Lutnia romantyczna
Lutnia romantyczna zw. także gitarolutnią - instrument należący do chordofonów szarpanych, jest odmianą lutni powstałą w połowie XIX wieku w Niemczech. Pochodzi prawdopodobnie od gallichonu[1]. Największą popularność przeżywała w latach 1896–1939 w związku z popularnością ruchu Wandervogel. Gdzieniegdzie wytwarzana jest do dziś[2]. Lutnia romantyczna strojona była jak gitara klasyczna[3].
| |
| Klasyfikacja naukowa | |
| 321.321-5 | |
| Klasyfikacja popularna | |
| strunowy, szarpany lutnia | |
| Podobne instrumenty | |
Historia edytuj
W XVIII i XIX wieku zarówno lutnia jak i gitara przeszły szereg zmian konstrukcyjnych upodabniając się do siebie nawzajem (patrz gallichon). Powstanie lutni romantycznej było wynikiem kontynuacji tych zmian i unowocześniania konstrukcji lutni. Wiązane wokół szyjki progi jelitowe zastąpiono metalowymi, wprowadzono mostek z kołkami do mocowania strun i dodatkowym prożkiem. Niektóre egzemplarze mają także, typowe dla gitary metalowe stroiki.[1]
Budowa edytuj
Lutnia romantyczna przypomina swą budową lutnię renesansową, lub gallichon. Pudło rezonansowe jest mocno wypukłe, zbudowane z klejonych ze sobą cienkich klepek (niektóre z późniejszych egzemplarzy mają pudła płaskie lub tylko lekko wypukłe)[4]. Płyta wierzchnia posiada otwór rezonansowy zamknięty wyciętą w płycie, ozdobną rozetą, często o motywach identycznych jak w lutniach renesansowych lub barokowych (czasem pojawiają się także motywy romantyczne lub historyzujące[5]). Podstrunnica zaopatrzona jest w metalowe progi i płyciny między progami, kilka najwyższych progów wykonanych jest z drewna i umieszczonych na płycie wierzchniej. Główka charakteryzuje się "barokowym" zawinięciem typowym dla gallichonu, może posiadać drewniane kołki do naciągania strun lub typowe, gitarowe, maszynki metalowe. Lutnia romantyczna posiada 6 pojedynczych strun[6].
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ a b http://www.cs.dartmouth.edu/~wbc/lute/wandervogel/m-10.html
- ↑ Werkstatt
- ↑ العاب زوما [online], www.musicaviva.com [dostęp 2017-11-25].
- ↑ Flachlaute (half round Lute) G37 [online], www.guriema.de [dostęp 2017-11-25] (niem.).
- ↑ Heiter bis Folkig - Mittelalterliche Musik, Celtic Folk und mehr
- ↑ ATLAS of Plucked Instruments - lutes [online], www.atlasofpluckedinstruments.com [dostęp 2017-11-25].