Mahaut d’Artois

Mahaut (Mathilde) d’Artois (ur. ok. 1267, zm. 1329) – hrabina d’Artois, par Francji. Córka Roberta II Szlachetnego, hrabiego Artois, i Amicie de Courtenay.

Mahaut d’Artois
par Francji
Okres	od 1309 do 1329
Jako żona	Ottona IV Burgundzkiego
Dane biograficzne
Data urodzenia	ok. 1267
Data śmierci	1329
Mąż	Otton IV Burgundzki
Dzieci	Joanna II Burgundzka Blanka Burgundzka Robert I

Życiorys

W 1285 r. została zaślubiona ponad 20 lat starszemu Ottonowi IV Burgundzkiemu. W 1298 r. zginął jej brat, dziedzic d’Artois – Filip, dzięki czemu około 1302 r. po śmierci ojca została jedyną spadkobierczynią d’Artois. Wygrała w 1309 r. proces o władztwo ze swym bratankiem – Robertem III d’Artois.

Potomstwo

• Robert I, hrabia Burgundii 1303-1315

Swoje dwie córki wydała za przyszłych królów Francji:

• Joannę Burgundzką za Filipa V Wysokiego,
• Blankę Burgundzką za Karola IV Pięknego.

Mahaut d’Artois w literaturze

Mahaut d’Artois jest jedną z bohaterek historycznego cyklu powieściowego Maurice’a Druona Królowie przeklęci. Poniższe informacje są zaczerpnięte z tych powieści:

Postać kontrowersyjna i budząca strach, hrabina d’Artois znana była z intryg. Mahaut podejrzewa się o otrucie:

• Wilhelma de Nogaret,
• Karola de Valois (brat Filipa IV Pięknego),
• króla Ludwika X Kłótliwego (dosypała do czarki z migdałami bardzo silną truciznę),
• syna Ludwika Kłótliwego i Klemencji Węgierskiej – Jana I Pogrobowca (była jego matką chrzestną, przedstawiając niemowlę Radzie Baronów Francji, przyłożyła do jego ust chusteczkę nasączoną trucizną, którą wcześniej zabiła jego ojca). Krąży historia jakoby dzieci zostały podmienione, Jan przeżył a zginęło dziecko jego mamki Marii de Cresay, szlachcianki z Neples. Te liczne zgony, były komentowane jako następstwa klątwy Wielkiego Mistrza Zakonu Templariuszy – Jakuba de Molaya.

Następnie działania hrabiny Mahaut zostały pokierowane przeciwko królowej Izabeli – żonie króla Anglii, Edwarda II. Królowa Izabela została kochanką sir Rogera Mortimera, który za jawne występowanie przeciwko królowi Edwardowi II musiał uchodzić z Anglii i zdobył schronienie we Francji, mściwa Mahaut nakłoniła króla Karola Pięknego (rodzonego brata Izabeli), aby ten wygnał siostrę i jej kochanka do Anglii, co było równoznaczne z wyrokiem śmierci (Mahaut bowiem napisała list do króla Edwarda II informując go o zdradzie Izabeli i nakłaniając go do wydania na królową i Mortimera wyroku śmierci, skłoniła króla także do uwięzienia jako przynęty żony Rogera Mortimera, lady Jane Mortimer w Tower).

Hrabiną Mahaut kierowała zemsta – Izabela doprowadziła do skazania na dożywotnie uwięzienie jej córek uwikłanych w tzw. Skandal z wieży Nesle. Hrabina wywierała znaczny wpływ na politykę swego zięcia, króla Filipa V Wysokiego, męża jej córki Joanny (nakłoniła go aby ten skonfiskował niemal wszystkie dobra jej bratanka Roberta d’Artois, doprowadziła do skazania go na areszt domowy – mógł się on poruszać tylko po Paryżu, poza Paryżem i tylko pod silną eskortą i bez broni, mógł wyruszyć nie dalej niż 20 mil).

Hrabina Mahaut bezwzględnie i „po trupach” dążyła do jednego celu, za wszelką cenę pragnęła, aby jej córki zostały królowymi Francji, aby to osiągnąć nie wahała się nawet zabijać. Gdy Karol IV Piękny został w 1322 r. królem Francji, odwiedziła swą córkę Blankę, żonę Karola, - trzymaną nadal w odosobnieniu, mając nadzieję na skojarzenie i powtórne zejście się pary, Blanka jednak zaszła w ciążę i była zakochana w strażniku więziennym. Rozwścieczona Mahaut wyrzekła się córki jednak strażnikowi powiedziała że wróży mu wielką karierę.

Zmarła w 1329 r. najprawdopodobniej otruta (podano jej taką samą dawkę trucizny, przez jaką zmarł Ludwik X Kłótliwy, ten zmarł w 3 dni, Mahaut umarła po 34 dniach) przez swą zaufaną dwórkę „czarownicę”, alchemiczkę i znachorkę Beatrice d'Hirson, która działała z inspiracji Roberta d’Artois.