Wikipedia

Lubań (województwo dolnośląskie)

miasto i gmina w województwie dolnośląskim

Lubań (głuż. Lubań, niem. Lauban) – miasto w województwie dolnośląskim, w powiecie lubańskim. Położony na Pogórzu Izerskim, nad rzeką Kwisą.

Lubań
— miasto i gmina —
Ilustracja
Rynek z ratuszem, Wieżą Kramarską i rekonstrukcją sukiennic
Herb Flaga
Herb Lubania Flaga
Państwo  Polska
Województwo  dolnośląskie
Powiat lubański
Prawa miejskie 1225
Burmistrz Arkadiusz Słowiński
Powierzchnia 16,12 km²
Wysokość ok. 212 m n.p.m.
Populacja (30.06.2017)
• liczba ludności
• gęstość
21 345
1324,1 os./km²
Strefa numeracyjna (+48) 75
Kod pocztowy 59-800 do 59-801
Tablice rejestracyjne DLB
Położenie na mapie powiatu lubańskiego
Mapa lokalizacyjna powiatu lubańskiego
Lubań
Lubań
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Lubań
Lubań
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa lokalizacyjna województwa dolnośląskiego
Lubań
Lubań
Ziemia51°07′05″N 15°17′21″E/51,118056 15,289167
TERC (TERYT) 0210011
SIMC 0936150
Urząd miejski
ul. 7 Dywizji 14
59-800 Lubań
Commons Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
BIP
Widok miasta z XVIII wieku

Historycznie leży w polskiej części Łużyc Górnych, w latach 1975–1998 miasto należało do województwa jeleniogórskiego.

W 2017 roku miasto liczyło 21 345 mieszkańców[1].

Lubań leży na międzynarodowym szlaku pątniczym – Drodze św. Jakuba. Zbiegają się w nim trzy jego odcinki: Dolnośląska Droga św. Jakuba, Via Regia oraz Sudecka Droga św. Jakuba.

PołożenieEdytuj

 
Widok w stronę Kamiennej Góry z Baszty Brackiej
 
Widok z Baszty Brackiej w kierunku ratusza

Miasto położone jest ok. 45 km na południowym zachodzie od Jeleniej Góry i 25 km na wsch. od Zgorzelca. (51°07′00″N 15°18′00″E/51,116667 15,300000)

Powierzchnia miasta wynosi 16,12 km²[2], stanowiąc 3,76% powierzchni powiatu. (1 stycznia 2011 r.)

Użytki rolne wynoszą 48%, a użytki leśne 3% (2002)[3].

NazwaEdytuj

Pierwotną nazwą miejscowości była serbołużycka nazwa Luban[4]. Po podbiciu w średniowieczu Słowian połabskich z plemion Serbów łużyckich nazwa została później zgermanizowana na Lauban – ta wersja pojawia się po raz pierwszy w XV w[5]. W XIX wieku można było w polskich źródłach spotkać nazwy: Lubiany, Lubiana, Lubań i Lubin[5]. Po II wojnie światowej polska administracja nadała miejscowości polską nazwę Lubań[6], nawiązującą do wcześniejszej nazwy łużyckiej.

Etymologia nie jest pewna, jednak przyjmuje się, że nazwa najprawdopodobniej pochodzi od imienia założyciela – Luban[5].

HistoriaEdytuj

ZabytkiEdytuj

 
Ratusz Miejski w Lubaniu
 
Mury obronne, XIV w.
 
Baszta Bracka z 1318 r.
 
Kościół ewangelicki Marii Panny, poł. XIV–XIX w.

Według rejestru Narodowego Instytutu Dziedzictwa na listę zabytków wpisane są obiekty[14]:

  • obszar starego miasta
  • kościół parafialny pw. Trójcy Świętej, ul. Szymanowskiego 1, neogotycki z lat 1857–1861 wg projektu Alexisa Langera.
  • Zabytkowy szpital przedwojenny przy ulicy Zawidowskiej obecnie mała część budynku została przebudowana na mieszkania
  • kościół ewangelicki Marii Panny, al. Kombatantów, z drugiej poł. XIV–XIX w.
  • kościół ewangelicki pw. Świętego Krzyża, pl.Okrzei (obecnie nie istnieje).
  • wieża Trynitarska (dzwonnica dawnego kościoła pw. Świętej Trójcy), pl. Lompy, z 1320 r. – pierwszej poł. XIV, XIX w., pozostałość rozebranego w XIX wieku kościoła pw. Świętej Trójcy
  • cmentarz ewangelicki, obecnie komunalny, ul. Wrocławska
  • Wystawa SCHRON

Unikalne muzeum poświęcone bitwie o Lubań w 1945 r.

