Małuszów (powiat jaworski)

wieś w województwie dolnośląskim, powiecie jaworskim

Małuszówwieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie jaworskim, w gminie Męcinka[4], przy drodze krajowej nr 3.

Małuszów
wieś
Ilustracja
Kościół parafialny pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny (2012 r.)
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Powiat

jaworski

Gmina

Męcinka

Liczba ludności (III 2011)

372[2]

Strefa numeracyjna

76

Kod pocztowy

59-424[3]

Tablice rejestracyjne

DJA

SIMC

0365629

Położenie na mapie gminy Męcinka
Mapa konturowa gminy Męcinka, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Małuszów”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Małuszów”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Małuszów”
Położenie na mapie powiatu jaworskiego
Mapa konturowa powiatu jaworskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Małuszów”
Ziemia51°06′57″N 16°10′29″E/51,115833 16,174722[1]

Podział administracyjny edytuj

W latach 1954-1959 wieś należała i była siedzibą władz gromady Małuszów, po jej zniesieniu w gromadzie Jawor, a w 1972 w gromadzie Godziszowa. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa legnickiego.

Wody edytuj

We wsi znajdują się dwa stawy.

Nazwa edytuj

Nazwa miejscowości nie jest jednoznaczna. Według jednej z teorii pochodzi od imienia Małut i jest patronimiczna. Wieś wymieniona została w staropolskiej, zlatynizowanej formie Malut parvum, czyli Wieś Małuta w łacińskim dokumencie wydanym w 1202 roku wydanym we Wrocławiu przez kancelarię biskupa wrocławskiego Cypriana[5]. W dokumencie z 1217 roku wydanym przez biskupa wrocławskiego Lorenza miejscowość wymieniona jest jako „Maluce”[6][7].

Z kolei według niemieckiego językoznawcy Heinricha Adamy’ego nazwa miejscowości pochodzi od polskiego określenia określającego niedużą wielkość - "mały"[8]. W swoim dziele o nazwach miejscowości na Śląsku wydanym w 1888 roku we Wrocławiu wymienia pierwotną nazwę jako Maluci podając jej znaczenie "Sehr kleiner Ort" czyli tłumacząc na język polski "bardzo mała miejscowość"[8]. Nazwa wsi została później fonetycznie zgermanizowana na Malitsch[8] i utraciła swoje pierwotne znaczenie. Obie teorie nie są sprzeczne ponieważ imię zasadźcy mogło wywodzić się od słowa mały.

W kronice łacińskiej Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (pol. Księga uposażeń biskupstwa wrocławskiego) spisanej za czasów biskupa Henryka z Wierzbna w latach 1295–1305 miejscowość wymieniona jest w zlatynizowanej formie Malutz[9][10].

Historia edytuj

Pierwsza wzmianka o miejscowości pojawiła się w 1202 roku[11].

W XVII wieku miejscowość należała do rodu Stoszów, o czym świadczy m.in. nagrobek z 1676 roku[11].

Zabytki edytuj

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są obiekty[12]:

  • kościół parafialny pw. Narodzenia NMP, z XIV-XVIII w.
  • plebania (nr 14), z końca XVIII w., przebudowana w XX w.
  • kościół ewangelicki, obecnie rzymskokatolicki pw. św. Józefa Oblubieńca, z 1863 r.
  • zespół pałacowy z XVII-XIX w. składający się z pałacu i parku

Galeria edytuj

Przypisy edytuj

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 76994
  2. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 772 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. Główny Urząd Statystyczny: Rejestr TERYT. [dostęp 2013-03-02].
  5. Grünhagen 1866 ↓, s. 60.
  6. Grünhagen 1866 ↓, s. 98.
  7. Otto Koischwitz, Jauer – ein Wegweiser durch die Heimat und ihre Geschichte, Jauer 1930, s. 125.
  8. a b c Heinrich Adamy, Die schlesischen Ortsnamen, ihre Entstehung und Bedeutung. Ein Bild aus der Vorzeit, wyd. 2, Breslau: Verlag von Priebatsch’s Buchhandlung, 1888, s. 70, OCLC 456751858 (niem.).
  9. Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis. dokumentyslaska.pl. [dostęp 2012-10-24].
  10. H. Markgraf, J. W. Schulte, Codex Diplomaticus Silesiae T.14 Liber Fundationis Episcopatus Vratislaviensis, Breslau 1889.
  11. a b Historia miejscowości - Gmina Męcinka [online], www.mecinka.pl [dostęp 2022-11-01].
  12. Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 31. [dostęp 2012-09-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-29)].

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj