Ludność Torunia – liczba mieszkańców Torunia na przestrzeni lat.

Historia edytuj

Księstwo Warszawskie edytuj

Czasy napoleońskie dla Torunia, liczącego wówczas ok. 7 100 mieszkańców, oznaczały ogromne osłabienie gospodarcze, kontrybucje i zniszczenia. W styczniu 1813 roku, przygotowując miasto do oblężenia przez wojska rosyjskie, na rozkaz francuskiego marszałka Louisa Davout, zburzono prawie doszczętnie wszystkie przedmieścia (m.in. Podgórz i Mokre) i podmiejskie wsie. W wyniku m.in. tych działań liczba mieszkańców Torunia spadła o ponad 1000[potrzebny przypis].

Okres pruski edytuj

W 1815 roku na mocy postanowień Kongresu Wiedeńskiego Toruń wrócił do Królestwa Prus, a liczba jego ludności wynosiła wówczas 6 911 mieszkańców. Wskutek rozwoju gospodarczego, dynamicznej rozbudowy miasta oraz migracji liczba mieszkańców Torunia w 1831 roku wynosiła już 8631. W późniejszym okresie na demografię miasta wpływ miała także, oddana do użytku w 1862 roku, pierwsza linia kolejowa łączącą miasto z Warszawą i Bydgoszczą. Zwiększenie liczby mieszkańców nastąpiło również w 1906 roku, kiedy to powiększono obszar Torunia o gminę Mokre. W tym samym roku populacja miasta wynosiła 46 000[potrzebny przypis].

Dwudziestolecie międzywojenne edytuj

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości Toruń, liczący w 1921 roku ok. 37,8 tys. mieszkańców[1], został stolicą województwa pomorskiego i siedzibą najważniejszych instytucji wojewódzkich[2]. W 1930 roku liczba mieszkańców przekroczyła 55 000[potrzebny przypis]. Na wzrost populacji miasta w okresie międzywojennym wpłynęło także włączenie w 1936 roku do obszaru administracyjnego Torunia fragmentu Nieszawki[3]. Rok później przyłączono do miasta gminę miejską Podgórz, zaś w 1938 roku gminy wiejskiej Podgórz—Stawki, Rudak oraz część Nieszawki. Tego samego roku do Torunia przyłączono również fragment gminy Lulkowo i część gromady Różankowo[4]. Przed wybuchem II wojny światowej populacja Torunia wynosiła ponad 80 000 mieszkańców[potrzebny przypis].

II wojna światowa edytuj

Osobny artykuł: Zbrodnia w Barbarce.

Do Torunia oddziały Wehrmachtu wkroczyły 7 września 1939 roku i decyzją władz niemieckich został on wcielony do III Rzeszy. Już w pierwszych dniach wojny wielu mieszkańców miasta aresztowano i uwięziono w obozach dla internowanych, skierowano na przymusowe roboty w głąb Rzeszy oraz wykwaterowano. Na koniec wojny liczba ludności Torunia spadłą o ok. 15 tys.[potrzebny przypis]

Po 1945 edytuj

W 1946 roku Toruń liczył 68 085 mieszkańców. Wraz z rozwojem przemysłu, migracji oraz dodatniego przyrostu naturalnego liczba mieszkańców pod koniec 1975 roku przekroczyła 150 000. Lata 70. i 80.XX w. to kolejny wzrost liczby mieszkańców. W 1976 roku przyłączono do Torunia Kaszczorek, Bielawy i część Grębocina, co spowodowało m.in. intensywny wzrost budownictwa mieszkaniowego. Powstały wówczas trzy wielkie osiedla: Rubinkowo I, Rubinkowo II i Na Skarpie. Według danych GUS najwyższą liczbę ludności Torunia odnotowano w 2002 roku: ponad 210 000[potrzebny przypis].

Po 2003 roku liczba ludności Torunia spada, a głównym tego powodem jest osiedlanie się jego mieszkańców w podmiejskich gminach, które bezpośrednio graniczą z miastem (Łysomice, Lubicz, Zławieś Wielka, a także Mała i Wielka Nieszawka)[potrzebny przypis].

W 2021 roku liczba mieszkańców Torunia wyniosła 196 935[5].

Liczba mieszkańców edytuj

Liczba mieszkańców miasta od końca XIV wieku:

Uwagi:
1. Wartości szacunkowe.
2. Wartości hipotetyczne.
3. Ludność wraz wojskiem.

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Przybyszewski 1977 ↓, s. 135.
  2. Przybyszewski 1977 ↓, s. 136.
  3. Przybyszewski 1977 ↓, s. 144.
  4. Przybyszewski 1977 ↓, s. 145.
  5. Toruń w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2019-01-05] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.

Bibliografia edytuj

  • Kazimierz Przybyszewski. Rozbudowa Miasta Torunia w latach 1920–1939. „Acta Universitatis Nicolai Copernici”. 11 (74), 1977. 
  • lata do 1815: Historia Torunia, tom I, II, red. Marian Biskup
  • lata 1815–1914: Kazimierz Wajda Ludność Torunia (1815-1914) [w:] Historia Torunia, tom III, część 1, W czasach zaboru pruskiego (1793-1920), red. Marian Biskup, s. 92-141
  • lata 1920–1930: Kazimierz Esden-Tempski: Księga Pamiątkowa Dziesięciolecia Pomorza. Toruń: Pomorski Związek Podoficerów Rezerwy, 1930, s. 482.
  • lata 1939–1979: Roczniki statystyczne GUS
  • lata 1980–1994: Roczniki demograficzne GUS
  • lata 1995–2006: Bank danych regionalnych GUS