Malbun
Malbun – górska osada w Liechtensteinie położona na wysokości około 1600 m n.p.m., eksklawa gminy Triesenberg.
![]() | |
Państwo | |
---|---|
Wysokość |
1600 m n.p.m. |
Kod pocztowy |
9497 |
Położenie na mapie Liechtensteinu ![]() | |
![]() | |
Strona internetowa |
GeografiaEdytuj
Malbun jest najdalej wysuniętym na wschód osiedlem ludzkim w liechtensteińskim Oberlandzie. Jedyne połączenie z resztą kraju stanowi droga Malbunstrasse prowadząca do Steg, a następnie przez Stegertunnel do Triesenbergu. Wieś nie ma znaczenia administracyjnego i nie stanowi odrębnej jednostki a jest integralną częścią Triesenbergu.
Osada jest położona w malowniczej górskiej dolinie polodowcowej określanej tą samą nazwą, która została wyrzeźbiona przez lokalny lodowiec[1]. Dnem tej doliny płynie strumień Malbunbach, który uchodzi w miejscowości Steg do rzeki Saminy[1].
HistoriaEdytuj
Pierwszymi mieszkańcami doliny Malbun byli Walserowie, którzy osiedlali się tutaj w XIII wieku. Ziemie te należały do mieszkańców Vaduz i Schaan, którzy w 1355 roku oddali w lenno dolinę i górskie łąki Walserom[2]. W 1657 roku tereny te zostały sprzedane mieszkańcom Triesenbergu i od tamtej pory są związane z tą gminą. Przez wieki tereny dzisiejszego Malbun były wykorzystywane do wypasania zwierząt, m.in. przez rolników z Triesenbergu, którzy zimą wypędzali bydło na teren Malbun[2]. Rolnictwo alpejskie zaczęło zanikać w XIX wieku, a znikło całkowicie w połowie XX wieku (w 1969 odbył się ostatni tradycyjny zimowy spęd bydła).
Od początku XX wieku rozwijała się turystyka w Malbun. W 1908 roku powstał Alpejski Dom Zdrojowy (niem. Alpenkurhaus), który początkowo otwarty był latem, ale od 1934 roku także zimą[3]. Przyjmował on wielu turystów m.in. z Niemiec. W latach 30. XX wieku powstały także pierwsze domy letniskowe[2].
Rozwój turystyki w Malbun przyspieszyła budowa tunelu drogowego łączącego Steg z Triesenbergiem co znacznie ułatwiło dojazd samochodami do osady[4]. W 1954 roku wieś została połączona z elektrownią Samina a co za tym idzie z krajową siecią energetyczną[2]. W 1959 roku droga dojazdowa do Malbun została przystosowana do warunków zimowych i mogła być otwarta przez cały rok[2]. W 1966 powstał pierwszy wodociąg, a w 1968 roku przyłączenie do oczyszczalni ścieków[2].
Ważnym elementem historii Malbun stały się sporty zimowe, których stało się ono ośrodkiem. W 1962 roku otwarto pierwszy wyciąg narciarski, a w 1963 kolej krzesełkową[2].
W latach siedemdziesiątych nastąpił okres największego rozwoju turystyki i sportu na terenie Malbun, który zahamował znacznie w latach osiemdziesiątych. Powstała m.in. szkółka narciarska, liczne sklepy, place zabaw dla dzieci ale także wiele kolejnych domów i mieszkań.
Poważnym problemem osady były lawiny, które niejednokrotnie niszczyły budynki. W 1999 roku lawina uszkodziła cztery domy, a jedenaście zmiotła z powierzchni[2].
Sport i turystykaEdytuj
W Malbun funkcjonują trzy wyciągi krzesełkowe (Hochegg, Täli oraz Sareis) oraz jeden wyciąg narciarski, którymi zarządza spółka Bergbahnen Malbun AG[5]. Jest to jedyny ośrodek narciarski w Liechtensteinie. Ponadto z Malbun poprowadzone są ważne szlaki turystyczne prowadzące na alpejskie szczyty: m.in. na Augstenberg, do schroniska Pfälzerhütte czy na Naafkopf.
GaleriaEdytuj
Widok na Malbun z Augstenbergu.
Zobacz teżEdytuj
PrzypisyEdytuj
- ↑ a b N. Bolomey , C. Forrer , U. Mäder (red.), Schützenswerte Objekte, Lebensräume und Landschaften innerhalb der Siedlun. Gemeinde Triesenberg: Malbun und Steg, Amt für Wald, Natur und Landschaft, 2011, s. 25-31 .
- ↑ a b c d e f g h Malbun – Historisches Lexikon, historisches-lexikon.li [dostęp 2021-08-06] (niem.).
- ↑ Kurhäuser – Historisches Lexikon, historisches-lexikon.li [dostęp 2021-08-06] (niem.).
- ↑ Tunnel (Gnalp–Steg) – Historisches Lexikon, historisches-lexikon.li [dostęp 2021-08-06] (niem.).
- ↑ Bergbahnen Malbun AG > Malbun > Winter > Skifahren und mehr, www.bergbahnen.li [dostęp 2021-08-06] .