017-11-27] [zarchiwizowane z adresu 2016-08-06] (pol.).
  8. W dwa lata szyny do Fordonu. Byle pogoda dopisała.... [dostęp 2014-12-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-05)].
  9. Nowe tramwaje dla Bydgoszczy.
  10. ZDMiKP Remont Chodkiewicza.
  11. Gazeta Pomorska l.
  12. ZDMiKP.
  13. ZDMiKP.
  14. Krzysztof Kosiedowski, UWAGA zmiany w komunikacji tramwajowej na Wojska Polskiego [online], zdmikp.bydgoszcz.pl [dostęp 2018-04-12] (pol.).
  15. Zderzenie tramwajów na Fordońskiej. Dojazd do Fordonu jest utrudniony | Metropolia Bydgoska [online], metropoliabydgoska.pl [dostęp 2019-10-17] (pol.).
  16. Bydgoszcz: Rozbudowa Kujawskiej. Umowa podpisana, czas na budowę [online] [dostęp 2018-11-29] (pol.).
  17. Tramwaje wracają na rozbudowany węzeł Szarych Szeregów [online], www.zdmikp.bydgoszcz.pl [dostęp 2019-12-21].
  18. Rusza budowa mostów nad Brdą. Już w ten weekend duże zmiany w organizacji ruchu. [online], www.zdmikp.bydgoszcz.pl [dostęp 2021-09-07].
  19. Agnieszka Kasperek, Przebudowa torowiska na ul. Perłowej w Bydgoszczy. Zmiany w komunikacji miejskiej [online], Bydgoszcz Nasze Miasto, 6 stycznia 2022 [dostęp 2022-02-09] (pol.).
  20. Stanisław Sitarek, Dariusz Walczak Bydgoskie tramwaje w latach 1888-2012, Eurosprinter Rybnik 2012, strona 31.
  21. Plan Bydgoszczy, PPWK Warszawa 1967
  22. Stanisław Sitarek, Dariusz Walczak Bydgoskie tramwaje w latach 1888-2012, Eurosprinter Rybnik 2012, strona 244-250.
  23. Plan Bydgoszczy, PPWK Warszawa 1975
  24. Magdalena Czachorowska, Maria Czaplicka-Jedlikowska Słownik toponimów miejskich Bydgoszczy, Bydgoskie Tow. Naukowe, Bydgoszcz 2008

Linki zewnętrzne edytuj