Logistyka odzysku
Logistyka odzysku[1] – proces planowania, wdrożenia i kontrolowania skutecznego i efektywnego ekonomicznie przepływu surowców, półproduktów i produktów gotowych wraz z powiązanymi z tymi przepływami informacjami od miejsca konsumpcji do miejsc pochodzenia w celu odzyskania wartości bądź właściwego zagospodarowania[2].
W literaturze spotyka się również inne definicje logistyki odzysku, określające ją, jako przepływ dóbr od konsumenta do producenta w kanale dystrybucji[3] bądź jako określenie odnoszące się do roli logistyki w recyklingu, deponowaniu odpadów oraz gospodarowaniu odpadami niebezpiecznymi; w szerszej perspektywie zawierające kwestie dotyczące aktywności logistycznych związanych z redukcją u źródła, recyklingiem, substytucją, ponownym użyciem materiałów oraz składowaniem[4].
Logistyka odzysku bywa także określana jako proces planowania, wdrożenia i kontrolowania skutecznego i efektywnego ekonomicznie przepływu surowców wtórnych wewnątrz łańcucha dostaw i związanej z tymi surowcami informacji w kierunku przeciwnym do kierunku przepływów w tradycyjnym łańcuchu dostaw w celu odzyskania wartości bądź właściwego zagospodarowania[5].
Definicja Fleischmann’a jest najpełniejszą definicją, określającą istotę logistyki odzysku. W gestii logistyki odzysku pozostaje obsługa powrotu towarów związana z uszkodzeniami, sezonowością produktów, odsprzedażą, różnego rodzaju zwrotami od klientów, niwelowaniem nadwyżki magazynowej, gospodarką odpadami.
Realizowanie w praktyce procesów logistyki odzysku wymaga zmian w infrastrukturze materialno-technicznej sieci dostaw oraz prac nad rozwojem teorii zarządzania sieciami dostaw w ramach tzw. zamkniętej pętli (ang. Closed Loop Supply Chain) lub inaczej nazywane „gospodarowanie w obiegu” lub z ang. cradle to cradle („od kołyski po grób”). Jest to o tyle istotne, że sieć dostaw funkcjonująca w tradycyjny sposób jest nieprzystosowana do tego, by odpowiednio szybko i w sprawny sposób sprostać obecnym oczekiwaniom i potrzebom konsumentów w zakresie odzysku.[6]
Przedmiotem procesu odzysku (w tym recyklingu) w ramach sieci dostaw mogą być dwa rodzaje elementów:
- produkty (uszkodzone bądź nieuszkodzone, np.: zwroty w ramach gwarancji, produkty wycofane ze sprzedaży, przeznaczone do utylizacji, nadwyżki marketingowe, obsolety, pozostałości promocji, uszkodzone w transporcie, sezonowe),
- opakowania (zwrotne i jednorazowe).
Systematykę źródeł i rodzajów przepływów w sieci dostaw, związanych z odzyskiem, prezentuje poniższa tabela.
| Pomiędzy partnerami sieci dostaw: | Od konsumentów: | |
|---|---|---|
| Dotyczące produktów: | - Zwroty związane z wyrównywaniem stanów magazynowych - Zwroty marketingowe - Wycofywanie produktów ze sprzedaży - Wycofywanie produktów sezonowych - Produkty uszkodzone w transporcie - Obsolety |
- Uszkodzone/niechciane - Zwroty gwarancyjne - Wycofane ze sprzedaży - Wymagające zebrania i utylizacji |
| Dotyczące opakowań: | - Zwrotne - Wielokrotnego użytku - Wymagające zebrania i utylizacji |
- Odzysk - Recykling - Wymagające zebrania i utylizacji |
Przypisy edytuj
- ↑ Katarzyna Michniewska: Nowe trendy w logistyce: logistyka odzysku, a ekologistyka. „Logistyka”. 1. ILiM, 2006.
- ↑ D.S. Rogers, R.S. Tibben-Lembke: Going backwards: Reverse Logistics Trends and Practices, Reverse Logistics Executive Council. Nevada: 1998.
- ↑ Pohlen T. L., Farris II M., Reverse logistics in plastics recycling, International Journal of Physical Distribution & Logistics Management, 1992
- ↑ Stock J. R., Reverse Logistics, Council of Logistics Management, Oak Brook, IL, 1992
- ↑ Fleischmann M., Quantitative Models for Reverse Logistics, Springer, Berlin 2001
- ↑ Katarzyna Michniewska, Logistyka odzysku w opakowalnictwie, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2013.
Bibliografia edytuj
- Rogers D. S., Tibben-Lembke R. S., Going Backwards: Reverse Logistics Trends and Practices, Reverse Logistics Executive Council, Nevada 1998