Ludolph von Beckedorff

Georg Philipp Ludolph von Beckedorff (ur. 14 kwietnia 1778 r. w Hanowerze, zm. 27 lutego 1858 r. Grünhoff, koło Reska) – pruski lekarz i konserwatysta o antysemickich poglądach, publicysta[1], pedagog[2][3] i urzędnik ministerialny, który po przejściu na katolicyzm został odsunięty od służby cywilnej Prus i został właścicielem ziemskim, przemysłowcem, arystokratą, parlamentarzystą i założycielem katolickiego klasztoru w Grünhoff[4].

Ludolph von Beckedorff
Data i miejsce urodzenia

13 kwietnia 1778
Hanower

Data i miejsce śmierci

27 lutego 1858
Święciechowo

Zawód, zajęcie

lekarz nauczyciel urzędnik

Alma Mater

Uniwersytet Friedricha Schillera w Jenie Uniwersytet w Getyndze

Klasztor ten był pierwszym na Pomorzu Zachodnim klasztorem katolickim od czasu reformacji i po przyjęciu na Sejmiku trzebiatowskim luteranizmu jako religii panującej na Pomorzu i drugim, po kaplicy na Zamku Książąt Pomorskich w Szczecinie, w II poł. XIX w. najważniejszym ośrodkiem życia religijnego katolików w Prusach, a następnie w Niemczech.

Rodzina edytuj

Ojcem Ludolpha von Beckedorffa był Heinrich Andreas Konrad Beckedorff, kościelny urzędnik w Hanowerze, a matką Charlotte Amalie Diederichs. W roku 1810 Ludolph poślubił Anne Sophię Fließbach[5], z którą w związku miał 6 dzieci, 4 synów i dwie córki: Carl (zm. 1825), George (1812−1890), Friedrich (1818−1893), Maria (1819−1909), Louisa (1822−1907), Ernst (1823−1868)[6]. Śmierć Carla bardzo zmieniła jego stosunek do wiary[7]. Jego syn Friedrich von Beckedorff (1818−1893) był oficerem armii pruskiej i został generałem porucznikiem[8]. Jego szwagrem był Ernst von Bülow-Cumerow (1775−1851), od którego Ludolph kupił majątek ziemski[9] i którego żona też zmieniła wiarę na katolicką[10].

Studia i kariera urzędnicza i pedagogiczna edytuj

Po studiach teologicznych i medycznych na uniwersytetach w Jenie i Getyndze oraz uzyskaniu w Getyndze doktoratu w 1799 r. pracował jako lekarz do 1810. W Berlinie wstąpił do towarzystwa Deutsche Tischgesellschaft, gdzie publicznie nawoływał w 1811 do wypędzenia Żydów[11]. Od 1811 do 1818 był wychowawcą księcia Anhalt-Bernburg, Aleksandra Carla w Ballenstedt. Był przeciwnikiem liberalnych reform szkolnych Wilhelma von Humboldta, którego oskarżał o zbyt wiele równości w edukacji. Propagował zróżnicowanie edukacji podstawowej w zależności od klasy społecznej i zawodów, stając się prekursorem zróżnicowanego systemu szkolnego z uwzględnieniem praw kościelnych, praw rodziców i różnic regionalnych[12].

W 1819 król Fryderyk Wilhelm III Pruski mianował go nadzorcą publicznych szkół podstawowych w ministerstwie kultury, następnie tajnym radcą (1820), od 1821 kierował całym systemem szkół podstawowych i publikował roczniki pruskiej szkoły podstawowej, a w roku 1825 został przedstawicielem rządu na Uniwersytecie w Berlinie.

Zmiana wiary edytuj

Zasadniczym powodem zmiany wiary przez Ludolpha von Beckedorffa był sprzeciw przeciwko planom Fryderyka Wilhelma III, który od roku 1815 zamierzał dokonać złączenia Kościołów pod jednym zarządem państwowym, oraz poznanie zasad wiary katolickiej i osobiste przeżycia rodzinne związane ze śmiercią dziecka. Konwersję Beckedorffa przyjął w roku 1927 bp Johann Michael von Sailer (1751−1832) z Regensburga[13].

Właściciel majątku ziemskiego i przemysłowiec edytuj

W roku 1827 Ludolph von Beckedorff kupił od swojego szwagra Ernsta von Bülow-Cumeroww w miejscowości Grünhoff majątek ziemski, założył kaplicę (1828) i uruchomił w 1831 cukrownię. Fabryka ta produkowała do 260 ton cukru rocznie, a zyski netto w latach 40. XIX wieku przekraczały 900 talarów rocznie[14]. W roku 1874 majątek ziemski Ludolpha von Beckedorffa liczył 1673 morgi (1 morga to ok. 0,6 ha), z czego 900 ziemi uprawnej, 189 łąk, 460 lasów i trzymano inwentarz żywy, np. w 1905 było tam 27 koni, 78 szt. bydła, w tym 53 krowy, 171 owiec, 151 świń[15][16]. Zarządzali nim kolejno do roku 1945 członkowie najbliższej jego rodziny[17].