  • cmentarz rzym.-kat., obecnie nieczynny, z poł. XIX w.
  • park miejski, ul. Kombatantów, z pocz. XIX w
  • mury miejskie z 1318 r., zbudowane z kamienia bazaltowego z okolicznych kamieniołomów; pierwotnie otoczone fosą; w podwójnym pierścieniu murów znajdowały się cztery główne bramy miejskie: Nowogrodziecka, Mikołajska, Bracka i Zgorzelecka; obecnie pozostałości – fragmenty wzdłuż ul. Podwale:
    • wieża obronna – baszta Bracka, obok kościoła Świętego Krzyża, z 1318 r. – XIV w., część rozebranej w XIX wieku Bramy Brackiej
  • wieża „Kramarska” (d. ratuszowa), z XIV w., pozostałość XIV-wiecznego ratusza
  • ratusz zbudowany w 1554 r. – XVI w. w stylu renesansowym; obecnie mieści Salę Rajców Miejskich, Muzeum Regionalne (d. Muzeum Osadnictwa Wojskowego), Urząd Stanu Cywilnego oraz Miejską Bibliotekę Publiczną
  • dom, ul. 7 Dywizji 12, z k. XIX w.
  • willa, obecnie szkoła, ul. Górna 1, z XIX w./XX w.
  • dom, dawniej rozlewnia wód, ul. Grunwaldzka 11, z XVI w., 1760 r. XIX w.
  • budynki dawnej cegielni Augustina, ul. Izerska 7, z drugiej poł. XIX–XX w.:
    • budynek administracyjny
    • budynek produkcyjny, obecnie magazyn
  • zespół willowy, ul. Kombatantów 2 i 2a, z pierwszej poł. XIX w., 1874 r.:
    • willa
    • stajnia z wozownią
    • park
    • ogrodzenie z bramą
  • willa z parkiem, ul. Kombatantów 11, z czwartej ćw. XIX w.
  • budynek z XVIII/XIX w. przy ul. Lompy 1 (dawne gimnazjum)
  • sąd, pl. 3 Maja 12, z 1899 r.
  • magazyn „Dom Solny” lub Dom Zbożowy, ul. Podwale 4, z 1539 r., 1689 r., XIX w., budynek zbudowany z kamienia bazaltowego ufundowany przez Radę Miejską spełniał swoje funkcje do XIX wieku, później służył jako więzienie miejskie
  • dom, ul. Spółdzielcza 17, z drugiej poł. XVIII w., XIX w., XX w.
  • dom „Pod Okrętem”, ul. Stara 1, z 1715 r. – XVIII w., rodzinny dom kupieckiej rodziny Kirchoffów (obecnie siedziba Urzędu Skarbowego).
  • dom, ul. Tkacka 27, z ok. 1900 r.
  • zespół domu, ul. Warszawska 2, z k. XIX w.:
    • dom
    • budynek gospodarczy
    • ogród
  • dom, ul. Wąska 6, z XVIII w., druga poł. XIX w.
  • obiekty po byłych Królewskich Zakładach Kolei Górskiej (ZNTK Lubań), ul. Gazowa – wpisane do rejestru zabytków, wraz z obiektem parowozowni wachlarzowej. Jeden z największych tego typu zachowanych obiektów w Polsce i Europie.

Lubań – Uniegoszcz

  • kościół par. pw. Narodzenia NMP, ul. Różana, z XVI–XVIII w.
  • dom, ul. Jeleniogórska 18

inne zabytki:

 
widok z Wieży Brackiej w Lubaniu
 
Słup pocztowy z XVIII wieku z herbem Polski (rekonstrukcja 2005 rok).

