Ludmiła Marjańska
Ludmiła Maria Marjańska, z domu Mężnicka (ur. 26 grudnia 1923 w Częstochowie, zm. 17 października 2005 w Warszawie) – polska poetka, prozaiczka i tłumaczka literatury angielskiej.
| |
| Imię i nazwisko |
Ludmiła Maria Marjańska |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Narodowość | |
| Dziedzina sztuki | |
| Ważne dzieła | |
| |
Życiorys edytuj
Jej rodzina pochodziła z Austro-Węgier. Pradziadek poetki przeniósł się do Częstochowy i tam do połowy XIX wieku prowadził chór i zespół muzyczny na Jasnej Górze. W Częstochowie ukończyła I Liceum Ogólnokształcące im. Juliusza Słowackiego. W roku 1945 wyszła za mąż za Janusza Marjańskiego, mieli dwójkę dzieci – Marię i Macieja. W 1961 ukończyła filologię angielską na Uniwersytecie Warszawskim, choć pracę magisterską broniła na Uniwersytecie Waszyngtońskim, będąc na stypendium naukowym w Stanach Zjednoczonych[1]. Debiutowała jako poetka w 1953 roku na łamach miesięcznika „Twórczość”, a jako tłumaczka tomem Wierszy szkockich Roberta Burnsa w 1956 r.
W latach 1957–1979 redagowała audycje poetyckie w Polskim Radiu (od 1966 w Programie III Polskiego Radia).
W latach 1993–1996 była prezesem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich; należała także do Stowarzyszenia Tłumaczy Polskich oraz PEN Clubu, wcześniej (1959–1983) do Związku Literatów Polskich.
Wysoko cenione są jej tłumaczenia Emily Dickinson, Elizabeth Browning, Walta Whitmana, Williama Butlera Yeatsa, Richarda Wilbura i Marianne Moore.
Laureatka Nagrody Przewodniczącego Komitetu ds. Radia i Telewizji I stopnia (1981), odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, odznaką „Zasłużony Działacz Kultury”, Medalem im. Anny Kamieńskiej oraz nagrodą literacką im. Władysława Reymonta (1997)[2]. W 1999 jej imię otrzymała Szkoła Podstawowa w Młodowicach k. Przemyśla[3].
Zmarła po krótkiej i ciężkiej chorobie w szpitalu przy ul. Wołoskiej w Warszawie. Została pochowana na cmentarzu w Wilanowie.
Twórczość edytuj
Poezje edytuj
- Chmurne okna (1958)
- Gorąca gwiazda (1965)
- Rzeki (1969)
- Druga podróż (1977)
- W koronie drzewa (1979)
- Dmuchawiec (1984, wiersze dla dzieci)
- Blizna (1986)
- Zmrożone światło (1992)
- Prześwit (1994)
- Stare lustro (1994)
- Przez całe życie miłość (1998)
- Wybór wierszy 1958-1997 (1988)
- Spotkanie z Weroniką (1999)
- Żywica (2001)
- Córka bednarza (2002)
- A w sercu pełnia (wybór wierszy, 2003)
- Otwieram sen (2004)
Powieści edytuj
- Powrócić do miłości (1971)
- Stopa trzeciej Gracji (1980)
- Pierwsze śniegi, pierwsze wiosny (1985)
- Życie na własność (1987)
- Zakochany zuch – dla dzieci (1989, 1997)
- Pimpinella i Tatarzy – dla dzieci (1994)
- To ja, Agata (1997)
Przekłady edytuj
- Robert Burns, Wiersze szkockie (1956)
- Theodore Roethke, Dalekie pole (1971)
- Elizabeth Browning, Poezje wybrane (1976)
- Margaret Forster, Zacisze pana Bone (1973)
- Marianne Moore, Wiersze wybrane (1980, przekład razem z Julią Hartwig)
- Richard Wilbur, Jasnowidz i inne wiersze (1981)
- William Luce, Piękność z Amherst (1982)
- John Bierhorst, Czerwony łabędź (1984)
- Edwin A. Robinson, Wiersze wybrane (1986)
- William Butler Yeats, Poezje wybrane (1987, wyróżnienie Stowarzyszenia Tłumaczy Polskich)
- Emily Dickinson, I jestem różą (1998)
- Emily Dickinson, Przeczucie (2005)
Przypisy edytuj
- ↑ Witold Iwańczak, Uśmiechnięta serdeczność [online], Prawica.net, 7 stycznia 2014 [zarchiwizowane z adresu 2014-01-10].
- ↑ Związek Rzemiosła Polskiego: Laureaci Nagrody Literackiej im. Władysława Reymonta w latach 1994–2009. [dostęp 2014-09-10].
- ↑ Szkoła Podstawowa im. Ludmiły Marjańskiej w Młodowicach [online], www.spmlodowice.pl [dostęp 2017-01-12] [zarchiwizowane z adresu 2017-04-29].
Linki zewnętrzne edytuj
- Tadeusz Piersiak, Zmarła Ludmiła Marjańska [online], 17 października 2005 [dostęp 2010-04-29] [zarchiwizowane z adresu 2016-02-06].
- Małgorzata Wittels, Poetka Ludmiła Marjańska o życiu, poezji, przyjaźniach [online] [dostęp 2010-04-29].
- Zmarła Ludmiła Marjańska [online], Portal Księgarski, 19 października 2005.
- Piekarski W.E., Stańczyk Z., Słownik biograficzny twórców literatury związanych z ziemią częstochowską (wraz z okolicą), Częstochowa 2006
- Bibliografia 1988 - 2001
- Wszystko jest darem. Poetka Ludmiła Marjańska o życiu, poezji, przyjaźniach www.podkowianskimagazyn.pl/index38.htm
- Kalina Sikora, Sen wieloraki. O poezji Ludmiły Marjańskie, Katowice 2013 http://www.sbc.org.pl/dlibra/docmetadata?id=89790&from=pubindex&dirids=27&lp=405
- O Ludmile Marjańskiej. Szkice, interpretacje, wspomnienia, Częstochowa 2015 http://ksiazkipodlupa.pl/o-ludmile-marjanskiej/
- Ludmiła Marjańska na zdjęciach w bibliotece Polona