Działalność ekonomiczna, publicystyczna i inna edytuj

Ludolph von Beckedorff doprowadził do zjednoczenia miejscowych towarzystw ekonomicznych, co zaowocowało lepszymi wynikami produkcyjnymi i zostało zauważone przez Pomorskie Towarzystwo Ekonomiczne, które uczyniło go członkiem honorowym. Dopiero w 1840 nowy król Fryderyk Wilhelm IV Pruski zrehabilitował go, nadał tytuł szlachecki i mianował go w 1842 r. prezydentem nowego pruskiego państwowego kolegium ekonomicznego. W lutym 1849 został wybrany z okręgu wyborczego Münster do Pruskiej Izby Deputowanych (Preußisches Abgeordnetenhaus)[18]. W roku 1839 ekonomista, rolnik, profesor, przemysłowic i publicysta Carl Sprengel (1787-1859) z Reska zaproponował mu współpracę i powołał go na sekretarza generalnego swojej firmy. Współpraca zaowocowała utworzeniem fabryki maszyn rolniczych w Resku, Akademii Rolniczej i prywatnego Instytutu Rolniczego. Obaj panowie założyli wspólnie wydawnictwo Allgemeine landwirtschaftliche Monatsschrift, w którym prezentowano najnowsze odkrycia w zakresie hodowli roślin i nawożenia[19]. W 1841 został wybrany na dyrektora naczelnego Akademii Rycerzy Bedburga (Nadrenia), a w 1849 roku na posła w drugim parlamencie państwowym okręgu Münster w Westfalii. W 1845 wykładowca Pomorskiego Towarzystwa Ekonomicznego w Instytucie Regenwalde Louis Vincent dedykował Beckedorffowi książkę, którą napisał "Rational Meadow Construction"[20].

Założenie klasztoru katolickiego edytuj

W roku 1857 założył Klasztor St. Aloysiusstift w Święciechowie i Fundację św. Alojzego Gonzagi, przekazując na ten cel oszczędności, 26 mórg pól i budynki, oraz stawy, ogrody, szklarnie i budynki gospodarcze. Pod względem zaopatrzenia w żywność zespół klasztorny był całkowicie samowystarczalny z uwagi na prowadzony przez rodzinę Beckedorffów do 1945 roku majątek ziemski.

Publikacje edytuj

Wybrane publikacje niemieckojęzyczne:

  • An die deutsche Jugend. Ueber der Leiche des ermordeten August von Kotzebue. Hannover 1819.
  • Jahrbücher des Preußischen Volksschulwesens. Berlin 1825–1829.
  • Die katholische Wahrheit, Worte des Friedens. 4 Bände. 1840–1846.
  • Gesammelte landwirthschaftliche Schriften. 2 Bände. Berlin 1849–1851.

Przypisy edytuj

  1. WorldCat: Ludolph von Beckedorff., [Data dostępu: 6.05.2018]
  2. Herwig Blankertz: Die Geschichte der Pädagogik. Wetzlar 1992, s. 134.
  3. Hans Brunnengräber: Ludolph von Beckedorff: ein Volksschulpädagoge des 19. Jahrhunderts. Düsseldorf, 1929
  4. Catholic Encyclopedia: Ludolph von Beckedorff [1], [Data dostępu:6.05.2018].
  5. Deutsche Biographie: Ludolph von Beckedorff [2], [Data dostępu: 06.05.2018]
  6. Siegfried Hannemann
  7. Catholic Encyclopedia: Ludolph von Beckedorff
  8. Kurt von Priesdorff: Soldatisches Führertum. Band 9, Hanseatische Verlagsanstalt Hamburg, ohne Jahr, S. 51f.
  9. Siegfried Hannemann: Die Familie Bülow im Kreis Regenwalde, Barmstedt, 2017.
  10. Siegfried Hannemann: Ludolph Beckedorff-ein Landwirt zwischen Grünhof und Berlin, Barmstedt, 30.04.2018.
  11. Theodore Ziolkowski: Berlin. Aufstieg einer Kulturmetropole um 1810, Stuttgart, 2002, s. 236.
  12. Hans Brunnengräber: Ludolph von Beckedorff: ein Volksschulpädagoge des 19. Jahrhunderts. Düsseldorf, 1929.
  13. Ecclesia Ludolph von Beckedorff, [Dostęp: 5.05.2018].
  14. Die Frühzeit der pommerschen Rübenzuckerindustrie in: Deutsche Zuckerindustrie von K. Ulrich, Seiten 588 – 598, Berlin 1935, Jahrbuch für Wirtschaftsgeschichte 1874/IV von Gerhard B. Hagelberg/Hans-Heinrich Müller
  15. Handbuch des Grundbesitzes der Provinz Pommern von P. Ellerholz, Berlin 1884 Seiten 162, 163.
  16. Pommersches Güteradreßbuch, Stettin 1905, Verlag Paul Niekammer.
  17. Siegfried Hannemann
  18. Heinrich Berghaus: Landbuch des Herzogtums Pommern. Teil II, Band 7. Berlin und Wriezen 1874, s. 725.
  19. Ein Ehrenplatz für Sprengel von Horst Moek, in: Pommersche Zeitung vom 10.7.2004 Seite 5.
  20. Der rationelle Wiesenbau, Louis Vincent, Berlin 1846.

Bibliografia edytuj

  • Fritz Fischer: Beckedorff, Georg Philipp Ludolph von. In: Neue Deutsche Biographie (NDB). Band 1, Duncker & Humblot, Berlin 1953, ISBN 3-428-00182-6, s. 709.
  • Emil Julius Hugo Steffenhagen: Beckedorff, Ludolph von. In: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Band 2, Duncker & Humblot, Leipzig 1875, s. 219 f.
  • Resko, Beckedorff: ecclesia
  • Siegfried Hannemann, Das Kloster Grünhoff: Klasztor St. Aloysiusstift