Podział administracyjnyEdytuj

CentrumEdytuj

  • Stare Miasto
  • Śródmieście (Przedmieścia Brackie, Mikołajskie, Zgorzeleckie)

OsiedlaEdytuj

  • Osiedle Piastów
  • Osiedle Waryńskiego
  • Osiedle Zodiak
  • Osiedle Fabryczna
  • Osiedle Kolejowa

DzielniceEdytuj

PolitykaEdytuj

MiastoEdytuj

Wybory na burmistrza miasta i radę miasta od 2002 roku.

Kadencje burmistrza miasta LubańEdytuj

Imię i Nazwisko od do Przynależność polityczna Uwagi/linki
Zdzisław Bykowski 1989 1990
Janusz Skowroński 1990 1993 bezpartyjny
Jerzy Zieliński luty 1993 listopad 1998 bezpartyjny o sobie[15]
Konrad Rowiński 1998 2010 Platforma Obywatelska
Arkadiusz Słowiński 2010 trwa

Rada miastaEdytuj

Ugrupowanie Kadencja 2002-2006[16] Kadencja 2006-2010[17] Kadencja 2010-2014[18] Kadencja 2014-2018[19] Kadencja 2018-2023[20]
Obywatelski Komitet Wyborców Lubań 2002 11 – – – -
Katolickie Rodziny „Razem” w Lubaniu 10 4 3 - -
Platforma Obywatelska 8 8 8 5 (KWW Konrada Rowińskiego) -
Sojusz Lewicy Demokratycznej 3 (SLD-UP) 4 (LiD) 4 2 -
Samoobrona Rzeczpospolitej Polskiej 2 – – - -
Obywatelski Komitet Wyborców LUBAŃ 2006 – 5 – – -
Obywatelski Komitet Wyborców LUBAŃ 2010 – – 5 – -
Prawo i Sprawiedliwość – – 1 - -
Obywatelski Komitet Wyborców LUBAŃ 2014 Razem – – – 11 -
KWW Nowy Lubań - - - 2 -
KWW Tomasza Korcza - - - 1 -
Obywatelski Komitet Wyborców LUBAŃ 2018 Razem - - - - 12
Łączy nas Lubań - - - - 9

Posłowie i SenatorowieEdytuj

PosłowieEdytuj

Osobny artykuł: Okręg wyborczy nr 1 do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.

SenatorEdytuj

Inni politycyEdytuj

TransportEdytuj

DrogiEdytuj

Lubań położony jest 11 km na południe od Autostrady A4 (E40) (dojazd 296).

Droga Trasa Ulice
30 94 Zgorzelec – Lubań – Gryfów Śląski – Jelenia Góra 3 E65 Papieża Jana Pawła II – Rybacka – Warszawska – Jeleniogórska
296 283 Kożuchów – Żagań – Iłowa – Ruszów – Węgliniec – Lubań 30 –
357 355 – Sulików – Lubań – Nowogrodziec – Osiecznica 350 Zawidowska – Armii Krajowej – Bankowa – Podwale – Wrocławska
393 357 Lubań – Kościelnik – Leśna 358 Plac 3 Maja – 7 Dywizji – Tadeusza Kościuszki – Leśna

Linie kolejoweEdytuj

Osobny artykuł: Lubań Śląski.
 
Obiekt zabytkowego dworca Lubań
  • 279: Węgliniec – Lubań
  • 274: Jelenia Góra – Lubań – Zgorzelec (Linia Lubań – Zgorzelec reaktywowana dla ruchu pasażerskiego w grudniu 2011)
  • 337: Lubań – Leśna (linia towarowa).

Komunikacja autobusowaEdytuj

W maju 2016 r. stary dworzec autobusowy został wyburzony[21], w jego miejsce wybudowano Galerię „Inbag”[22] – obiekt handlowo-usługowy, posiadający infrastrukturę dworca autobusowego[23][24][25].

