Malwina, czyli domyślność serca
Malwina, czyli domyślność serca – powieść Marii Wirtemberskiej ukończona w 1812, wydana w 1816 w Warszawie.
.jpg) Strona tytułowa oryginalnego wydania | |
| Autor | |
|---|---|
| Typ utworu | |
| Data powstania |
1812 |
| Wydanie oryginalne | |
| Miejsce wydania | |
| Język | |
| Data wydania | |
Utwór uznawany jest za pierwszą w literaturze polskiej powieść ukazującą życie wewnętrzne bohaterki. Obok psychicznych i emocjonalnych doznań bohaterki przedstawia również obyczajowość i relacje międzyludzkie ówczesnych wyższych sfer, w których obracała się autorka. Akcja książki osnuta jest wokół postaci Malwiny i Ludomira. Opowiadanie głównej bohaterki przeplatane jest listami innych bohaterów, ukazującymi ich życie wewnętrzne, zamiary, motywy postępowania.
Powieść ma cechy różnych gatunków. Zalicza się do powieści sentymentalnej (uczuciowość, rola i sposób ukazywania przyrody). Ukazywanie życia wewnętrznego bohaterki pozwala umieścić książkę w nurcie powieści psychologicznej. Nosi też pewne cechy powieści z kluczem (bohaterowie wzorowani na autentycznych postaciach jak Tadeusz Antoni Mostowski i Henriette de Vauban). Aura tajemniczości i opisy turniejów rycerskich zbliżają ją do powieści gotyckiej. Imię głównej bohaterki prawdopodobnie zostało zaczerpnięte z Pieśni Osjana lub powieści Malwina Sophie Ristaud.
Przed publikacją powieść była czytana we fragmentach na warszawskich salonach. Po wydaniu cieszyła się dużą popularnością. W 1821 Malwina została przetłumaczona na francuski. W XIX wieku miała też przekład na rosyjski. W 2001 w Londynie ukazał się przekład na język angielski.
Bibliografia edytuj
- Teresa Kostkiewiczowa: Oświecenie. Słownik literatury polskiej. Gdańsk: słowo / obraz terytoria; Gdańskie Wydawnictwo Oświatowe, 2007, s. 105-106. ISBN 978-83-7420-092-9.
- Alina Witkowska, Ryszard Przybylski: Romantyzm. Wyd. VIII - 3 dodruk. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009, s. 145-147, seria: Wielka Historia Literatury Polskiej. ISBN 978-83-01-13848-6.
Linki zewnętrzne edytuj
- Tekst Malwiny w Wirtualnej Bibliotece Literatury Polskiej
- M.A. Wirtemberska, Malwina czyli Domyślność serca, t. 1, t. 2 Warszawa 1816. Reprodukcja cyfrowa pierwszego wydania powieści w serwisie Polona.pl
- M.A. Wirtemberska, Malwina czyli Domyślność serca, z wstępem i objaśn. K. Wojciechowskiego, Kraków [1920]. Reprodukcja cyfrowa wydania w serii Biblioteka Narodowa (BN I/23) w serwisie Polona.pl
- M.A. Wirtemberska, Malvina ou l'instinct du coeur, t. 1, t. 2 trad. du pol. par une Polonaise, Varsovie 1817. Reprodukcja cyfrowa wydania w języku francuskim w serwisie Polona.pl