Macarthuria

rodzaj roślin
(Przekierowano z Macarthuriaceae)

Macarthuriarodzaj roślin z monotypowej rodziny Macarthuriaceae z rzędu goździkowców (Caryophyllales). Obejmuje 10 gatunków[4] występujących w szerokim pasie wzdłuż wybrzeży Australii. Rodzaj należy do stosunkowo słabo poznanych. Nasiona tych roślin rozprzestrzeniane są przez mrówki (myrmekochoria)[2].

Macarthuria
Ilustracja
Macarthuria australis
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

goździkopodobne

Rząd

goździkowce

Rodzina

Macarthuriaceae

Rodzaj

Macarthuria

Nazwa systematyczna
Macarthuria Hügel ex Endlicher
Endlicher et al., Enum. Pl. Hügel 11. Apr 1837[3]
Typ nomenklatoryczny

M. australis Hügel ex Endlicher[3]

Synonimy
  • Ancistrocarpus Kunth[2]
Macarthuria australis

Morfologia edytuj

Pokrój
Krzewy i byliny o pędach sitowatych – prostych, sztywnych i zielonych[2][5].
Liście
Skrętoległe, drobne, bezogonkowe i bez przylistków, często zredukowane do łusek[2][5]. Blaszka całobrzega, żyłkowanie niemal niewidoczne[5].
Kwiaty
Drobne, promieniste i obupłciowe, pojedyncze w kątach liści lub zebrane w wielokwiatowe, wierzchotkowate kwiatostany[5]. Kwiaty z 5 (rzadko 10) działkami kielicha. Płatków korony brak lub jest ich 5, wolnych. Pręcików jest 8. Ich cienkie nitki są zrośnięte u nasady. Nitka pręcika wnika między pylniki u nasady główki w postaci łącznika (basifixed). Pylniki pękają podłużnymi bruzdami. Zalążnia górna powstaje zwykle z trzech owocolistków, zwykle jednokomorowa, rzadziej trójkomorowa[2]. Szyjka słupka rozdziela się na trzy w górnej części i każda z nich zwieńczona jest znamieniem[5].
Owoce
Torebki zawierające do 10 nasion[5].

Systematyka edytuj

Rodzaj należy (jako gatunek typowy) do monotypowej (czyli zawierającej tylko ten takson) rodziny Macarthuriaceae Christenhusz (2014) w obrębie rzędu goździkowców (Caryophyllales)[5].

Rodzaj zaliczany był do rodziny ugłastowatych Molluginaceae i libawowatych Limeaceae. To ostatnie rozwiązanie stosowane było jeszcze w systemie APG III z 2009. Badania molekularne ujawniły, że rodzaj jest siostrzany do całej grupy koronnej w obrębie rzędu goździkowców. Musiał zostać wyodrębniony w randze rodziny, ponieważ jego włączenie do którejś z istniejących rodzin wymuszałoby scalenie całej grupy koronnej (w tym np. goździkowatych z kaktusowatymi)[5]. Rodzina Macarthuriaceae wyróżniona została w systemie APG IV z 2016[2][6].

Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)[2]
caryophylloids

Rhabdodendraceae




Simmondsiaceaesimondsjowate





Asteropeiaceae



Physenaceae





Macarthuriaceae




Microteaceae





Caryophyllaceaegoździkowate




Achatocarpaceae



Amaranthaceaeszarłatowate






Stegnospermataceae




Limeaceaelibawowate





Lophiocarpaceae




Kewaceae




Barbeuiaceae




Gisekiaceae




Aizoaceaepryszczyrnicowate





Phytolaccaceaeszkarłatkowate



Sarcobataceae





Nyctaginaceaenocnicowate



Petiveriaceae











Molluginaceaeugłastowate




Montiaceaezdrojkowate





Halophytaceae




Basellaceaewyćwiklinkowate



Didiereaceae






Talinaceaeporwinkowate




Anacampserotaceae




Portulacaceaeportulakowate



Cactaceaekaktusowate

















Wykaz gatunków[4]

Przypisy edytuj

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-03-04] (ang.).
  2. a b c d e f g h Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-04] (ang.).
  3. a b Macarthuria. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2016-11-11].
  4. a b Macarthuria. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2016-11-11].
  5. a b c d e f g h Maarten J.M. Christenhusz, Samuel F. Brockington, Pascal-Antoine Christin, Rowan F. Sage. On the disintegration of Molluginaceae: a new genus and family (Kewa, Kewaceae) segregated from Hypertelis, and placement of Macarthuria in Macarthuriaceae. „Phytotaxa”. 181, 4, s. 238 – 242, 1914. DOI: 10.11646/phytotaxa.181.4.4. 
  6. The Angiosperm Phylogeny Group. An update of the Angiosperm Phylogeny Group classification for the orders and families of flowering plants: APG IV. „Botanical Journal of the Linnean Society”. 181, 1, s. 1–20, 2016. DOI: 10.1111/boj.12385.