PrzewoźnicyEdytuj

  • PKS Kamienna Góra[26]
  • PKS „Voyager” Lubań[27]
  • Bieleccy[28]
  • Busiki S.C.[29]

Komunikacja miejskaEdytuj

Pierwsze plany wprowadzenia komunikacji miejskiej w Lubaniu powstały w latach siedemdziesiątych XX wieku[30], jednak pierwsze autobusy wyjechały na ulice miasta w czerwcu 1989. Były to (i nadal są) zwykłe pojazdy PKS, nieprzystosowane do kursowania w mieście (m.in. brak pneumatycznie otwieranych drzwi). Spółka PKS Voyager, która przejęła transport miejski w Lubaniu po upadku Pekaes Lubań, planuje wprowadzenie pojazdów przystosowanych do transportu miejskiego[30].

Od roku 2011 funkcjonują cztery linie komunikacji miejskiej[31].

MediaEdytuj

PortaleEdytuj

  • eluban.pl[32]
  • Przegląd Lubański www.lubanski.eu
  • Telewizja Lubań www.tvluban.pl

PrasaEdytuj

  • Ziemia Lubańska

Radio i telewizjaEdytuj

Radio
Stacja Nadawca MHz Nadajnik Uwagi
Polskie Radio Program 1 Polskie Radio 99.0 Lubań
Polskie Radio Program 2 Polskie Radio 93.2 Świeradów Zdrój
Polskie Radio Program 3 Polskie Radio 91.5 Lubań
Polskie Radio 24 Polskie Radio 90.6 Świeradów Zdrój
RMF FM Grupa RMF 93.8 Lubań
Radio Zet Eurozet 89.4 Lubań
Radio Złote Przeboje Grupa Radiowa Agory 106.2 Jelenia Góra Słaby zasięg
Radio Plus Legnica Grupa Radiowa Time 102.8 Świeradów Zdrój
Muzyczne Radio 106.7 Świeradów Zdrój
Radio Maryja Warszawska Prowincja Redemptorystów 95.2 Świeradów Zdrój
[33]

Uwzględniono Polskie stacje radiowe. Istnieją także stacje internetowe: Radio Lubań[34] i Radio-Sawanna[35]

Naziemna Telewizja Cyfrowa
MUX Częstlotliwość Kanał Nadajnik
MUX I 546 MHz 30 Jelenia Góra
MUX II 586 MHz 35 Jelenia Góra
MUX III 698 MHz 49 Lubań, Jelenia Góra

Lubań w kadrzeEdytuj

Produkcje filmowe na terenie miasta:

  • Film promocyjny miasta Lubań[36]
  • Materiał TVP Wrocław pt. „Miasteczko jak ze snu”[37]
  • Programy historyczne „Echa Przeszłości”; odc. 18 „Zbrodniarze – Lubań”[38]; odc. 45 „Lubań „45” (wrzesień 2012)[38]; „Kamienna Góra w Lubaniu” (październik 2014)[39]

SzkolnictwoEdytuj

 
Tarcza szkolna ZSZ PKP w Lubaniu

Żłobki, przedszkola, szkoły podstawowe i szkoły ponadgimnazjalne w Lubaniu:

Szkolnictwo
Szkoła Adres Położenie Rok otwarcia Szkoły Uwagi
Żłobek Bąbelkowo[40] ul. Mickiewicza 1c Koło Starostwa Powiatowego tam też przedszkole
Przedszkole Niepubliczne nr 1[41] ul. Słoneczna 2 na górce od J.Dąbrowskiego
Przedszkole Publiczne nr 1[42] ul. Mickiewicza 1b Skrzyżowanie A. Mickiewicza i J.Dąbrowskiego
Przedszkole Publiczne nr 3[43] ul. Różana 1 obok MOSiR
Przedszkole Publiczne nr 5[44] ul. Mieszka II 1 Osiedle „Piast”
Przedszkole Językowe „Akademia Malucha”[45] ul. Armii Krajowej 9 Naprzeciw Szkoły podstawowej nr 1 01.09.2011 Dawniej Młodzieżowy Dom Kultury
Szkoła Podstawowa nr 1 im. Tadeusza Kościuszki z oddziałami gimnazjum[46] ul. Mickiewicza 1

ul. Mickiewicza 2

Niedaleko Przedsiębiorstwa wod.-kan. 03.09.1945 Pierwsza Szkoła w Lubaniu, oddziały gimnazjalne w części dawnego gim 2
Szkoła Podstawowa nr 2 im. Europejskich Dróg Świętego Jakuba z oddziałami gimnazjum[47] ul. Dolna 8

ul. Rybacka 16(oddziały gimnazjalne)

