Małgorzata Windsor (księżniczka)
Księżniczka Małgorzata, hrabina Snowdon[1] (ang. Margaret Rose; ur. 21 sierpnia 1930 w Glamis[2], zm. 9 lutego 2002 w Londynie) – księżniczka Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z dynastii Windsorów, córka króla Jerzego VI i młodsza siostra królowej Elżbiety II[3].
.jpg) Małgorzata (1965) | |
| |
| Hrabina Snowdon | |
| Jako żona | |
|---|---|
| Dane biograficzne | |
| Dynastia | |
| Data i miejsce urodzenia |
21 sierpnia 1930 |
| Data i miejsce śmierci |
9 lutego 2002 |
| Ojciec | |
| Matka | |
| Rodzeństwo | |
| Mąż | |
| Dzieci | |
| Odznaczenia | |
          
| |
Życiorys
edytuj
Urodziła się poprzez cięcie cesarskie[4]. Była młodszą córką Alberta, księcia Yorku, późniejszego króla Jerzego VI i jego żony Elżbiety Bowes-Lyon[4]. Wychowywała się na dworze królewskim razem ze starszą siostrą, Elżbietą. Z zainteresowaniem zajmowała się jazdą konną, pływaniem, ogrodnictwem i muzyką, od wczesnego dzieciństwa grała na fortepianie[3].
W połowie lat 50. była bliska zawarcia małżeństwa z pilotem Peterem Townsendem, bohaterem bitwy o Anglię[5]. 31 października 1955 zrezygnowała ze ślubu za radą arcybiskupa Canterbury oraz wobec groźby utraty praw do tronu (Townsend był rozwodnikiem) [6]. 6 maja 1960 poślubiła fotografa Antony’ego Armstronga-Jonesa[7][8], mianowanego przez królową Elżbietę II lordem Snowdon[9]. Ich ślub był pierwszym w dziejach Windsorów, który transmitowała telewizja[7]. Po ślubie udała się z mężem w podróż poślubną na wyspę Mustique na Karaibach[10]. Mieli dwoje dzieci: syna Davida Jonesa (ur. 3 listopada 1961) i córkę Sarah (ur. 1 maja 1964)[8][3]. W 1973, wciąż pozostając żoną Snowdona, Małgorzata nawiązała romans z młodszym o 18 lat Roddym Llewellynem, czym wywowała skandal obyczajowy[11]. W 1978 rozwiodła się z mężem, a trzy lata później zakończyła romans z Llewellynem[11].
W związku z przynależnością do rodziny królewskiej była patronką lub przewodniczącą wielu instytucji i organizacji, m.in. Rady Towarzystw Kształcenia Dziewcząt, Narodowego i Szkockiego Towarzystwa Ochrony Dzieci przed Przemocą w Rodzinie czy Baletu Królewskiego (1957). Udzielała się charytatywnie[12]. Otrzymała doktorat honoris causa z muzyki Uniwersytetu w Londynie, a także Cambridge i Keele. Pełniła także honorowe funkcje wojskowe, m.in. komandora RAF i dowódcy Korpusu Pielęgniarskiego Armii Królewskiej im. Królowej Aleksandry.
Rezydowała w londyńskim Pałacu Kensington.
Uchodziła za osobę słabego zdrowia. Do 1991 nałogowo paliła papierosy[11][13] i była uzależniona od spożywania alkoholu[11]. Była leczona na alkoholowe zapalenie wątroby, a w 1985 przeszła operację usunięcia części lewego płuca[14]. Na początku 2001 zdiagnozowano u niej udar mózgu, który spowodował częściowy zanik wzroku i niedowład lewej strony ciała. Z tego powodu czasami poruszała się za pomocą wózka inwalidzkiego. Ostatnie publiczne wystąpienie dała w 2001 z okazji 101-lecia ciotki, księżnej Alicji.
Zmarła 9 lutego 2002 o godz. 6.30 czasu lokalnego w King Edward VII’s Hospital Sister Agnes (londyńskim szpitalu króla Edwarda VII) po kolejnym poważnym udarze mózgu[15]. Zgodnie ze swoją wolą została skremowana, a urnę z prochami umieszczono w grobie jej ojca. W następnym miesiącu po jej odejściu zmarła jej matka[16].
Odznaczenia
edytuj- Imperialny Order Korony Indii (1947)
- Krzyż Wielki Orderu Królewskiego Wiktorii (1955)
- Krzyż Wielki Orderu Szpitala św. Jana Jerozolimskiego (1956)
- Królewski Łańcuch Wiktorii (1990)
- Order Domu Panującego króla Jerzego V
- Order Domu Panującego króla Jerzego VI
- Order Domu Panującego królowej Elżbiety II
- Krzyż Wielki Orderu Korony (Belgia, 1960)
- Krzyż Wielki Orderu Lwa Niderlandzkiego (Holandia, 1948)
- Order Skarbu Korony I klasy (Japonia, 1971)
- Order Lwa, Korony i Tarczy (Królestwo Toro, 1965)
- Order Lśniącej Gwiazdy Zanzibaru I klasy (1956)
Przypisy
edytuj- ↑ Princess Margaret, Countess of Snowdon [online], thebritishmonarchy.co.uk [dostęp 2022-09-19] (ang.).
- ↑ Princess Margaret, Princess, Philanthropist (1930–2002) [online], biography.com [dostęp 2018-05-18] (ang.).
- ↑ a b c Princess Margaret [online], The Royal Family [dostęp 2024-08-30] (ang.).
- ↑ a b Rybarczyk 2022 ↓, s. 80.
- ↑ Rybarczyk 2022 ↓, s. 216.
- ↑ Rybarczyk 2022 ↓, s. 220–221.
- ↑ a b Rybarczyk 2022 ↓, s. 221.
- ↑ a b Princess Margaret, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2018-05-18] (ang.).
- ↑ Andrew Marr: Prawdziwa królowa. Elżbieta II, jakiej nie znamy. Hanna Pawlikowska-Gannon (tłum.). Wydawnictwo Marginesy, 2017, s. 265. ISBN 978-83-65282-06-4.
- ↑ Andrew Marr: Prawdziwa królowa. Elżbieta II, jakiej nie znamy. Hanna Pawlikowska-Gannon (tłum.). Wydawnictwo Marginesy, 2017, s. 266. ISBN 978-83-65282-06-4.
- ↑ a b c d Andrew Marr: Prawdziwa królowa. Elżbieta II, jakiej nie znamy. Hanna Pawlikowska-Gannon (tłum.). Wydawnictwo Marginesy, 2017, s. 268. ISBN 978-83-65282-06-4.
- ↑ Rybarczyk 2022 ↓, s. 222.
- ↑ Rybarczyk 2022 ↓, s. 217, 221.
- ↑ Andrew Marr: Prawdziwa królowa. Elżbieta II, jakiej nie znamy. Hanna Pawlikowska-Gannon (tłum.). Wydawnictwo Marginesy, 2017, s. 269. ISBN 978-83-65282-06-4.
- ↑ Princess Margaret dies [online], The Guardian, 9 lutego 2002 [dostęp 2022-10-19] (ang.).
- ↑ Pogrzeb księżniczki Małgorzaty [online], wiadomosci.wp.pl [dostęp 2017-01-07] (pol.).
Bibliografia
edytuj- Marek Rybarczyk, Elżbieta II. Ostatnia taka królowa, Muza SA, 2022, ISBN 978-83-287-2183-8.