Małgorzata (imię)

imię żeńskie

Małgorzataimię żeńskie pochodzenia greckiego.

Małgorzata
Płeć

żeńskie

Znaczenie
Słowo

gr. μαργαρίτης, sanskryt मञ्यरी

Znaczenie

„perła”[1], „pąk kwiatowy”, „kwiat”, „listowie”[2]

Alternatywne nazwy
Warianty obcojęzyczne

Margaret, Margarita, Маргарита itp.

Formy pochodne

Małgosia, Gosia

Pokrewne imiona

Greta, Ryta

Popularność

4. miejsce w Polsce (585 tysięcy osób)[3]

Etymologia edytuj

Wywodzi się od łac. Margarita, które pochodziło od gr. μαργαρίτης margarites oznaczającego „perłę”, które ma źródło w formie derywowanej od sanskryckiego मञ्यरी mañjarī[1] oznaczającego m.in. „perłę”, „pąk kwiatowy”, „kwiat”, „listowie (w formie ornamentu na budynku)”[2].

Zdrobnienia powstałe od Margarity to Greta i Ryta.

Polska Małgorzata edytuj

Małgorzata – polska forma imienia powstała za sprawą dysymilacji r-r=ł-r: Malgorzatha (1468), wcześniej Margorzata (1438), Margorzatha (1438), (1333), (1341)[4] (porównaj angielskie Margaret, Margo, węgierskie Margit, francuskie Marguerite, Margot czy niemieckie Margarete).

Przykładowy tekst z użyciem tego imienia w wersji z r zamiast ł, z 1407 roku: „Jaco Margorzatha Michalowich cony ne szaczowala ani mu sa ne sza szkoda stala”[5], czy dwa wpisy (nr 163 z pierwszej połowy 1402 i nr 258 z przełomu 1402/1403):

163. Nota, quod Andreas de Satco[wo] ducit testes, primus Bogu[sz de] Carwowo, 2-us Bronisz [de] Blomino, 3-ius Micolay de Re[cowo] 4-us Woytek de ibidem, quintus Iacobus de Trzøszewo: O chtorø rolø zalowala Ma¦rgorzata namø, tey ya wsziwaiø[a] wiszey trzech lat.
258. Nota, idem docet glotem, primus Racibor, sicut fuit, Andreas de Pomnianowo, sicut fuit, Adam Szolipesz, sicut fuit, Wøcenczi de Wrzbicza, Mroczek de ibidem:
Cszom vczinil Margorzacze, tom vczinil zaiey poczøtkem, kedi mø specza pchala[6]

Popularność edytuj

Małgorzata w 2019 zajmowała 52. miejsce w grupie imion żeńskich nadawanych nowo narodzonym dzieciom[7]. W całej populacji Polek Małgorzata zajmowała w 2020 roku 4. miejsce (585 892 osoby)[3].

Małgorzata imieniny obchodzi edytuj

Osoby o imieniu Małgorzata edytuj

 
Małgorzata Walezjuszka, La Reine Margot, Marguerite de Valois (1553–1615), królowa Francji i Nawarry

Władczynie edytuj

Pozostałe imienniczki edytuj

Postacie fikcyjne edytuj

W innych językach edytuj

Zobacz też edytuj

Uwagi edytuj

  1. Ø, czyli „o rogate” oznaczało w ówczesnym języku samogłoskę nosową, Leszek Moszyński, Traktat ortograficzny Jakuba Parkosza a alfabety słowiańskie [w:] „Język Polski” 1971, nr 2, marzec-kwiecień, s.105/LI2 (wymaga DjVu).

Przypisy edytuj

  1. a b Margaret, Behind the Names: The etymology and history of first names (ang.).
  2. a b mañjarī, [w:] Monier-Williams, Sanskrit-English Dictionary (ang.).
  3. a b lista imion żeńskich w rejestrze PESEL stan na 21.01.2020 – imię pierwsze. gov.pl. [dostęp 2020-06-21].
  4. Jan Bystroń, Przyczynek do historyi języka polskiego z początku XV wieku, na podstawie zapisków sądowych w Księdze Ziemi Czerskiej [w:] Sprawozdania Komisyi Językowéj Akademii Umiejętności, Tom IV, Kraków 1891, s.272.
  5. A. de Vincenz, G. Hentschel, Das Wörterbuch der deutschen Lehnwörter in der polnischen Schrift- und Standardsprache. Göttingen – Oldenburg Elektronische Ausgabe.
  6. Marceli Handelsman (wydał), Najdawniejsze księgi sądowe mazowieckie, Tom I, Księga ziemska płońska 1400-1427, Warszawa 1920, ss. 13 i 19.
  7. Imiona żeńskie nadane dzieciom w Polsce w 2019 r. – imię pierwsze. gov.pl. [dostęp 2020-06-21].
  8. a b c d e f g h i j k Skorowidz imion, [w:] Donat Chruścicki, Skarbczyk imion, Ewa Wieczorek, wyd. II, Warszawa: Wydawnictwo Sport i Turystyka, 1986, s. 29. nlb, prawa kolumna, ISBN 83-217-2374-8, OCLC 833927072, Książka liczy 128 stron, z których żadnej nie ponumerowano. Na stronie 1. umieszczono logotyp wydawnictwa, str. 3. to strona tytułowa, na stronie 4. wydrukowano numer ISBN, który powtórzono na 3. stronie okładki. Nakład 100 tysięcy egz. Na stronie 4. pozostawiono jako rok wydania 1983, zaś na stronie 128., obok informacji, że jest to drugie wydanie z diapozytywów wydania pierwszego, jako rok wydania wydrukowano 1986.
  9. a b c d e f g h i j k Małgorzata, deon.pl [dostęp 2024-02-22].
  10. a b c d e f g h i j k Mike Campbell, Name Days for the name Małgorzata, Behind the Name [dostęp 2024-02-22] (ang.).
  11. Blessed Margareta Ebner. CatholicSaints.Info. [dostęp 2020-06-21].
  12. Saint Margaret the Barefooted. CatholicSaints.Info. [dostęp 2015-12-20]. (ang.).