Okolice Kościoła oraz MOSiR Oddziały gimnazjalne w budynku dawnego gim 3
Szkoła Podstawowa nr 3 im. Jana Pawła II z oddziałami gimnazjum[48] ul. Górna 1

ul. Skalnicza 3 (oddziały gimnazjalne)

Pod Kamienną Górą oraz Księginki Oddziały gimnazjalne w budynku dawnego gimnazjum nr 1
Szkoła Podstawowa nr 4 im. Kawalerów Orderu Uśmiechu[49] ul. Kopernika 15 Blisko sklepów i ZSP im. KZL 01.09.1960 Dawniej SP nr 5
Prywatna Szkoła Podstawowa nr 5 ul. Zgorzelecka
Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych im. Adama Mickiewicza[50] ul. W. Łokietka 2 Osiedle „Piast” LO 10.09.1945,

ZSE 01.01.1950,
ZSP 01.09.2003

Wchodzący w skład ZSP nr 1
Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych im. Kombatantów Ziemi Lubańskiej[51] ul. Kopernika 31 Obok SP nr 4 1946
Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2[52] ul. Leśna 8 Za budynkami ul. Tadeusza Kościuszki 01.09.1962
Szkoła muzyczna I stopnia im. Oskara Kolberga[53] al. Kombatantów 11 Park Kamienna Góra luty 1992

GospodarkaEdytuj

W Lubaniu znajdują się następujące zakłady pracy:

  • Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej (PEC Lubań Sp. z o.o.)
  • Agromet ZEHS Lubań
  • Imakon Sp. z o.o.
  • „IMKA” Dr. Schumacher Sp. z o.o.
  • Chromex Sp. z o.o.
  • Automatec Sp. z o.o.

W mieście są także spółki miejskie:

  • Lubańskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. Lubań
  • Lubańskie Towarzystwo Budownictwa Społecznego Sp. z o.o. Lubań
  • Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej Sp. z o.o. Lubań
  • Zakład Gospodarki i Usług Komunalnych Sp. z o.o. Lubań

Zlokalizowane w mieście Zakłady Naprawcze Taboru Kolejowego w 2000 roku zostały postawione w stan upadłości.

Honorowi obywatele miastaEdytuj

DemografiaEdytuj

Dane z 31 grudnia 2009[57]:

Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
Jednostka osób % osób % osób %
Populacja 21 697 100 11 451 52,8 10 246 47,2
Gęstość zaludnienia
[mieszk./km²]		 1346 710,4 635,6

Piramida wieku mieszkańców Lubania w 2014 roku[58].
 

Opieka zdrowotnaEdytuj

W mieście znajduje się Łużyckie Centrum Medyczne im. Lucjana Kopcia[59], który posiada:

  • 8 oddziałów szpitalnych
  • 9 poradni specjalistycznych
  • 2 pracownie

ReligiaEdytuj

 
Kościół Świętej Trójcy

Na terenie miasta działalność religijną prowadzą następujące kościoły i związki wyznaniowe:

TurystykaEdytuj

Przez miasto przebiega Dolnośląska Droga św. Jakuba – odcinek szlaku pielgrzymkowego do grobu św. Jakuba w Santiago de Compostela w Hiszpanii.

MuzeaEdytuj

W mieście istnieją 3 muzea:

Współpraca międzynarodowaEdytuj

Miasta partnerskie[64]:

Zobacz teżEdytuj

PrzypisyEdytuj

  1. ↑ Główny Urząd Statystyczny, Wyniki badań bieżących – Baza Demografia – Główny Urząd Statystyczny, 09 – Ludność według płci i miast, demografia.stat.gov.pl [dostęp 2017-11-28] (pol.).
  2. ↑ Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2013 r.. „Powierzchnia i Ludność w Przekroju Terytorialnym”, 2013-07-26. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. ISSN 1505-5507. 
  3. ↑ Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset (pol.). regioset.pl. [dostęp 2010-09-14].
  4. ↑ A.F. Busching, „A new system of geography”, rozdz. „Lusatia”, London 1762, s. 136.
  5. ↑ a b c Lubań wczoraj i dziś, s. 26.
  6. ↑ Zarządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 7 maja 1946 r. (M.P. z 1946 r. nr 44, poz. 85).
  7. ↑ Lubań, www.luban.pl [dostęp 2017-11-25] (pol.).
  8. ↑ a b c Michał Sibilski, Historia kolei żelaznej w Lubaniu, „Świat Kolei” nr 12/2014, s. 16-21
  9. ↑ Bolesław Dolata, Tadeusz Jurga, Walki zbrojne na ziemiach polskich 1939–1945. Wybrane miejsca bitew, walk i akcji bojowych. Warszawa 1971, s.263.
  10. ↑ Lubań – ostatnie zwycięstwo Rzeszy na wschodzie | DziwnaWojna.pl, dziwnawojna.pl [dostęp 2016-01-25].
  11. ↑ Okupacja w imię sojuszu. Armia sowiecka w Polsce 1944-1956 (fragmenty), „forumemjot”, 9 maja 2012 [dostęp 2018-10-13] (pol.).
  12. ↑ Szkoła Podstawowa nr 1 w Lubaniu, www.lubansp1.republika.pl [dostęp 2016-01-25].
  13. ↑ .:ZESPÓŁ SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH IM. ADAMA MICKIEWICZA W LUBANIU:., www.zspmickiewicz.edu.pl [dostęp 2016-01-25].
  14. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 102,103. [dostęp 2012-09-11].
  15. ↑ Administrator: JERZY ANDRZEJ ZIELIŃSKI. www.jerzyzielinski.eu. [dostęp 2015-08-09].Sprawdź autora:1.
  16. ↑ Państwowa Komisja Wyborcza: Wybory samorządowe, wybory2002.pkw.gov.pl [dostęp 2017-06-03].
  17. ↑ Geografia wyborcza – Wybory samorządowe – Państwowa Komisja Wyborcza, wybory2006.pkw.gov.pl [dostęp 2017-06-03].
  18. ↑ Dituel Sp., Wybory Samorządowe 2010 – Geografia wyborcza – Województwo dolnośląskie – – m. Lubań, wybory2010.pkw.gov.pl [dostęp 2017-06-03].
  19. ↑ Rada miasta Lubań 2014, 22 listopada 2014 [dostęp 2017-06-03].
  20. ↑ Wybory samorządowe 2018, wybory2018.pkw.gov.pl [dostęp 2019-12-25].
  21. ↑ Sławomir Piguła: Lubański dworzec PKS w rozbiórce (pol.). portal Przegląd Lubański, 2016-05-11. [dostęp 2017-03-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-13)].
  22. ↑ Strona główna – Inbag Lubań, Inbag Lubań [dostęp 2017-10-18] (pol.).
  23. ↑ PKS Voyager, Zmiany na dworcu PKS w Lubaniu, eluban.pl [dostęp 2017-03-12].
  24. ↑ J.Rycerz, Galeria w centrum Lubania, eluban.pl [dostęp 2017-03-12].
  25. ↑ . (red.), Ruszyła galeria Inbag, eluban.pl [dostęp 2017-03-12].
  26. ↑ PKS Kamienna Góra. pks-kamgora.com.pl. [dostęp 2019-12-23].
  27. ↑ PKS „Vojager” Lubań. www.pksvoyager.pl. [dostęp 2019-12-23].
  28. ↑ Przewozy osobowe Bieleccy. www.bieleccybus.pl. [dostęp 2019-12-23].
  29. ↑ Busiki Zasańscy – Przewozy osobowe. www.busiki.com.pl. [dostęp 2019-12-23].
  30. ↑ a b Czerwone autobusy w Lubaniu?. „Ziemia Lubańska”. 8 (391), kwiecień/maj 2010. 
  31. ↑ Urząd Miasta Lubań, Komunikacja, luban.pl [dostęp 2017-11-06] (pol.).
  32. ↑ l, Lubań w skrócie – eluban.pl – portal informacyjny o Lubaniu, aktualności z Lubania i regionu, eluban.pl [dostęp 2017-10-18].
  33. ↑ Stacje Radiowe w Lubaniu (pol.). Radio Nadaje. [dostęp 2015-05-15].
  34. ↑ http://radioluban.pl – Radio Lubań.
  35. ↑ http://www.radio-savana.pl Radio-Sawanna.
  36. ↑ Lubię Lubań – film promocyjny. Lubię Lubań 2016-12-06. [dostęp 2017-09-12].
  37. ↑ Lubań – miasteczko jak ze snu, „Fakty” 14.10.2012. Fakty TVP3 Wrocław 2012-10-15. [dostęp 2017-09-12].
  38. ↑ a b 18 Echa przeszłości Zbrodniarze – Lubań. Krzysztof Klimek 2013-05-23. [dostęp 2017-09-12].
  39. ↑ ECHA PRZESZŁOŚCI Kamienna Góra w Lubaniu. Archiwum Łużyce 2014-10-31. [dostęp 2017-09-12].
  40. ↑ Bąbelkowo. [dostęp 2015-05-17].
  41. ↑ Przedszkole Niepubliczne nr 1.
  42. ↑ Przedszkole Publiczne nr 1.
  43. ↑ Przedszkole Publiczne nr 3.
  44. ↑ Przedszkole Miejskie nr 5.
  45. ↑ Przedszkole Językowe „Akademia Malucha”.
  46. ↑ Witamy w SP1 w Lubaniu, sp1luban.pl [dostęp 2017-10-18].
  47. ↑ Sputnik Software Sp., BIP – Szkoła Podstawowa Nr 2 w Lubaniu, sp2.luban.pl [dostęp 2017-10-18].
  48. ↑ Sputnik Software Sp., BIP – Szkoła Podstawowa nr 3 w Lubaniu, sp3.luban.pl [dostęp 2017-10-18].
  49. ↑ Szkoła Podstawowa nr 4.
  50. ↑ ZSP im. A. Mickiewicza.
  51. ↑ ZSP im. KZL.
  52. ↑ Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2.
  53. ↑ Szkoła Muzyczna I stopnia im. Oskara Kolberga.
  54. ↑ red, Nadano tytuł Honorowego Obywatela Miasta Lubania, eLubań, 30 maja 2017 [dostęp 2017-11-10].
  55. ↑ Ks. Jan Lombarski Honorowym Obywatelem Miasta Lubań, „Przegląd Lubański”, www.lubanski.eu [dostęp 2017-11-10] (pol.).
  56. ↑ red, Feliks Netza (sic!) Honorowym Obywatelem, Gazeta Regionalna, 25 lipca 2013 [dostęp 2017-11-10] (pol.).
  57. ↑ Bank Danych Regionalnych – Strona główna. GUS. [dostęp 2010-09-14].
  58. ↑ http://www.polskawliczbach.pl/Luban, w oparciu o dane GUS.
  59. ↑ x, Łużyckie Centrum Medyczne, lcm-luban.pl [dostęp 2017-06-02].
  60. ↑ Siostry Magdalenki od Pokuty (CSMM), portal Zgromadzenia [dostęp 2019-02-01].
  61. ↑ Piotr Stefaniak, Na chwałę Trójcy Świętej: Dzieje klasztoru Sióstr Świętej Marii Magdaleny od Pokuty w Lubaniu: 1320–2010, Kraków: Wydawnictwo Instytutu Teologicznego Księży Misjonarzy, 2011, s. 407, ISBN 978-83-7216-900-6.
  62. ↑ Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2014-06-05].
  63. ↑ Muzeum Broni i Militariów w Lubaniu już otwarte (WIDEO) | Przegląd Lubański, lubanski.eu [dostęp 2018-02-28].
  64. ↑ MIASTA PARTNERSKIE. miastoluban.pl, 2011-09-21. [dostęp 2011-11-27].

BibliografiaEdytuj

Linki zewnętrzneEdytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Lubań_(województwo_dolnośląskie)&oldid=60145206”